Fictie - les 17 en 18

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 3,4

9 mei 2025

Planning

• PWS presentaties
• Uitleg / herhaling
• Lezen
• Uitleg
• Aan de slag

Wat is fictie?

1. Alle verzonnen verhalen
2. Een verhaal dat waargebeurd is
3. Nieuwsberichten

Fictie of non-fictie?
Het boek 'Pizzamaffia'

1. Fictie
2. Non-fictie

Fictie of non-fictie?
De Volkskrant

1. Fictie
2. Non-fictie

Fictie of non-fictie?
Een verhaal over draken.

1. Fictie
2. Non-fictie

Personages

In de fictiebegrippen hebben we het over personages als we het over personen hebben en dan hebben we er twee:

• Karakter
• Type

Personages - Karakter

• Belangrijkste personage in een verhaal. 
• Meestal één hoofdpersoon. Maar soms ook meer. 

Personages - Karakter

• je weet wat hij denkt en voelt;
  
• je weet wat zijn karaktereigenschappen zijn
  
• (is niet alleen maar goed of slecht);
  
• hij maakt een ontwikkeling door;
  
• kan keuzes maken;
  
• lijkt op een echt mens.

Personages - Karakter

Hoofdpersoon (= karakter):

• Wordt uitgebreid beschreven: je leest wat deze persoon denkt en voelt.
• Heeft meestal een probleem of opdracht in het verhaal dat opgelost of volbracht moet worden. 

Personages - Type

• je weet gedachten en gevoelens niet;
  
• ze veranderen niet;
  
• ze reageren vaak voorspelbaar;
  
• zijn vaak oppervlakkig;
  
• Clichématig
  

Personages - Type

Bijpersoon (=type)

• je komt weinig te weten;
• je komt alleen te weten over een bijpersoon wat de hoofdpersoon hierover vertelt.

Type of karakter:
De heks heeft een grote neus.

1. Type
2. Karakter

Type of karakter:
Frank maakte het uit met zijn vriendin. Hij was het zat de manier waarop zij met zijn vrienden omging.

1. Type
2. Karakter

Type of karakter:
Het was donderdagavond. Lieke zat sip op de bank. Ze voelde zich niet lekker, wist niet zo goed waarom. Maar het voelde alsof ze een steen in haar maag had. De hele situatie zat haar niet lekker.

1. Type
2. Karakter

Type of karakter:
De beste vriend van Max zit aan de telefoon met Max. Hij wil weten of hij nog wat van de Jumbo mee moet nemen, voor hij naar Max fietst.

1. Type
2. Karakter

Personages - beschrijving

Je kunt personages beschrijven aan de hand van:

• Uiterlijk (wat kan je aan de persoon zien)
• Karaktereigenschappen (hoe is een persoon)
  
• Relaties met andere personages
  

Lezen 

We gaan beginnen met 3Pak. 

- Lees mee, je moet opletten, je kan zomaar de beurt krijgen. Weet je niet waar we zijn, moet je overschrijven.

- Straks moet je iets kunnen vertellen over het personage (Philip). 

Personage beschrijving

Schrijf dit voor jezelf op.

Wat weten we over Philip?

• Uiterlijk? 
• Karaktereigenschappen? 
  
• Relaties met andere personages?
  
• Is Philip een karakter of een type? Leg uit waarom.

Omgeving

Een verhaal speelt zich altijd af in een bepaalde omgeving. 

Ander woord voor omgeving is setting.

Doel van de omgeving: Het creëren van sfeer. 

- Overeenkomend

- Tegenstellend

Aan de slag

Maken les 17 

• Opdracht 1 t/m 7

Maken les 18

• Opdracht 2, 3, 5, 6, 7