Hoofdstuk 1 - Hoe voeden producenten zich?

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 1 - Hoe voeden producenten zich?

Lesdoelen

• wat autotrofe en heterotrofe organismen zijn;
• het belang van glucose en zetmeel voor de plant kennen;
• hoe je glucose en zetmeel in een plant kunt opsporen;
• wat fotosynthese is;
• wat een plant nodig heeft om aan fotosynthese te doen;
• een schematisch overzicht geven van het fotosyntheseproces;
• de functie van plantendelen bij fotosynthese beschrijven;
• beschrijven hoe het transport van stoffen in een plant verloopt in functie van fotosynthese;
• de begrippen ‘energieomzetting’, ‘stofomzetting ‘ en ‘stofuitwisseling’ toepassen bij fotosynthese.

De cel

Zie jij de verschillen tussen de dierlijke cel en de plantaardige cel?

Dit is een dierlijke cel.

Dit zie je omdat deze geen bladgroenkorrels, celwand en vacuole heeft

Dit is een plantaardige cel.

Dit zie je omdat je wel een celwand, vacuole en bladgroenkorrel kunt zien

Plantencellen leven!

Onderdelen van een plantencel

Heterotroof en autotroof 

Hoe hebben de vier rijken elkaar nodig?

Brandstof

Bouwstof

Reservestof

Beschermende stof

Opdracht 4 (P. 13)

Producenten:

Planten

Maken energierijke stoffen 

(Fotosynthese)

Consumenten            Afvaleters

(consumenten=

de dieren)

Reducenten:

Schimmels en bacterien

maken van energierijke stoffen weer mineralen

0

Autotroof vs heterotroof

Autotroof: maakt zelf organische stoffen door fotosynthese

Heterotroof: eet andere organismen om aan organische stoffen te komen

Glucose en zetmeel als brandstof voor de plant

Zetmeel

Opslag glucose

Als de plant te veel glucose maakt wordt dit opgeslagen in de wortels stengels of vruchten

De plant zet deze glucose om in andere stoffen:

Eiwitten om te groeien

Zetmeel en vetten als reserve

Waar bewaren planten reservestoffen?

• De meeste planten slaan hun reservestoffen op in de wortels.

• Speciale organen voor de opslag van reservestoffen zijn de knollen (aardappel) en bollen (ui).

• In zaden worden ook veel reservestoffen opgeslagen.  

Voorwaarden voor fotosynthese

Fotosynthese

Fotosynthese vindt plaats:

* In de groene delen van de plant

Water + Koolstofdioxide + Zonlicht --> Zuurstof + Glucose

Bladgroenkorrels

Geven groene kleur aan bladeren.

Hier vindt de fotosynthese plaats.

Fotosynthese

Nodig voor fotosynthese:

* Koolstofdioxide

* water

* Licht

Water + Koolstofdioxide + Zonlicht --> Zuurstof + Glucose

Fotosynthese

Er ontstaat bij fotosynthese:

* glucose (= suiker)

* zuurstof

Water + Koolstofdioxide + Zonlicht --> Zuurstof + Glucose

Fotosynthese

Water + Koolstofdioxide + Zonlicht --> Zuurstof + Glucose

CO₂ is koolstofdioxide

Koolstofdioxide wordt gebruikt bij de fotosynthese.

2

C₆H₁₂O₆ is glucose

Glucose ontstaat bij de fotosynthese.

5

O₂ is zuurstof.

Zuurstof ontstaat bij de fotosynthse.

6

H₂O is water.

Water wordt gebruikt bij de fotosynthese.

1

Alleen onder invloed van zonlicht vindt er fotosynthese plaats.

4

Fotosynthese vindt alleen plaats in de bladgroenkorrels van een plant.

3

Klik de nummers aan voor extra informatie

Schematisch overzicht

Fotosynthese

Functie van enkele plantenorganen

Onderdelen plant

Organen van een plant:

Bloem

Stengel

Bladeren

Wortels

De organen van een plant bestaan uit weefsels, weefsels bestaan uit cellen

Wortelstelsel.

Wortels

Wortelstelsel ( bestaat uit hoofdwortel, zijwortel en wortelharen)

Opname en transport

• Wortels nemen water en mineralen op via de celwanden van de wortelharen.

Stengels

Waarom heeft een plant een stengel?

Kruidachtige stengels     &        Houtachtige stengels

Functie stengels

• Vervoeren van water en voedingsstoffen          (wortel> blad)
• Door dunne buisjes: de vaten
• Meerdere vaten bij elkaar: vaatbundels

Het blad

De bouw van het blad:

- Bladstengel

- Bladschijf
- Nerven
- Bladmoes

Waar in het blad vindt de fotosynthese plaats?

Bladgroenkorrels

Huidmondjes??? 

Wat zijn huidmondjes?

• Huidmondjes zitten aan de onderkant van bladeren.

• Via de huidmondjes stromen stoffen de plant in en uit.

Functie huidmondjes

Gaswisseling bij fotosynthese.

• CO2 via de huidmondjes naar binnen.
• Zuurstof en water via de huidmondjes naar buiten.

Stofomzetting, energieomzetting en stofuitwisseling

Stofomzetting

Stofuitwisseling

Stofuitwisseling

Energieomzetting