2.2 Schoonmaken met water en zeep

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

H2.2 Schoonmaken met water en zeep

Leerdoelen 2.2 

• Je kunt uitleggen hoe schoonmaken met water werkt.
  
• Je kunt de werking van zeep beschrijven.
  
• Je kunt uitleggen wat ontsmetten is.
  
• Je kunt aangeven wat het verschil is tussen hard en zacht water.
  
• Je kunt uitleggen wanneer kalkzeep ontstaat en wat de nadelen van kalkzeep zijn.

Functies van water

• Water is een goed oplosmiddel voor veel soorten vuil.
  
• Vuil lost beter op in warm water dan in koud water.
  
• Water is ook een goed spoelmiddel

Zeep

• Belangrijkste schoonmaakmiddel bij het wassen of reinigen is altijd water geweest
  
• Maar alles wordt veel schoner als je ook zeep gebruikt (bv. voor het verwijderen van vetvlekken)

natuurlijke zepen

• Gemaakt van plantaardig of dierlijke oliën en vetten.
• Groene zeep

synthetische zepen

• Gemaakt van aardolie.

• Detergent

Groene zeep, hoeft niet groen te zijn.

Werking van zeep

• Zeep zorgt ervoor dat het water en de vetten mengen.
  

• Hoe noemen we het soort mengsel waarbij water en vetten niet mengen?
  
• Emulsie
  

Werking van zeep

• Emulgator: een hulpstof die er voor zorgt dat je emulsie mengt. (vb: zeep)
  
• Hydrofiel: de kop is hydrofiel, deze is goed oplosbaar in water. ‘’waterlievend’’
  
• Hydrofoob: de staart is hydrofoob, deze lost niet op in water, maar wel in stoffen als olie en vet. ‘’watervrezend’’

Werking van zeep

01:26

Welke stoffen lossen niet op in water?

1. azijn
2. suiker
3. siroop
4. oliën en vetten

01:33

Hoe heet dit mengsel?
(olie/ vet met water)

1. suspensie
2. emulsie
3. oplossing

01:46

Wat betekent hydrofoob?

03:03

zeep en eigeel zijn voorbeelden van een: ...

1. suspensie
2. emulgator
3. kooktraject
4. oplosmiddel

Leidingwater

• Hard water: water met veel opgeloste kalk
• Zacht water: water met weinig opgeloste kalk
• Opgeloste kalk wordt onoplosbaar als het water wordt verhit: er ontstaat kalkaanslag die ketelsteen wordt genoemd.
  
• Vb. kalkaanslag in koffiezetapparaten en wasautomaten, met name op het verwarmingselement.
  

Zeep en leidingwater

• Zeepmoleculen in natuurlijk zeep reageren met kalk die in leidingwater zit opgelost. De witte stof die hierbij ontstaat wordt kalkzeep genoemd.
• Vorming van kalkzeep heeft twee nadelen:
  

1. Tijdens wassen kan kalkzeep in de kleding terechtkomen, waardoor deze grauw wordt.
2. Je hebt meer zeep nodig omdat een deel van je zeepmoleculen met het opgeloste kalk reageert.

Ontsmetten

• Bij ontsmetten maak je ziekteverwekkers zoals virussen en bacteriën onschadelijk. 
• Handen wassen met zeep is de meest effectieve maatregel om ziektes te voorkomen. 

2.2 Schoonmaken met water en zeep

Lees de paragraaf goed door!