1.3 Verschillen in ontwikkeling

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

1.3 Wereldeconomie

Welkom!

lees P1.3

Wat doen we vandaag?

• huiswerk nakijken en herhalen
• leerdoelen
• instructie leerdoelen
• opdrachten maken

Welke landen zijn rijk?

1. periferie
2. semi-periferie
3. centrum
4. centrum-periferie

Globalisering is het uitwisselen van...

1. Geld
2. Goederen
3. Mensen
4. Informatie

Wat is een oorzaak van Global Shift?

1. Opdeling productieketen
2. Goedkoper transport
3. Lage lonen
4. Verdwijnende handelsgrenzen

Leerdoelen paragraaf 1.3

• je weet een aantal interne en externe oorzaken voor verschil in ontwikkeling te noemen
• je begrijpt dat in- en externe oorzaken van armoede met elkaar samenhangen
• je kunt door het vergelijken van kaarten aantonen dat een land een lager economisch ontwikkelingsniveau heeft.

5 dimensies AK

1. fysische dimensie; natuurlijke onderwerpen (klimaat / bodem)

2. economische dimensie; geld verdienen en werkgelegenheid

3. sociaal-culturele dimensie; talen, godsdienst, leefomstandigheden

4. demografische dimensie; aantal mensen en de veranderingen in de aantallen

5. politieke dimensie; letten op wie het voor het zeggen heeft

Vul het schema in.

Lees paragraaf 1.3 

Maak in je aantekeningen schrift een schematische samenvatting. 

Arm & rijk: oorzaken

• Intern
  
• Extern
  

Wanneer in één land veel negatieve factoren samenvallen neemt de kans op armoede toe.

Interne oorzaken

1. natuurlijke oorzaken

2. menselijke oorzaken

1. Natuurlijke oorzaken

1. De ontwikkelingskansen:

• vruchtbare grond
• gunstig klimaat
• vlak terrein
• natuurlijke hulpbronnen

2. De ligging:

• ligging aan zee (niet gelegen tussen andere landen)
• landlocked

2. Menselijke oorzaken

Politieke systeem

Kenmerken van het bestuur in arme landen.

• weinig of niet democratisch
• corruptie
• slecht bestuur -> machthebbers onderdrukken bevolking

democratische landen meer vrijheid en ondernemen gestimuleerd.

2. Menselijke oorzaken

bevolkingsgroei en leeftijdsopbouw

1. Nadeel Afrika?

2. Nadeel hoge inkomens landen

3. ideaal plaatje?

2. Menselijke oorzaken

bevolkingsgroei en leeftijdsopbouw

1. Nadeel Afrika?

bevolking groeit snel. bbp moet gedeeld worden door steeds meer mensen.

2. Nadeel hoge inkomens landen

Een krimpende bevolkingsgroei moet het geld verdienen voor een groeiende groep mensen. 

3. ideaal plaatje?

grote, jonge beroepsbevolking die goed is opgeleid. 

Bevolkingsdiagrammen 

Aan de slag

Maken opdracht 1, 2 en 3

1. Wereldeconomie

Welkom!

Bekijk blz. 14 en 15

Wat doen we vandaag?

• Introductie 
• leerdoelen
• instructie leerdoelen
• opdrachten maken

Het geboortecijfer neemt wereldwijd...

1. toe
2. af

In arme landen neemt het geboortecijfer...

1. toe
2. af

In rijke landen neemt de vergrijzing...

1. toe
2. af

Menselijke oorzaken: bevolking 1

Wat is het nadeel van een hoog geboortecijfer?

• Het bbp moet worden gedeeld met meer mensen
  

BBP: Bruto Binnenlands Product: de totale productie van goederen en diensten binnen een land.

Leerdoelen paragraaf 1.3

• je weet een aantal interne en externe oorzaken voor verschil in ontwikkeling te noemen
• je begrijpt dat in- en externe oorzaken van armoede met elkaar samenhangen
• je kunt door het vergelijken van kaarten aantonen dat een land een lager economisch ontwikkelingsniveau heeft.

Vul het schema in.

Lees paragraaf 1.3 

Maak in je aantekeningen schrift een schematische samenvatting. 

2. Menselijke oorzaken 

mate van ongelijkheid

• 
  

• onrust in een land
• toeristen blijven weg
• buitenlandse investeerders halen af

2. Menselijke oorzaken 

mate van ongelijkheid

• Als een land zich ontwikkelt neemt de ongelijkheid binnen een land toe.

                  Gini - coëfficiënt

Grote ongelijkheid in combinatie met een grote groep jongeren zonder werk kan leiden tot onrust.

Ook binnen landen kan een groot verschil in welzijn ontstaan.

Kennen we ook ongelijkheid in Nederland? Zo ja, welke gebieden?

Externe oorzaken

1. koloniaal verleden 

Veel arme landen van nu zijn exploitatiekoloniën geweest.

Welke rol hadden deze landen vroeger (en nog steeds):

• leveren van grondstoffen
  
• leveren van landbouwproducten
  
• leveren van laagwaardige industrieproducten
  

Externe oorzaken

1. koloniaal verleden

De VS en Australië waren vestigingskoloniën. 

• Nu rijke landen -> kolonisten bouwden het land op.

Waaraan kun je dat zien op de kaart?

2. Rol van een land in de wereldeconomie

• Opkomst MNO's
• investeren hangt af van:

1. geografische factoren
2. politieke factoren
3. sociaaleconomische factoren

Landen die niet aantrekkelijk zijn voor MNO 's moeten het zelf doen.

Aan de slag

• Maken alle opdrachten
• Maak het schema af.