P4 les 5 Morele ontwikkeling en Kohlberg

• Godsdienst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Morele ontwikkeling

Lesdoel:

aan het einde van deze les heb je een duidelijk beeld bij de fasen van morele ontwikkeling volgens Kohlberg.

Lesopzet

Quizje

Heinz Dilemma (filmpje)

De theorie van Kohlberg

Terug naar het filmpje

Tijd over? Muziekpresentaties

"Idealen die mensen nastreven"

1. normen
2. waarden
3. moraal
4. ethiek

"Het systematisch nadenken over goed/fout, handelen van de mens"

1. ethiek
2. moraal
3. normen
4. waarden

"Je mag niet stelen."
Dit is een voorbeeld van een:

1. waarde
2. norm

"Je mag geen ziekenhuizen bombarderen in oorlogstijd", de waarde die hierbij hoort is:

1. rijkdom
2. vertrouwen
3. veiligheid
4. vriendelijkheid

Wanneer je een waarde belangrijker vindt dan een andere waarde, dan heb je:

1. een probleem
2. een hiërarchie van waarden
3. een ethisch dilemma
4. een innerlijk conflict

"Het samenhangend geheel van opvattingen dat het handelen van een persoon(groep) beïnvloedt"

1. normen
2. waarden
3. moraal
4. ethiek

Moraal is onveranderlijk

1. goed
2. fout

Welke factoren beïnvloeden moraal?

Morele ontwikkeling

Lawrence Kohlberg - Amerikaan (1927-1987)

Onderzoek >> hoe ontwikkelt het morele

denken bij kinderen?

3 stadia:

1) Pre-conventioneel          

2) conventioneel                  

3) Post-conventioneel

Stadium 1: Pre-conventioneel (0-10 jr)

Oordeelsvorming is alleen gebaseerd op de behoeften en inzichten van de persoon zelf

fase 1: De autoriteit zegt wat goed is  (0-4 jr)

"Een kind dat per ongeluk 15 kopjes breekt, is stouter dan een kind dat expres 1 kopje breekt"

Geen rekening houden met intenties

fase 2: Voor wat, hoort wat/ dealtjes sluiten  (4-10 jr)

Eigenbelang staat centraal - Als ik het wil, dan is het goed

Stadium 2: Conventioneel (vanaf 10 jr)

Er wordt rekening gehouden met de maatschappij en wetten/regels

fase 3: Relatie gericht: wederzijds respect  (10-13 jr?)

Goed zijn, betekent goed omgaan met anderen.

Sociale afkeuring/instemming staat centraal.

fase 4: Normen van groep/maatschappij/leeftijdsgenoten  (13 jr.....)

star omgaan met wetten/regels, deze geven namelijk houvast in het leven en scheppen orde.

Systeem moet in stand worden gehouden.

Stadium 3: Post-conventioneel 

Oordeelsvorming is gebaseerd op persoonlijke, abstracte ideeën van rechtvaardigheid en kunnen daarmee afwijken van de standaard van de maatschappij.

fase 5: Eigen waardenpatroon ontwikkelen

Morele oordeelsvorming > achterliggende gedachte (waarde) is belangrijk. "het hoogste goed voor de meeste mensen."

fase 6: Principieel en overstijgend denken

Er zijn universele principes van menselijke waardigheid en sociale rechtvaardigheid waar individuen zich hoe dan ook aan moeten houden. Zelfs wanneer dit tegen "nationale wetten" of meningen van mensen ingaat.

Heinz Dilemma

Wat heb jij gekozen?

1)Heinz moet het medicijn stelen, maar hoeft daarvoor niet in de gevangenis, want dit is oneerlijk

2)Heinz mag het medicijn niet stelen, want stelen is verboden

3)Heinz mag het medicijn stelen en moet daar de consequenties voor dragen

Huiswerk

Lezen reader H4: Mensenrechten + maken bijbehorende studievragen.

Muziekpresentaties