Les 3 - Parafrase en versleer

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Poëzie les 3

• Herhalen huiswerktheorie in vijf vragen
• Bespreken gedicht Ingmar Heytze
• Zelfstandig werken: opdrachten bij gedicht maken of lezen voor boekverslag of theorie voor volgende les leren

VIJF VRAGEN OVER HET HUISWERK

Ja, is ook leerstof voor de toets in de toetsweek

Wat moet je doen als ik je vraag de parafrase van een gedicht te geven?

1. Alle stijlfiguren aanwijzen
2. In eigen woorden de inhoud navertellen
3. De 'diepere' betekenis van een gedicht uitleggen
4. Al het bovenstaande

Wat is een distichon?

1. Strofe van twee regels
2. Strofe van acht regels
3. Inhoudelijke wending in een sonnet
4. Samenvatting van de inhoud van een gedicht

Hoe noem je een strofe van vier regels?

Hoe noem je een strofe van zes regels?

Wat is géén kenmerk van een sonnet?

1. Vijftien regels
2. Twee kwatrijnen en twee terzetten
3. Strak rijmschema en metrum
4. Volta

Je had een potlood in je haar

De kop was eraf. Ik liep terug naar de deur die
ik met een doffe klap weer opendeed en hield

je (tranen, tranen) vast, we schreeuwden van

jij ook altijd en ja, maar jij ... je duwde een brief

onder mijn neus en ik fietste achteruit naar

het café dat net weer openging. Daarna begon

het grote geluk, hoewel steeds meer lieve kleine

dingen van ons samen in het niets verdwenen

tot die avond in de galerie, ik kreeg je nummer

en we praatten en we praatten en ik sprak je aan,

je draaide je van mij vandaan, ik zag je staan

in silhouet en was verliefd en wist niet hoe je heette.

Je had een potlood in je haar

De kop was eraf. Ik liep terug naar de deur die

ik met een doffe klap weer opendeed en hield

je (tranen, tranen) vast, we schreeuwden van

jij ook altijd en ja, maar jij... je duwde een brief

onder mijn neus en ik fietste achteruit naar

het café dat net weer openging. Daarna begon

het grote geluk, hoewel steeds meer lieve kleine

dingen van ons samen in het niets verdwenen

tot die avond in de galerie, ik kreeg je nummer

en we praatten en we praatten en ik sprak je aan,

je draaide je van mij vandaan, ik zag je staan

in silhouet en was verliefd en wist niet hoe je heette.

Welke gevoelens roept dit gedicht op?
(Zelfs zonder het gedicht helemaal te begrijpen, kun je iets zeggen over wat voor gevoelens het oproept.)

Tip: schrijf mee in je reader o pp. 14

We behandelen de vragen klassikaal in de les; 

Noteer de vragen erbij / noteer de antwoorden / markeer of onderstreep in het gedicht

etc. etc. 

Je had een potlood in je haar

De kop was eraf. Ik liep terug naar de deur die
ik met een doffe klap weer opendeed en hield

je (tranen, tranen) vast, we schreeuwden van

jij ook altijd en ja, maar jij ... je duwde een brief

onder mijn neus en ik fietste achteruit naar

het café dat net weer openging. Daarna begon

het grote geluk, hoewel steeds meer lieve kleine

dingen van ons samen in het niets verdwenen

tot die avond in de galerie, ik kreeg je nummer

en we praatten en we praatten en ik sprak je aan,

je draaide je van mij vandaan, ik zag je staan

in silhouet en was verliefd en wist niet hoe je heette.

Je had een potlood in je haar

De kop was eraf. Ik liep terug naar de deur die

ik met een doffe klap weer opendeed en hield

je (tranen, tranen) vast, we schreeuwden van

jij ook altijd en ja, maar jij... je duwde een brief

onder mijn neus en ik fietste achteruit naar

het café dat net weer openging. Daarna begon

het grote geluk, hoewel steeds meer lieve kleine

dingen van ons samen in het niets verdwenen

tot die avond in de galerie, ik kreeg je nummer

en we praatten en we praatten en ik sprak je aan,

je draaide je van mij vandaan, ik zag je staan

in silhouet en was verliefd en wist niet hoe je heette.

Lees het gedicht nog eens. Ik ga je zo vragen wat er allemaal raadselachtig, onduidelijk, vaag voor je is, kortom, welke vragen dit gedicht oproept.

Je had een potlood in je haar

De kop was eraf. Ik liep terug naar de deur die
ik met een doffe klap weer opendeed en hield

je (tranen, tranen) vast, we schreeuwden van

jij ook altijd en ja, maar jij ... je duwde een brief

onder mijn neus en ik fietste achteruit naar

het café dat net weer openging. Daarna begon

het grote geluk, hoewel steeds meer lieve kleine

dingen van ons samen in het niets verdwenen

tot die avond in de galerie, ik kreeg je nummer

en we praatten en we praatten en ik sprak je aan,

je draaide je van mij vandaan, ik zag je staan

in silhouet en was verliefd en wist niet hoe je heette.

Je had een potlood in je haar

De kop was eraf. Ik liep terug naar de deur die

ik met een doffe klap weer opendeed en hield

je (tranen, tranen) vast, we schreeuwden van

jij ook altijd en ja, maar jij... je duwde een brief

onder mijn neus en ik fietste achteruit naar

het café dat net weer openging. Daarna begon

het grote geluk, hoewel steeds meer lieve kleine

dingen van ons samen in het niets verdwenen

tot die avond in de galerie, ik kreeg je nummer

en we praatten en we praatten en ik sprak je aan,

je draaide je van mij vandaan, ik zag je staan

in silhouet en was verliefd en wist niet hoe je heette.

Wat is hier aan de hand? 

Noteer de parafrase van dit gedicht

Beschrijf in eigen woorden waar dit gedicht over gaat. 

Parafrase 'Je had een potlood in je haar'

• In de omgekeerde volgorde kijkt een man(?) terug op hoe hij zijn geliefde heeft ontmoet, hoe ze bij elkaar komen en hoe ze uit elkaar gaan. 
  
  

Interpretatie? 

• Het lijkt alsof de man zijn relatie als een film probeert terug te spoelen om te kijken of hij zijn liefdesverdriet/ gebroken hart had kunnen voorkomen? 

Je had een potlood in je haar

De kop was eraf. Ik liep terug naar de deur die
ik met een doffe klap weer opendeed en hield

je (tranen, tranen) vast, we schreeuwden van

jij ook altijd en ja, maar jij ... je duwde een brief

onder mijn neus en ik fietste achteruit naar

het café dat net weer openging. Daarna begon

het grote geluk, hoewel steeds meer lieve kleine

dingen van ons samen in het niets verdwenen

tot die avond in de galerie, ik kreeg je nummer

en we praatten en we praatten en ik sprak je aan,

je draaide je van mij vandaan, ik zag je staan

in silhouet en was verliefd en wist niet hoe je heette.

Je had een potlood in je haar

De kop was eraf. Ik liep terug naar de deur die

ik met een doffe klap weer opendeed en hield

je (tranen, tranen) vast, we schreeuwden van

jij ook altijd en ja, maar jij... je duwde een brief

onder mijn neus en ik fietste achteruit naar

het café dat net weer openging. Daarna begon

het grote geluk, hoewel steeds meer lieve kleine

dingen van ons samen in het niets verdwenen

tot die avond in de galerie, ik kreeg je nummer

en we praatten en we praatten en ik sprak je aan,

je draaide je van mij vandaan, ik zag je staan

in silhouet en was verliefd en wist niet hoe je heette.

Lees het gedicht nog eens, met aandacht voor de vorm. Ik ga je zo vragen naar:

• Hoe de strofes heten.
• Welke klank herhaald wordt in de laatste strofe.

Dit gedicht bestaat uit...

1. Vier terzetten
2. Drie kwatrijnen
3. Drie kwartetten
4. Drie quartijnen

Welke klank wordt herhaald in de laatste strofe?
tot die avond in de galerie, ik kreeg je nummer / en we praatten en we praatten en ik sprak je aan, / je draaide je van mij vandaan, ik zag je staan
/ in silhouet en was verliefd en wist niet hoe je heette.

Doe eens een gok, hoe heet het herhalen van een klinker, zoals hier de aa-klank?

1. alliteratie
2. assonantie
3. repetitio
4. klinkerrijm

Aan de slag!

Keuze:

• Werk de vragen en opdrachten bij dit gedicht uit. Voor je portfolio werk je de opdrachten bij één van de vier gedichten op blz. 20-29 uit; als de opdrachten bij dit gedicht je aanspreken, kun je kiezen voor dit gedicht. Je kunt ook wachten op een ander gedicht in de lessenreeks.
• Werk aan je readymade (PF)
• Werk de vragen van les 2 verder uit (PF)
• Zoek mooie regels uit dichtbundels (PF)

• Werk aan je themadossier (boek lezen, literaire aantekeningen in schrift)
• Doe je leerwerk voor de volgende les: leer de termen III Rijm en IV Metrum