6.2 Piramiden

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

6.2 Piramiden

Thema 6 Ecologie

Wat weten we al?

Hoe wordt een voedselketen gevormd?

1. Een reeks soorten waarbij elke soort wordt gegeten.
2. Een willekeurige combinatie van planten en dieren.
3. Een groep dieren die samen jagen op prooi.
4. Een verzameling van voedselbronnen in een gebied.

Wat is de primaire energiebron voor fotosynthese?

1. Zonlicht
2. Wind
3. Regenwater
4. Maanlicht

Waar vindt fotosynthese plaats in een plant?

1. Wortels
2. Stengels
3. Bladgroenkorrels
4. Bloemen

Wat is de belangrijkste brandstof bij verbranding in een plant?

1. Glucose
2. Water
3. Koolstofdioxide
4. Zuurstof

Wat zijn organismen die energiearme stoffen omzetten in energierijke stoffen?

1. Consumenten
2. Herbivoren
3. Predatoren
4. Producenten

Wat is het resultaat van de afbraak door bacteriën en schimmels?

1. Methaan en stikstof.
2. Zuurstof en glucose.
3. Koolstofdioxide, water en mineralen.
4. Zouten en suikers.

Begrippen 6.1

• Alleseters
• Consumenten
• Energiearme stoffen
• Energierijke stoffen
• Fotosynthese
• Kringloop
• Mineraal (voedingszout)

• Planteneters
• Producenten
• Reducenten
• Stofwisseling
• Vleeseters
• Voedselketen
• Voedselweb

Leerdoelen 6.2

• Je kunt omschrijven wat piramiden van aantallen en van biomassa weergeven.
• Je kunt beschrijven op welke manieren energie uit de voedselketen verdwijnt.

Piramide van aantallen

• In een piramide van aantallen wordt weergegeven hoeveel organismen in elke schakel voorkomen.
• In een voedselketen wordt het aantal organismen meestal in elke volgende schakel kleiner.
• Maar dat is niet altijd zo.
• In een bos is het aantal bomen kleiner dan het aantal planteneters.
• Een piramide van aantallen heeft dus niet altijd de vorm van een piramide.

Piramide van biomassa

• De totale hoeveelheid aan energierijke stoffen in een organisme is de biomassa van dat organisme.
• In een voedselketen kun je aangeven hoeveel biomassa elke schakel heeft.
• Dit is de piramide van biomassa.
• In de piramide van biomassa wordt de biomassa in elke volgende schakel altijd kleiner.
• De piramide van biomassa heeft dus altijd een piramidevorm.

Wat gebeurt er met het aantal organismen in een voedselketen?

1. Meestal wordt het aantal organismen in elke volgende schakel groter.
2. Het aantal organismen blijft constant in elke schakel.
3. Het aantal organismen neemt toe in elke volgende schakel.
4. Meestal wordt het aantal organismen in elke volgende schakel kleiner.

Waarom heeft de piramide van biomassa altijd een piramidevorm?

1. Omdat het zo in de natuur is vastgesteld
2. Omdat de biomassa in elke volgende schakel kleiner wordt
3. Omdat het een wiskundige regel volgt
4. Omdat het er visueel aantrekkelijker uitziet

Wat is de definitie van biomassa in een organisme?

1. De totale hoeveelheid aan energierijke stoffen
2. Het aantal cellen in een organisme
3. De hoeveelheid aan water in een organisme
4. De grootte van een organisme

Energie in een voedselketen

• Planten leggen zonne-energie vast in energierijke stoffen. 
• Deze stoffen worden gebruikt voor groei (biomassa) en voor verbranding.
• Energie uit de biomassa wordt doorgegeven aan de volgende schakel.
• Als planten sterven, worden de energierijke stoffen gebruikt door de reducenten en dus niet door de volgende schakel in de voedselpiramide.
• De biomassa van een producent is dus altijd groter dan die van de consument.
• Niet alles wat een dier eet wordt omgezet in biomassa, een deel wordt uitgescheiden of verbrand, zo verdwijnt er energie uit de voedselketen.

Welke stoffen worden gebruikt voor groei en verbranding in planten?

1. Koolstofdioxide en water
2. Mineralen uit de bodem
3. Energierijke stoffen
4. Zonne-energie

Wat gebeurt er met de energie uit de biomassa als planten sterven?

1. Het verdwijnt uit de voedselketen.
2. Het wordt gebruikt door de reducenten.
3. Het wordt omgezet in groei (biomassa).
4. Het wordt doorgegeven aan de volgende schakel.

Begrippen 6.2

• Biomassa
• Piramide van aantallen
• Piramide van biomassa

Ik kan nu

• Je kunt omschrijven wat piramiden van aantallen en van biomassa weergeven.
• Je kunt beschrijven op welke manieren energie uit de voedselketen verdwijnt.

Aan het werk!

Maken opdrachten 6.2 : 1 t/m 7

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken test jezelf 6.2

Veel goed? -> Maken 7+ online extra  6.2