Cursus 7 - Spelling - Havo§4 (Tussenletters in samenstellingen)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Tussenletters in samenstellingen

Pannenkoek 

Pannekoek?

Samenstelling en tussenletter

Je schrijft geen tussenletter als...

1. het eerste woord geen zn is
2. het geen meervoud heeft
3. alleen een meervoud op een -s heeft
4. het aangeeft hoe leuk of groot iets is

Tussenletter in samenstellingen

3 soorten tussenletters:

Tussenletters –en

- Bijvoorbeeld: stoelendans

Tussenletter –e

- Bijvoorbeeld: groentesoep

Tussenletter –s

- Bijvoorbeeld: spelersbus

Tussenletter -en

Als het linkerdeel van een samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat alleen een meervoud op en heeft, schrijf je en of n tussen de delen: 

lampenkap, stoelendans, blindenstok, ziekenhuis.

Het meervoud van 'pan' = pannen. 

Dus je schrijft pannenkoek

Tussenletter -e-

1. Het linkerdeel heeft geen meervoud: gortepap.
   
2. Het linkerdeel verwijst naar iets waar er maar één van is: zonnescherm, maneschijn.
   
3. Het linkerdeel heeft (ook) een meervoud op s: horlogebandje (horloges), groentesoep (groenten/groentes).
4. Het linkerdeel is geen zelfstandig naamwoord: brekebeen (het linkerdeel verwijst naar een werkwoord), hogeschool, dovenetel (het linkerdeel is een bijvoeglijk naamwoord).
   
5. Het linkerdeel versterkt een bijvoeglijk naamwoord: reuzeleuk.

Tussenletter -e-

Het linkerdeel heeft geen meervoud: gortepap.

Tussenletter -e

 Als het eerste woord een meervoud met -s heeft, gebruik je

 -e- als tussenletters.

Garage

Garages

DUS:

Garagedeur

Garagebedrijf

Tussenletter -e

Als het eerste woord een meervoud met -s en met -en heeft, gebruik je ook -e- als tussenletters.

Groenten

Groentes

DUS:

Groentesoep - Groenteboer

Tussenletter -e

Als het eerste woord iets is waarvan er maar één is/bestaat, gebruik je ook -e- als tussenletters. Bijvoorbeeld:

zon

maan

DUS:

zonnebril, zonnebrandcrème, zonnescherm

maneschijn

Tussenletter -e

Als het eerste woord een versterkende betekenis heeft, gebruik je ook -e als tussenletters.

apetrots

reuzesterk

Als het eerste woord géén zelfstandig naamwoord is, gebruik je ook -e als tussenletters:

lachebek, want lach is hier een vorm van het werkwoord lachen.

Tussenletter -s

Als je de -s- hoort in de samenstelling, schrijf je de tussenletter -s-

beroepsvoetballer, lievelingskleur

Soms begint het rechterdeel van de samenstelling met een s-klank. Dan hoor je niet of er een tussen-s moet staan. Vervang dan het rechterdeel door een woord dat niet met een s-klank begint. Schrijf de s alleen als je hem bij de vervanging hoort:

- kapperszaak, want kappersopleiding; spelerssalaris, want spelersbus.

Tussenletter

1. hogenschool
2. hogeschool

Tussenletters

1. Reuzeleuk
2. Reuzenleuk

Tussenletters

1. Dorpstraat
2. Dorpsstraat

Tussenletters

1. Spinneweb
2. Spinnenweb

Tussenletters

1. Zonnesteek
2. Zonnensteek

Tussenletters

1. hondeweer
2. hondenweer

Tussenletters

1. Tarwebrood
2. Tarwenbrood

Tussenletters

1. Koeiemest
2. Koeienmest