PO gedrag krekels

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

PO GEDRAG

Tsjirpers en gedrag

Krekels

Het geluid dat krekels maken wordt vaak tjirpen genoemd. Alleen de mannelijke krekels tjirpen. Het geluid wordt gemaakt door het tjirp-orgaan, een lange ader die langs de onderkant van elke vleugel loopt en is bedekt met "tanden" zoals een kam. Het tjirpende geluid wordt gemaakt door de bovenkant van een vleugel langs de onderkant van een andere vleugel te halen. Als hij dit doet, houdt hij zijn vleugels omhoog en open zodat de membranen van de vleugels als akoestische zeilen kunnen acteren.

Krekels tjirpen met verschillende snelheden en frequenties afhankelijk van de soort en de temperatuur van de omgeving. De meeste soorten tjirpen sneller naarmate de temperatuur stijgt.

Het practicum

Opdracht 1: Je maakt twee schetsen, een van het achterlijf van een mannetje, een van het achterlijf van een vrouwtje. Hiervan maak je een biologische tekening (zie tekenregels ELO).

Opdracht 2: Je gaat onderzoek doen onder welke omstandigheden een tsjirper het meest actief is. Je kijkt bij het onderzoek alleen naar gedragingen die iets met voortbewegen te maken hebben, nl: rusten, springen, lopen en klimmen. 

Het practicum

Je voert het practicum 2x uit, een keer met krekels onder een warme lamp, een keer met krekels die van een koele plaats komen.

Gedrag	aantal	totaal in 10 minuten
Rusten
Springen
Lopen
Klimmen

Het practicum

Volgens verslageisen Havo (link in studiewijzer)

In duo's (ook het verslag)

Maak vanaf begin een logboek aan

Logboek

• Resultaat (met computer gemaakte tabellen en grafieken)

• Conclusie

• Discussie

• Een logboek met gemaakte keuzes

Gebruik hiervoor de KWT lessen

Voorbereiding

Van tevoren bedenk/maak je:

• Titel

• Inleiding

• Onderzoeksvraag

• Hypothese

• Materiaal en methode (denk aan ‘tekening’/foto van de proefopstelling)

Gebruik hiervoor de KWT lessen

Na het experiment

Voor na het experiment:

• Resultaat (met computer gemaakte tabellen en grafieken)

• Conclusie

• Discussie

• Een logboek met gemaakte keuzes

Gebruik hiervoor de KWT lessen

Reflectievragen (ook in verslag)

1. Maak een ethogram waarin je de gedragingen omschrijft.

2. Maak een staafdiagram waarin je de resultaten verwerkt van beide waarnemingen.

3. Bekijk de tekenregels op www.betavak.nl. Maak de tekeningen (af). Geef aan de bovenhoek: wat is het, de vergroting, en of de tekening schematisch is of natuurgetrouw. Voeg de tekening toe in je inleiding.

4. Leg uit met een voorbeeld wat (in dit experiment) een uitwendige prikkel is.

Reflectievragen (ook in verslag)

5. Zoek uit op internet wat het effect is van de temperatuur op de werking van enzymen. Leg een verband tussen deze theorie en jouw resultaten.

6. Waarschijnlijk vertoont de tsjirper die onder de lamp heeft gestaan ander gedrag dan de tsjirper uit de koelkast. Een leerling wil onderzoeken of het gedrag onder de lamp wordt veroorzaakt door het licht dat de lamp uitstraalt of dat het komt door de warmte die de lamp uitstraalt. Maak een werkplan (materiaal & methode) van hoe zij dit experiment zou kunnen uitvoeren. Het moet met eenvoudig materiaal uit te voeren zijn.

Planning

Voorbereiding PO tijdens KWT

Uitvoeren PO 

donderdag 16 september:

4Hbiol5 11e en 12e uur in lokaal S1.06

vrijdag 17 september

4Hbiol2 2e en 3e uur in lokaal S1.06

4Hbiol1 10e en 11e uur in lokaal S1.06

Verwerking PO tijdens KWT

Deadline 

inleveren PO = maandag 11 oktober 08:00 uur

uploaden in magister elo opdracht PO gedrag pissebedden

wijzigen tot deadline, na deadline niet meer mogelijk, let op plagiaatcontrole

.