Transport in de plant

Transport in de plant
1 / 30
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

In deze les zitten 30 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

Onderdelen in deze les

Transport in de plant

Slide 1 - Tekstslide

Functie van stengels
  • De stengel zorgt voor het vervoer van voedingsstoffen en water. 
  • In een stengel lopen vaten
  • vaatbundels 
  • vaten zorgen voor transport voor stoffen in de plant. 

Slide 2 - Tekstslide

 in de stengel bevinden zich het vaatbundels:

-bastvaten
- houtvaten

Slide 3 - Tekstslide

0

Slide 4 - Video

Transport in een plant.
  • Via vaatbundels vervoeren planten water, mineralen en glucose binnen de plant.
  • Houtvaten vervoeren water en mineralen omhoog naar de bladeren.
  • Bastvaten vervoeren glucose en andere voedingsstoffen richting de wortels.

Slide 5 - Tekstslide

Bast en houtvaten

Slide 6 - Tekstslide

Houtvaten


- Ontstaan uit boven elkaar liggende houtcellen

- Dwarswanden en cellen verdwijnen

- Ligging in de stengels aan de binnenkant

- vervoeren water en mineralen omhoog 

Bastvaten


- Ontstaan uit boven elkaar liggende bastvaten

- In de dwarswanden komen openingen

- Ligging in de stengels aan de buitenkant

- vervoeren water en glucose naar beneden

Slide 7 - Tekstslide

Houtvaten


Ezelsbruggetje:


Houtvaten vervoeren stoffen omHoog

Bastvaten


ezelsbruggetje:


Bastvaten vervoeren stoffen naar Beneden

Bastvaten zitten aan de Buitenkant van de stengel.

Slide 8 - Tekstslide

Houtvat

Vervoert water en mineralen omhoog
Bastvat

Vervoert water en glucose naar beneden
Bastvat

Vervoert water en glucose naar beneden
Houtvat

Vervoert water en mineralen omhoog

Slide 9 - Tekstslide

Houtvaten (A) vs Bastvaten (B)
  • Worteldruk

Wortels persen (duwen) het water door de houtvaten omhoog

  • Verdamping

Door verdamping in de bladeren, zuigen de bladeren water omhoog

Wanneer er druppels aan het blad hangen is er veel worteldruk, maar weinig verdamping

Houtvaten transporteren water en mineralen.
Zijn een soort 'rietje', geen levende cellen meer.
Bastvaten transporteren glucose en sacharose
Bestaan uit levende cellen
Wordt ook wel organische sapstroom genoemd.

Slide 10 - Tekstslide

Transport via de stengel
  • De stengel verbindt de wortels met de bladeren
  • Water (en opgeloste stoffen) moeten van de wortel naar de bladeren
  • Voedingsstoffen die gemaakt zij bij de fotosynthese moeten van de bladeren naar de wortels (en andere delen bv. vruchten en zaden)

  • Door de hele plant lopen transportbuisjes
  • We noemen dit vaten
  • Deze vaten zitten in groepjes bij elkaar ....
  • ..... vaatbundels.

  • Het transport gaat dus in twee richtingen
  • Van beneden naar boven ....
  • ..... water en mineralen via houtvaten
  • Van boven naar beneden  ....
  • .... glucose en water via bastvaten

Slide 11 - Tekstslide

Vaatbundels
houtvaten
bastvaten

Slide 12 - Tekstslide

Hoe komt het water in de bladeren?
  • In het blad zitten huidmondjes. dit zijn kleine openingen waardoor stoffen naar buiten kunnen. 
  • Het water in de cellen rondom de huidmondjes verdampt en gaat via het huidmondje naar buiten. Dit water wordt door de buurcellen aangevuld. 
  • Door opname van water door de wortels en verdamping van water uit de bladeren blijft de waterstroom in de houtvaten op gang. 
  • Het aanzuigen van water door de huidmondjes heet zuigkracht van de bladeren. 

Slide 13 - Tekstslide

Functies wortels
  • Water met mineralen opnemen via de wortelharen
    (soms mest nodig)
  • Stevigheid voor in de grond
  • Reservestoffen opslaan
plant gebruik water voor:
  • transport van stoffen
  • om de vacuole te vullen
    =stevigheid
  • fotosynthese

Slide 14 - Tekstslide

Wortels
Nemen water op via wortelharen
Dit water moet naar de rest van de plant
Het vervoeren van dit water 
noemen we transport
Dit gaat via vaatbundels

Slide 15 - Tekstslide

wortelharen
  • Aan de wortels zitten wortelharen. hiermee zuigt de plant water op. 
  • Wortelharen zijn heel dun.
  • Hierdoor kan de plant makkelijke water opnemen

Slide 16 - Tekstslide

Als een fusariumschimmel een plant is binnengedrongen, raken houtvaten
verstopt. In de afbeelding zie je een schematische tekening van een doorsnede van een stengel. Daarnaast is een doorsnede van een vaatbundel vergroot afgebeeld.
Welke letter geeft een deel van de vaatbundel aan waarin zich houtvaten bevinden?
A
letter Q
B
letter R
C
letter S

Slide 17 - Quizvraag

Bastvaten vervoeren....
A
van de wortel naar de bladeren
B
van de bladeren naar de wortel

Slide 18 - Quizvraag

Bastvaten
In welke richting verloopt het transport in bastvaten?

A
Van de bladeren naar de wortels.
B
Van de bladeren naar alle delen van de plant.
C
Van de wortels naar de bladeren
D
Van de wortels naar alle delen van de plant.

Slide 19 - Quizvraag

Wat vervoert een 1) houtvat? En wat vervoert een 2) bastvat?
A
1) Glucose, 2) Water & mineralen
B
1) Water & mineralen, 2) Glucose
C
1) Glucose, 2) Glucose
D
1) Water & mineralen, 2) water & mineralen

Slide 20 - Quizvraag


Bekijk de afbeelding hiernaast.
Met welke letter wordt het bastvat aangegeven?
A
A
B
B
C
C
D
D

Slide 21 - Quizvraag

Houtvat
Bastvat

Slide 22 - Sleepvraag

Houtvaten
Bastvaten
Vervoer Water / mineralen
Vervoer energierijke stoffen

Slide 23 - Sleepvraag

Ligging bastvat blad?
A
buitenkant
B
binnenkant
C
onderzijde
D
bovenzijde

Slide 24 - Quizvraag

In de afbeelding hierboven zie je een houtvat of een bastvat?
A
bastvat
B
houtvat

Slide 25 - Quizvraag

In welke richting verloopt het transport door de bastvaten?

A
van de bladeren naar de wortels
B
van de wortels naar de bladeren
C
van de bladeren naar de wortels en van de wortels naar de bladeren

Slide 26 - Quizvraag

Wat zijn houtvaten en bastvaten?
A
Een soort buisjes in een plant
B
Tonnen om wijn in te bewaren
C
Bepaalde bloedvaten in een insect

Slide 27 - Quizvraag

Nr 1 = bastvat
Nr 2 = houtvat
A
nee
B
ja

Slide 28 - Quizvraag

Wortelmutsje
Zijwortel
Hoofdwortel
Wortelharen
Worteltop

Slide 29 - Sleepvraag

Hoe heet het beschermende laagje genoemd die de delende cellen in de wortel beschermen
A
Wortelschoentje
B
Wortelkapje
C
Wortelsjaaltje
D
Wortelmutsje

Slide 30 - Quizvraag