4.1 De bouw en functie van DNA

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Thema 4 DNA

4.1 De bouw en functie van DNA

Leerdoelen

• Je kunt de bouw en functie van DNA beschrijven.

Van groot naar klein

In de cel ..

.. een celkern met daarin DNA

DNA bevat informatie voor jouw erfelijke eigenschappen

• Functie cel
• Eiwitten die worden gemaakt

Genoom eukaryoten: geheel aan erfelijke informatie in een cel van een organisme (kernDNA, mtDNA en chloroplasten)

Binas 79C

Prokaryoten

• Circulair DNA
• Plasmiden (hier kan makkelijk stukjes DNA in worden gevoegd, denk aan 'produceren insuline')

Binas 79A

Bouw van DNA

Nucleotide: desoxyribose + fosfaatgroep + stikstofbase

• Adenine (A)
• Thymine (T)
• Cytosine (C)
• Guanine (G)

Binas 71A

Enkelstrengs DNA

Polymerisatie: aan elkaar koppelen van nucleotiden

Condensatiereactie tussen 3e C-atoom van desoxyribose en fosfaatgroep van volgende nucleotide

• 5'-uiteinde: fosfaatgroep
• 3'-uiteinde: OH-groep

Aflezen + kopiëren: 3' -> 5' 

Dubbelstrengs DNA

Basenparing:

• A - T = 2 H-bruggen
• C - G = 3 H-bruggen

Helixstructuur

Binas tabel 71B+C

Voor de celdeling aan: netjes oprollen, daarna netjes verdelen (Binas 70A)

DNA sequentie

Volgorde van nucleotiden

Gen: deel van DNA-sequentie waarin code klaarligt voor het synthetiseren van één of meer eiwitten door ribosomen

Niet-coderend DNA

Mens: 98,5%

Coderen niet voor eiwitten, maar wel voor andere moleculen:

• Regulerende functie bij eiwitsynthese
• Repetitief DNA
• Genen die hun functie hebben verloren

Leerdoelen behaald??

• Je kunt de bouw en functie van DNA beschrijven.

Het huiswerk

Bestudeer blz. 66 t/m 71

Maken + nakijken opdr. 1 t/m 3