Les 2: Zuivere stoffen en mengsels

• Exact
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

H2 Stoffen

Stoffen in huis

Deze les

• Terugblik vorige les: 2.1 Stoffen in huis (15 min)
• maken 2.1 opdr 1 t/m 10
• Practicum: Suspensies en oplossingen onderzoeken (20 min)
• 2.2 Zuivere stoffen en mengsels (15 min)
• Practicum vorige les afmaken

2.1 Stoffen in huis

Stoffen in huis

2.1 Stoffen in huis

Terugblik vorige les

Een stofeigenschap is een eigenschap

1. waaraan je stoffen kunt herkennen
2. die aangeeft hoe een stof kan branden.
3. waar je voor moet oppassen
4. die je niet moet uitproberen

Welk van de genoemde woorden is geen stofeigenschap?

1. Geur
2. Kleur
3. Smaak
4. Neus

Geef een andere naam voor een gevarensymbool.

1. Pictogram
2. Kilogram
3. Instagram
4. Fotogram

Bij welke eigenschap moet je onderzoek doen?

1. Smaak
2. Oplosbaarheid
3. Geur
4. Kleur

Welke stof is geen schoonmaakmiddel?

1. Chloorbleekmiddel
2. Campinggas
3. Ammonia
4. Azijn

Wat betekend het gevarensymbool hiernaast?

1. Licht ontvlambaar
2. Giftig
3. Irriterend
4. Corrosief

Bij welke stofeigenschap maak je niet direct gebruik van je zintuigen?

1. Smaak
2. Geur
3. Kleur
4. Oplosbaarheid

Wat is geen veiligheidsmaatregel voor iemand die met corrosieve gootsteenontstopper werkt?

1. Handschoenen aandoen
2. Veiligheidsbril dragen
3. Beschermde kleding
4. Haarnetje op

Welke stofeigenschap is hiernaast afgebeeld?

1. fase
2. oplosbaarheid
3. kookpunt
4. brandbaarheid

Welk begrip hoort niet bij de fase van een stof?

1. Vast
2. poeder
3. Gas
4. Vloeibaar

Welk woord is geen zintuig?

1. Geur
2. Mond
3. Oren
4. Ogen

Welk item staat normaal gesproken niet op het etiket van gevaarlijke stoffen?

1. Om welke stof het gaat
2. Wat de concentratie is
3. Een waarschuwing in woorden
4. Hoe je aan de stof moet ruiken

Wat betekend het gevarensymbool hiernaast?

1. Milieugevaarlijk
2. Giftig
3. Corrosief
4. Explosief

Wat is geen veiligheidsmaatregel voor iemand die vetvlekken uit een broek haalt met wasbenzine?

1. Handschoenen aan
2. Werken in ruimte die goed is geventileerd
3. Buiten gaan werken
4. Vuur in de buurt uitdoen

In welk rijtje staat een eigenschap die er niet bij hoort?

1. Fase, brandbaarheid, kookpunt
2. Kleur, smaak, fase
3. Geur, kleur, smaak
4. Oplosbaarheid, dichtheid, smeltpunt

Wat betekend het gevarensymbool hiernaast?

1. Giftig
2. Schadelijk
3. Oxiderend
4. Explosief

Wat geven H-zinnen aan?

1. Geen van de antwoorden is juist
2. Voor welk gevaar je moet oppassen
3. Welke veiligheidsmaat-regelen je moet nemen
4. Voor welke stoffen je moet oppassen

Stoffen in huis

2.1 Stoffen in huis

Einde terugblik vorige les

Maken 2.1 opdracht 1 t/m 9 (15 min)

Stoffen in huis

P2: Oplossingen en suspensies onderzoeken

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Doel

Bij deze proef leer je hoe je onderscheid kunt maken tussen een oplossing en een suspensie.

• Je gaat gebruik maken van de scheidingsmethode filtreren: verschil in deeltjesgrootte.

Stoffen in huis

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Leerdoelen

Ik kan beschrijven wat een zuivere stof, een mengsel, een oplossing, een oplosmiddel, een opgeloste stof en een suspensie is.

Veel stoffen zijn opgebouwd uit kleine deeltjes. Deze deeltjes worden moleculen genoemd. 

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Veel stoffen zijn opgebouwd uit kleine deeltjes. Deze deeltjes worden moleculen genoemd. 

• Zuivere stoffen bestaan uit een soort molecuul. 
• Alle moleculen in een zuivere stof zien er hetzelfde uit.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Veel stoffen zijn opgebouwd uit kleine deeltjes. Deze deeltjes worden moleculen genoemd. 

• Zuivere stoffen bestaan uit een soort molecuul. 
• Alle moleculen in een zuivere stof zien er hetzelfde uit.
• Kristalsuiker is een voorbeeld van een zuivere stof.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Als meerdere zuivere stoffen worden samengevoegd ontstaat er een mengsel.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Als meerdere zuivere stoffen worden samengevoegd ontstaat er een mengsel.

• Mengsels bestaan uit meerdere soorten moleculen. 
• De moleculen in een mengsel zien er verschillend uit.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Als meerdere zuivere stoffen worden samengevoegd ontstaat er een mengsel.

• Mengsels bestaan uit meerdere soorten moleculen. 
• De moleculen in een mengsel zien er verschillend uit.
• Frisdranken zijn voorbeelden van mengsels.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Mengsels kun je indelen in verschillende groepen:

1. legering:

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Mengsels kun je indelen in verschillende groepen:

1. legering: messing

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Mengsels kun je indelen in verschillende groepen:

1. legering: messing
2. emulsie:

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Mengsels kun je indelen in verschillende groepen:

1. legering: messing
2. emulsie: boter

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Mengsels kun je indelen in verschillende groepen:

1. legering: messing
2. emulsie: boter
3. oplossing:

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Mengsels kun je indelen in verschillende groepen:

1. legering: messing
2. emulsie: boter
3. oplossing: thee

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Mengsels kun je indelen in verschillende groepen:

1. legering: messing
2. emulsie: boter
3. oplossing: thee
4. suspensie:

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Mengsels kun je indelen in verschillende groepen:

1. legering: messing
2. emulsie: boter
3. oplossing: thee
4. suspensie: chocomelk

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Oplossingen

Als je een vaste stof mengt met een vloeistof en die vloeistof wordt helder, dan heb je te maken met een oplossing.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Oplossingen

Als je een vaste stof mengt met een vloeistof en die vloeistof wordt helder, dan heb je te maken met een oplossing.

• Een voorbeeld van een oplossing is thee.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Oplossingen

Als je een vaste stof mengt met een vloeistof en die vloeistof wordt helder, dan heb je te maken met een oplossing.

• Een voorbeeld van een oplossing is thee.
• De geur, kleur en smaak deeltjes zijn zo klein dat ze niet meer zichtbaar zijn. 

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Oplossingen

Als je een vaste stof mengt met een vloeistof en die vloeistof wordt helder, dan heb je te maken met een oplossing.

• Een voorbeeld van een oplossing is thee.
• De geur, kleur en smaak deeltjes zijn zo klein dat ze niet meer zichtbaar zijn. 

• Een oplossing bevat een oplosmiddel (vloeistof)

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Oplossingen

Als je een vaste stof mengt met een vloeistof en die vloeistof wordt helder, dan heb je te maken met een oplossing.

• Een voorbeeld van een oplossing is thee.
• De geur, kleur en smaak deeltjes zijn zo klein dat ze niet meer zichtbaar zijn. 

• Een oplossing bevat een oplosmiddel (vloeistof)

Een oplossing blijft ALTIJD gemengd.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Oplossingen

Als je een vaste stof mengt met een vloeistof en die vloeistof wordt helder, dan heb je te maken met een oplossing.

• Een voorbeeld van een oplossing is thee.
• De geur, kleur en smaak deeltjes zijn zo klein dat ze niet meer zichtbaar zijn. 

• Een oplossing bevat een oplosmiddel (vloeistof)

Een oplossing blijft ALTIJD gemengd.

of vloeistof/gas

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Suspensies

Als je een vaste stof mengt met een vloeistof en die vloeistof wordt troebel, dan heb je te maken met een suspensie.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Suspensies

Als je een vaste stof mengt met een vloeistof en die vloeistof wordt troebel, dan heb je te maken met een suspensie.

• Een voorbeeld van een suspensie is verf.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Suspensies

Als je een vaste stof mengt met een vloeistof en die vloeistof wordt troebel, dan heb je te maken met een suspensie.

• Een voorbeeld van een suspensie is verf.

• Een suspensie is een vloeistof waarin een fijn verdeelde vaste stof zweeft.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Suspensies

Een ander voorbeeld van een suspensie is een mengsel van grond en water.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Suspensies

Een ander voorbeeld van een suspensie is een mengsel van grond en water.

• Als je een suspensie een tijdje laat staan dan zakt de vaste stof naar de bodem.
• We noemen dit bezinken.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Emulsies

Een emulsie is een troebel mengsels van vloeistoffen, waarbij druppeltjes van de ene vloeistof zweven in de andere.

• Olie en water zijn beide vloeistoffen.
• Olie lost niet op in water.
• Als je olie mengt met water, komen er kleine oliedruppeltjes fijn verdeeld in het water te zitten.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Filtreren

Je kunt stoffen in een mengsel op allerlei manieren van elkaar scheiden. Een suspensie kun je scheiden door te filtreren.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Scheidingsmethoden

Filtreren

Je kunt stoffen in een mengsel op allerlei manieren van elkaar scheiden. Een suspensie kun je scheiden door te filtreren.

• De vaste deeltjes blijven achter in het filter: residu

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Scheidingsmethoden

Filtreren

Je kunt stoffen in een mengsel op allerlei manieren van elkaar scheiden. Een suspensie kun je scheiden door te filtreren.

• De vaste deeltjes blijven achter in het filter: residu
• De vloeistof die door het filter heen gaat: filtraat.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Scheidingsmethoden

Extraheren

Je kunt stoffen in een mengsel op allerlei manieren van elkaar scheiden. Extraheren wordt bijvoorbeeld gebruikt bij het zetten van koffie of thee.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Scheidingsmethoden

Extraheren

Je kunt stoffen in een mengsel op allerlei manieren van elkaar scheiden. Extraheren wordt bijvoorbeeld gebruikt bij het zetten van koffie of thee.

• Je gebruikt een vloeistof (oplosmiddel) om de geur, kleur en smaakstoffen uit de koffiebonen of theeblaadjes te halen.

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Scheidingsmethoden

Stoffen in huis

2.1 Stoffen in huis

Practicum vorige les afmaken

Klaar: maken 2.1 opdr 1 t/m 10

Stoffen in huis

2.1 Stoffen in huis

AAN HET WERK en HUISWERK

• maken 2.1 opdr 1 t/m 10
• lezen 2.2 Zuivere stoffen en mengsels