bs 3 horen en zien

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

basisstof 3 horen en zien

Leerdoelen:

Je kunt de delen van het oor benoemen met hun functie.

Je kunt de delen van het oog benoemen met hun functie.

horen

Hoe hoor je geluiden?

Welke geluiden kun je horen ?

Waardoor hoor je jezelf slikken? 

 

Laurel of Yanny?

Hoe hoor je geluiden?

Geluid is trillende lucht

• Oorschelpen vangen de geluidstrillingen op.

• Dit geluid komt in de gehoorgang

• Aan het einde van de gehoorgang ligt het trommelvlies > door geluidstrillingen gaat het trommelvlies trillen.

Geluid is trillende lucht • Oorschelpen vangen de geluidstrillingen op. • Dit geluid komt in de gehoorgang • Aan het einde van de gehoorgang ligt het trommelvlies > door geluidstrillingen gaat het trommelvlies trillen.

Toonhoogte

Geluid zijn trillingen.

Hoge tonen: Veel trillingen: Trommelvlies trilt snel

Lage tonen: Weinig trillingen: Trommelvlies trilt rustig

Volume

Hoog volume:  Trommelvlies grote beweging

Laag volume:  Trommelvlies kleine beweging

Hertz = het aantal trillingen per seconde 

onderste gehoorgrens = laagste toon die mensen kunnen horen ( 20 hertz) 

bovenste gehoorgrens = hoogste toon die mensen kunnen horen ( 20.000 hertz) 

Het gehoorbereik = gebied daartussen

Doof: Tijdens je leven slijten de haartjes op de zintuigcellen, de haartjes van de zintuigcellen voor hoge tonen het snelst.

Welke geluiden kun je horen?

toonhoogte meet je in hertz

het volume van geluid meet je in decibel

boven de 80 decibel kan gehoorschade op treden. 

Neem naar een concert dus oordopjes mee,

Gehoorschade

Geluidssterkte (decibel - dB)

trillingen

Buis van Eustachius

• Bij slikken of gapen, gaat via de buis van Eustachius lucht  van de trommelholte  naar de keelholte of andersom.
• Hierdoor wordt de druk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk

oorschelp

1

gehoorgang

2

trommelvlies

4

oorsmeerkliertjes

3

gehoorbeentjes

5

slakkenhuis

6

gehoorzenuwen

7

buis van Eustachius

8

huiswerk

maak de opdrachten 1 en 2  van bs 5.3

en de opdrachten van bs 5.8

Zien

• Wat zie je aan de binnenkant van je ogen?

• Hoe werken je ogen?

orgaan > oog
zintuig > gezichtszintuig
prikkel > licht

Buitenkant van je oog

• Gekleurde deel van je oog heet de iris
• Pupil : ( zit in de iris) de zwarte stip, het licht dat binnenvalt gaat door de pupil heen
• Om de iris ligt het oogwit
• Wenkbrauwen, oogleden met wimpers beschermen je oog tegen stof en zweet
• Traanklier maakt traanvocht
• Vocht en vuiltjes worden door de traanbuis afgevoerd naar je neus

Hoe werken je ogen?

Van buiten naar binnen drie lagen:

• Harde oogvlies: buitenste laag van de oogbol (oogwit). gedeelte voor de iris > hoornvlies > het licht komt hierdoor binnen

• Vaatvlies: bloedvaatjes. via het bloed krijgt het oog alle stoffen die het nodig heeft. ( aan de voorkant is dit de iris)

• Netvlies: binnenste laag, lichtgevoelige zingtuigen. Lens zorgt voor een scherp beeld

Zien

• Waardoor zie je altijd scherp?

• Hoe krijg je ogen steeds genoeg licht? 

Het gekleurde deel van je oog heet:

1. Pupil
2. Iris
3. Oogkas
4. Oogwit

Je ogen krijgen bescherming door:

1. Oogleden en wenkbrauwen
2. Oogleden met wimpers
3. Wenkbrauwen
4. Wenkbrauwen, oogleden met wimpers

Van buiten naar binnen kom je in je oog drie lagen tegen, wat is de juiste volgorde?

1. Netvlies, Vaatvlies, harde oogvlies
2. Vaatvlies, Netvlies, harde oogvlies
3. Harde oogvlies, vaatvlies, netvlies

Alles wat binnenin je oog ligt krijgt bescherming door?

1. Het vaatvlies
2. Het netvlies
3. De lens
4. Het harde oogvlies

Wat zorgt voor een scherp beeld op je netvlies?

1. De oogzenuw
2. De lens
3. Vaatvlies

Welke stelling is juist?

1. Met een bolle lens zie je voorwerpen van dichtbij scherp
2. Met een bolle lens zie je voorwerpen van veraf scherp
3. Met een platte lens zie je voorwerpen van dichtbij scherp

Welke stelling is juist?

1. Bij veel licht worden de pupillen groot
2. Bij weinig licht worden de pupillen kleiner
3. Bij weinig licht worden de pupillen groter

Waardoor zie je altijd scherp?

• Het beeld dat je ziet op je netvlies is veel kleiner en staat op z'n kop.

• Je hersenen vertalen het voorwerp.

• Je ooglens moet scherpstellen om het beeld op het netvlies te krijgen, je ooglens verandert van vorm.

• Bolle lens > dichtbij > lezen van een boek
• Platte lens > van veraf < als je uit het raam kijkt

Hoe krijgen ogen steeds genoeg licht?

• Je pupillen worden groter en kleiner, dit doen de spiertjes in de iris, deze trekken de pupillen open of duwen ze dichter.

A: Bij weinig licht > pupillen worden groter > er komt meer licht op je netvlies

B: Bij veel licht > pupillen worden kleiner > netvlies wordt beschermd

Gezichtsbedrog

• Soms denk je iets te zien, terwijl het in werkelijkheid anders is.

• Je hersenen vertalen iets wat je ziet naar iets dat je kent

youtube.com/watch?v=ILpsmr7j__4

antwoorden

antwoorden