ecosteem mavo

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

ecosysteem mavo

startklaar: laptop, aantekeningen-map, pen

meld je aan in lesson-up, doe daarna je scherm dicht!

leerdoelen ecosysteem

Je kunt beschrijven wat een ecosysteem is.

Je kunt de voedselrelaties tussen organismen beschrijven. 

Begrippen: ecosysteem, voedselweb, voedselketen, biotisch, abiotisch.

leerdoelen ecosysteem

Je kunt de invloed op organismen indelen in biotisch en a biotisch factoren.

Je kunt de niveaus van ecologie beschrijven .

Je kunt in een ecosysteem de voedselrelaties aangeven.

Begrippen: ecosysteem, voedselweb, voedselketen, biotisch, abiotisch, biotoop, leefgemeenschap, biomassa.

Onderwerp: Ecosteem

Vak: Biologie

Sleutelwoorden:

- Ecosysteem

- Voedselweb

- Voedselketen

- Biotische factor

- Abiotische factor

Voorkennis activeren

Opdracht: Zet de volgende onderwerpen in de juiste volgorde van klein naar groot.

Long, bloedvatenstelsel, eiwit, cel.

Organisatie-niveau

Controle

Opdracht: Zet de volgende onderwerpen in de juiste volgorde van klein naar groot.

Populatie kraaien, zenuwcel, zenuwstelsel, ruggemerg, kraai.

Wat is een voorbeeld van een ecosysteem?

1. De duinen
2. Het tropisch regenwoud
3. Gras
4. Een konijnen populatie

Ecosysteem

Natuurlijk systeem: bestaande uit alle organismen die in een bepaald gebied voorkomen + alle abiotische (niet levende) factoren.

Bijvoorbeeld:

- Het tropisch regenwoud, de duinen of de veluwe.

Voedselweb

Met een voedselweb worden de voedingsrelaties tussen organismen in een ecosysteem  weergegeven.

Let op de richting van de pijl!

Door welke roofdieren wordt de eekhoorn gegeten?

1. koolmees
2. sperwer
3. boommarter
4. muis

Voedselweb: let op de richting van de pijl!

Kevers worden gegeten door  --> jonge patrijzen.

Voedselweb: let op de richting van de pijl!

Aardappelplant worden gegeten door -> bladluizen, kevers enz.

Welke organismen worden gegeten door kleine spinnen?

1. jonge patrijzen
2. vliegen
3. bladluizen
4. koolrupsen

Een voorbeeld van een voedselketen...

Van voedselweb naar voedselketen:

3 schakels (schijven) = boerenkool -> koolrups -> kleine spin 

4 schakels (schijven) = 

boerenkool -> koolrups -> kleine spin -> patrijzen 

5 schakels (schijven) = 

boerenkool -> koolrups -> kleine spin -> patrijzen -> roofvogels

Gouden regels voedselketen.

1. Je start altijd met een plant (noem de soort! geen onderdeel zoals: blad, bes, wortel...)

2. Pijlen in de juiste richting

3. Let op het aantal schakels (of schijven)

                 wordt gegeten door >          wordt gegeten door>

Maak de voedselketen: wie eet wie?

Maak een voedselketen van 4 schakels waarin grote spinnen voorkomen .

Welke organismen worden gegeten door kleine spinnen?

1. jonge patrijzen
2. vliegen
3. bladluizen
4. koolrupsen

Maak een voedselketen van 4 schakels waarin bladluizen voorkomen .

Maak een voedselketen van 4 schakels waarin koolrupsen voorkomen .

Biotische en Abiotische factoren

In een ecosysteem vindt een wisselwerking plaats tussen Biotische en Abiotische factoren.

Biotische factoren: alle organismen

Abiotische factoren: niet levende factoren, bijvoorbeeld: temperatuur, hoeveelheid regen, wind, zonlicht enz.

Welke abiotische factor vind je in de woestijn?

1. Veel zon
2. Weinig zon
3. Cactussen
4. Gebrek aan water

Welke biotische factor vind je in het tropisch regenwoud?

1. Regen
2. Gras
3. Zon
4. Bomen

Organismen hebben te maken met biotische en abiotische factoren...

Door welke biotische factor zul je een eekhoorn vaak in het bos aantreffen?

1. Bomen om in te schuilen...
2. Een lekker zonnetje...
3. Goede temperatuur...
4. Voedsel zoals hazelnootjes...

Organisatie-niveau

Leefgemeenschap / biotoop

Leefgemeenschap: alle biotische factoren binnen een ecosysteem.

Biotoop: alle abiotische factoren binnen een ecosysteem.

Leefgemeenschap / biotoop

Leefgemeenschap: alle biotische factoren binnen een ecosysteem.

Biotoop: alle abiotische factoren binnen een ecosysteem.

Piramide van Biomassa

Welke populatie heeft het meeste biomassa? Welke het minste?

Aan de slag

ga naar de eindexamensite.nl

vak: biologie

toetsen: ecosysteem, biotisch/abiotisch

ecosysteem mavo

startklaar: laptop, aantekeningen-map, pen

meld je aan in lesson-up, doe daarna je scherm dicht!

Terugblik: welke abiotische factor vind je op de noordpool?

1. Ijsberen
2. Warme temperatuur
3. Ijs
4. Walvissen

Terugblik: maak een voedselketen van 3 schakels waarin kevers voorkomen .

leerdoelen voedselkringloop

Je kunt beschrijven dat bij fotosynthese energierijke stoffen worden gevormd uit energiearme stoffen, en hoe bij verbranding die energie weer vrijkomt. 

Begrippen: fotosynthese, verbranding, energie-rijke en -arme stoffen, producenten, consumenten, afvaleters, reducenten.

Welke organismen kunnen voedingstoffen maken?

1. planten
2. dieren
3. schimmels
4. bacterien

Welke organismen kunnen voedingstoffen afbreken tot mineralen?

1. planten
2. dieren
3. schimmels
4. bacterien

Welke organismen zijn de opruimers in de natuur?

              aardbei                      berkezwam                  regenworm 

Voedselweb: de voedings-relaties tussen alle organismen in een ecosysteem.

Kevers worden gegeten door  --> jonge patrijzen.

Voedselketen: voedings-relaties tussen enkele organismen van een ecosysteem

Welke organismen zijn nodig om van deze voedselketen een voedsel-kringloop te maken?

Een voedsel-kringloop: de verplaatsing van voedingstoffen langs organismen van een ecosysteem.

Producenten

- Planten

(let op! ook ALGEN of zeewier in de zee)

- Maken energierijke stoffen d.m.v. fotosynthese.

- Alle andere organismen in een ecosysteem zijn afhankelijk van planten.

Consumenten

- Dieren die:

- levende delen van de plant eten.

- of andere levende dieren eten.

Afval-eters

- Dieren die:

- dode delen van de plant eten.

- dode delen van dieren eten.

Reducenten

- schimmels en bacterien:

- die dode delen van planten en dieren afbreken tot mineralen.

- die uitwerpselen van afval-eters afbreken tot mineralen:

- Van mineralen kunnen planten groeien!

Welke rol vervult de regenworm in de kringloop?

1. producent (maker)
2. consument
3. afvaleter
4. reducent (afbreker)

Welke organismen breken voedingstoffen af tot mineralen?

1. producent (maker)
2. consument
3. afvaleter
4. reducent (afbreker)

Door een besmettelijke dodelijke ziekte liggen er veel dode zebra's op de savanne. Kun je uitleggen welke groep organismen het gebied weer netjes maken?

Aan de slag

ga naar de eindexamensite.nl

vak: biologie

toetsen: ecosysteem