Ademhalingsstelsel

• Fysiologie
• MBO
• Studiejaar 1

Ademhalingsstelsel

Ademhalingsstelsel

Sportmassage 

hfd 7

Tractus Respiratorius

Het ademhalingsstelsel is bij een menselijk lichaam het orgaanstelsel dat dient voor de gaswisseling: het uitwisselen van zuurstof en koolstofdioxide.

 

Dit systeem helpt je lichaam zuurstof uit de lucht op te nemen, zodat je organen kunnen werken. Het verwijdert ook afvalgassen, zoals koolstofdioxide, 

uit je bloed

Wat is ademhalen?

Fysiologische 

ademhaling

1. Zuurstof uit longlucht opgenomen in het bloed
2. Zuurstof in de cellen opgenomen om energie vrij te maken -> CO2
3.  Koolstofdioxide uit het bloed aan de longlucht afgegeven

bij punt 1 en 3 is er uitwisseling van gassen tussen bloed en lucht in de longen= uitwendige ademhaling

bij punt 2 is er uitwisseling van gassen tussen cellen en extracellulaire vloeistof, nodig voor intracellulaire oxydatieprocessen= inwendige ademhaling

Ventilatie

Luchtstroom van buiten het lichaam TOT de longblaasjes en vv

hier vindt geen diffusie plaats

Uitwendige Ademhaling

Uitwisseling van O2 en CO2 tussen de alveoli en bloedbaan

Inwendige Ademhaling

Uitwisseling van O2 en CO2 op celniveau=celademhaling

Voorwaarde Gaswisseling

• ventilatie(lucht) 
• de ademteug moet de anatomische dode ruimte overbruggen
• perfusie  
• dan pas kan er diffusie plaatsvinden

Welke cellen in het bloed zijn voornamelijk verantwoordelijk voor het transport van zuurstof?

1. leukocyten
2. thrombocyten
3. erythrocyten
4. bloedplaatjes

Onder welke omstandigheden laat zuurstof gemakkelijker los van hemoglobine?

1. Bij een hoge PCO2
2. Bij een hoge PO2

Anatomie

• Nasopharenx
• Oropharenx
• Pharenx
• Larynx
• Trachea
• Bronchiën
• Bronchioli
• Alveoli

Oropharenx

mondholte

• minder weerstand dan bij neusademhaling
• minder goede filtering
• koude lucht meteen in longen 

Wat zijn de voordelen van neusademhaling?

Nasopharenx

neusholte

• neustussenschot
• neusschelpen
• bekleed met slijmvlies; bacteriedodende werking
• langere weg ->verwarmd
• filteren
• reukzintuig -> schadelijke stoffen 
• Adenoïden

• De nervus olfactorius (reukzenuw) is sensorisch en opgebouwd uit een twintigtal fila olfactoria (bundeltjes zenuwvezels), die via kanaaltjes en het zeefbeen de schedelholte bereiken.
• Hier staan ze in verbinding met de bulbus olfactorius (een knotsachtige verdikking), die het begin vormt van de tractus olfactorius (reukbaan), die eindigt in het reukcentrum van het cerebrum.

Pharenx

keelholte

• tonsillen
• buis van Eustachius
• luchtdruk 

De keelamandelen maken deel uit van het immuunsysteem. Zij vormen een van de eerste barrières van het afweermechanisme tegen pathogenen. 

De buis van Eustachius is de verbinding tussen het middenoor en de keelholte. De buis zorgt ervoor

dat lucht wordt doorgelaten naar het middenoor. Daardoor blijft de luchtdruk aan beide kanten

van het trommelvlies gelijk. Is de buis van Eustachius verstopt, dan kan de luchtdruk uit evenwicht

raken. De druk is niet meer gelijk aan beide kanten van het trommelvlies en dan kan oorpijn

ontstaan.

De buis van Eustachius is 3 à 4 centimeter lang en heel nauw. De wanden ervan zijn bekleed

met slijmvlies, net als de binnenkant van de neus. De buizen van Eustachius komen achter in de

neuskeelholte uit.

Larynx

Strottenhoofd

• epiglottis
• stembanden
• voorzijde zichtbaar als adamsappel 

De stem is het geluid dat wordt voortgebracht door de stembanden, deze trillen. De hoogte van het stemgeluid hangt af van de bouw van het strottenhoofd. Ook de lengte en de spanning die op de stembanden staat, speelt een rol in de hoogte van het stemgeluid.

Doordat vrouwen kortere en dunnere stembanden hebben dan mannen zijn de trillingen sneller en klinkt hun stem hoger. Tijdens de pubertijd van jongens groeien de stembanden en worden de trillingen langzamer waardoor de klank lager wordt.

Trachea

Luchtpijp

• 11 cm
• ventraal t.o.v. slokdarm
• hoefijzervormig kraakbeen
• glad spierweefsel
• trilhaarepitheel - slijmvlies
•  zeer gevoelig -> stoffen terug naar keelholte getransporteerd

Bronchiën en Bronchioli 

• luchtpijp t.h.v. TH4/TH5 splitsing
• Bronchiën splitsen naar longkwabben
• kleinste vertakkingen = bronchioli
• ventilatie

• Bronchiën splitsen zich links naar 2 longkwabben en rechts 3 naar longkwabben-> weer vertakkingen = Bronchioli
• Bronchioli geen kraakbeenstukken meer
• stevig elastisch bindweefsel met gladde spieren
• binnenzijde slijmvlies-trilhaar

De longen

• 2 elastische zakken
• -/+ 400 miljoen alveoli 
• alveoli vindt gaswisseling plaats
• groot netwerk capillairen om alveoli
• mediastinum
• pleurbladen

Pleurabalden

• Pleura visceralis --> vergroeid met de longen
• Pleura parietalis --> Vergroeid met borstwand en diafragma
• Hier tussen bevindt zich vocht waardoor er een cohesie kracht ontstaat -> denk aan glasplaat met vocht ertussen

Het mediastinum is het gebied in de borstkas tussen de longen dat het hart bevat, een deel van de luchtpijp, de slokdarm en de grote bloedvaten

• Lobus superior

• Lobus medius

• Lobus inferior

Long top

Long Basis

De bronchiolen leiden naar kleine luchtzakjes in de longen genaamd alveoli. In de alveoli vindt gasuitwisseling plaats tussen de lucht en het bloed. Zuurstof uit de lucht wordt opgenomen in het bloed en koolstofdioxide, een afvalproduct van het metabolisme van het lichaam, wordt uitgeademd.

Welk onderdeel van het ademhalingsstelsel is voornamelijk verantwoordelijk voor het verwarmen en filteren van ingeademde lucht?

1. Trachea
2. Bronchiën
3. Alveoli
4. neusholte

Welk onderdeel van het ademhalingsstelsel verbindt de keel met de bronchiën?

1. trachea
2. slokdarm
3. neusholte
4. keelholte

Wat is de juiste volgorde van hoog naar dieper in de luchtwegen?

1. pharynx, larynx, bronchioli, alveoli
2. larynx, pharenx bronchioli, alveoli
3. bronchioli, alveoli, pharynx, larynx,
4. alveoli, bronchioli, pharynx, larynx,

Hoeveel kwabben heeft de rechterlong en hoeveel kwabben heeft de linkerlong?

1. Beiden hebben twee kwabben
2. Beiden hebben drie kwabben
3. De linkerlong heeft twee kwabben en de rechterlong drie kwabben
4. De linkerlong heeft drie kwabben en de rechterlong twee kwabben

Gaswisseling

• concentratie verschil
• diffusie
• vindt plaats in alveoli 
• hemoglobine

150 ml

Waar vindt de gaswisseling in de longen plaats?

1. Luchtpijp
2. Alveoli
3. Bronchiën
4. Bronchioli

Waarom diffundeert zuurstof van de alveolaire lucht naar het bloed?

1. Omdat het bloed meer zuurstof bevat dan de alveolaire lucht
2. Omdat zuurstof tegen de concentratiegradiënt in beweegt
3. Omdat het bloed helemaal geen zuurstof bevat
4. Omdat de alveolaire lucht een hogere zuurstofconcentratie heeft dan het bloed

Wat is de rol van de alveoli tijdens de externe respiratie?

1. Ze produceren hemoglobine
2. Ze slaan koolstofdioxide op
3. Ze versterken de ademhalingsspieren
4. Ze zorgen voor gaswisseling tussen lucht en bloed

In de alveoli wordt zuurstof opgenomen en koolstofdioxide afgestaan.
dit proces is actief transport

1. juist
2. onjuist

Samenstelling lucht

Ingeademde lucht

• 80% Stiktof (N)
• 20% Zuurstof (O2)
• 0.03% kooldioxide (CO2)

Uitgeademde lucht

• 80% stikstof (N)
• 16 % Zuurstof (O2)
• 4% Kooldioxide (CO2)

Ademhalingsmechanisme

• onbewuste inademing -> prikkel verlengde merg -> verandering CO2 gehalte
• volumevergroting in borstholte -> negatieve druk t.o.v. buitenlucht
• hulpademhalingsspieren
• belangrijkste (in)ademhalingsspier: Diafragma

Grote inspanning -> hulpinademhalingsspieren:

• mm. Scaleni
• m. Sternocleidomastoideus
• m. Pectoralis Major
• m. Serratus anterior 

Uitademing rust:

• door zwaartekracht
• elasticiteit longweefsel
• relaxatie diafragma
• terugveren ribkraakbeen
• elasticiteit buikspieren

Uitademing bij inspanning kan bevorderd worden(hulpexpiratiespieren):

• mm. intercostali interni
• m. abdomini
• m. latissimus dorsi
• m. quadratus lumborum

Dode ruimten

• Anatomische dode ruimte

• Alveolaire dode ruimte

• Fysiologische dode ruimte 

in de longen waar geen gaswisseling plaats vind, dus de ingeademde lucht die niet aan de diffusieprocessen deelneemt tussen bloed en de longlucht= Dode ruimte

Start bij naso- of oropharenx 

eindigt net voor alveoli = 150 ml lucht

hoeveelheid lucht in de gaswisselingsgebieden die op bepaalde momenten niet kan deelnemen aan de gaswisseling(afhankelijk van inspanning)

Anatomische dode ruimte + Alveolaire dode ruimte

max inspanning -> vervalt alveolaire dode ruimte

Fysiologische ruimte wordt kleiner -> gelijk aan anatomische dode ruimte

Longvolumina

• Ademvolume (AV) teugvolume

• Inspiratoir reserve volume (IRV)

• Expiratoir reserve volume (ERV)

• Vitale Capiciteit (VC) VC= AV + IRV + ERV

hoeveelheid lucht die de longen in en uitgaat. rust: 500ml

hoeveelheid lucht die na een normale inademing, nog extra ingeademd kan worden. +/- 2-4 liter

hoeveelheid lucht die na een normale uitademing, nog extra uitgeademd kan worden. +/- 1,5 liter

hoeveelheid lucht die we maximaal kunnen uitademen na een maximale inademing +/- 4-6 liter

Longvolumina

• Residu 

• Totale Longcapiciteit = VC + Residu
• Ademminuutvolume (AMV)

      

         AMV = AF (ademfrequentie) X AV (ademvolume) 

         in rust AF = 12-14 inademingen AV = +/- 500ml  -> +/- 6 - 7 liter

hoeveelheid lucht die na een maximale uitademing, nog in de longen achterblijft +/- 1,2 liter

hoeveelheid lucht die we per minuut inademen

Tijdens lichamelijke inspanning neemt het ademminuutvolume evenredig toe met de intensiteit van de activiteit.

Alveolaire Ventilatie

• daadwerkelijke luchtverversing in de alveoli
•  Anatomisch dode ruimte gevuld met 150ml
• Elke ademtuig moet de anatomische dode ruimte over bruggen
  
• Hoe hoger de ademfrequentie (Af) hoe lager de Alveoliare ventilatie

Wat is de invloed van een snorkel op de Alveolaire ventilatie?

Regulatie van de ventilatie

• 1e ademprikkel: Centrale Chemosensoren in het verlengde merg reageren op CO2 gehalte 
• 2e ademprikkel: Perifere Chemosensoren in de aortaboog en halsslagaders en reageren op O2 gehalte

• hoog in de bergen
• ernstige ademhalingsproblemen

Wat is Hyperventilatie?

Roken en Longen

• Roken is de belangrijkste oorzaak van long- en luchtwegziektes
•  Teer blijft plakken trilharen
• slijmvliezen in de longen raken beschadigd

In tabak zitten wel 4000 chemische stoffen, waarvan er zeker 70 kankerverwekkend zijn. De belangrijkste drie stoffen die grote problemen geven zijn: teer, koolmonoxide en nicotine.

1. Teer kan leiden tot bronchitis, longemfyseem, longkanker en keel-, slokdarm- en strottenhoofdkanker.
2. Koolmonoxide leidt tot verminderde conditie, aderverkalking, hartklachten (Angina pectoris, hartinfarct), herseninfarct en hersenbloeding.
3. Nicotine leidt tot verslaving en een verhoogde bloeddruk.

In lucht zitten meerdere gassen, zoals zuurstof, koolstofdioxide en stikstof. Wat is de verhouding tussen stikstof in de ingeademde en in de uitgeademde lucht?

1. In beiden zit ongeveer 50%
2. In beiden zit ongeveer 80%
3. In ingeademde lucht zit 80%, in uitgeademde lucht 20%
4. In ingeademde lucht zit 20%, in uitgeademde lucht 80%

Wat is de naam van het proces waarbij zuurstof vanuit de longen naar het bloed wordt overgebracht?

1. osmose
2. diffusie
3. filtratie
4. actief transport

Wat gebeurt er met CO2 tijdens de uitademing?

1. Het wordt gebonden aan zuurstof in het bloed
2. Het blijft in de bloedbaan
3. Het wordt opgenomen door de alveoli en uitgeademd
4. Het wordt omgezet in zuurstof

Hoe wordt zuurstof voornamelijk vervoerd in het bloed?

1. Gebonden aan hemoglobine
2. Opgelost in bloedplasma
3. Als vrije zuurstofmoleculen
4. Gebonden aan koolstofdioxide

Wat gebeurt er o.a. bij inademing?

1. het diafragma komt omhoog
2. lucht- die in de anatomische dode ruimte zit- wordt het eerst de longen ingezogen
3. de fysiologische dode ruimte wordt groter
4. er vind osmose plaats in de longblaasjes

bij expiratie krijgt het diafragma weer een koepelvorm

1. juist
2. onjuist

Waar vindt uitwisseling plaats van O2 en CO2?

1. in het capillairnet om de alveoli
2. in het capillairnet om de bronchioli
3. in het capillairnet in de trachea
4. in het capillairnet om de pleura

Waaruit bestaat de ingeademde lucht voor het grootste gedeelte?

1. O2
2. CO2
3. Stikstof
4. koolstofmonoxide

de M. latissimus dorsi is een hulpinspiratiespier

1. juist
2. onjuist

De serratus anterior is een hulpexpiratiespier

1. juist
2. onjuist

welke van de onderstaande is/zijn uitademingsspier(en)?

1. mm. intercostali externi
2. mm. intercostali interni
3. diafragma
4. mm. scaleni

Waar bevindt zich het strotklepje?

1. in de nasopharynx
2. in de oropharynx
3. in de pharynx
4. in de larynx

door welke prikkels wordt het ademcentrum geprikkeld?

1. door het hb-gehalte in het bloed
2. gebrek aan stikstof
3. door werking van de ademhalingsspieren
4. door verhoging CO2 gehalte in het bloed

bij contractie van het diafragma...

1. neemt het een koepelvorm aan
2. wordt het diafragma naar beneden getrokken
3. gebeurd er niks
4. een diafragma kan niet contraheren

wat is het grootste volume in de longen?

1. de totale longcapaciteit
2. de vitale capaciteit
3. de ERV
4. de IRV

Hoeveel longkwabben zijn er in totaal?

1. 3
2. 2
3. 5
4. 6

waar bevinden zich de stembanden?

1. dat hangt af van het geslacht van de mens
2. in de epiglottis
3. in de pharynx
4. in de larynx

Welke situatie geeft de meest effectieve ventilatie van de alveoli per minuut?

1. af van 10 en av van 400ml
2. af van 15 en av van 300ml
3. af van 20 en av van 200ml

de trachea bestaat uit onwillekeurig dwarsgestreept spierweefsel

1. juist
2. onjuist

Wat wordt er verstaan onder AMV?

1. het volume wat er per inademing wordt ingeademd
2. het volume dat er per minuut in-en uitgeademd wordt
3. het volume wat er na een inademing, maximaal kan worden uitgeademd
4. het volume wat er na uitademing, nog overblijft in de longen

de vitale capaciteit is hetzelfde als ERV

1. juist
2. onjuist

Wat is (zijn) de belangrijkste ademhalingsspier(en)?

1. Diafragma
2. de halsspieren
3. de rugspieren
4. de buikspieren

De pleuraholte..

1. is een ruimte tussen long-en borstvlies
2. is een ruimte tussen de longen
3. is een ruimte onder het diafragma
4. is een ruimte in de keelholte

De Vitale Capaciteit levert specifieke info over de conditie

1. juist
2. onjuist

Hoe heet de lucht die maximaal kan worden uitgeademd na een maximale inademing?

1. ERV
2. IRV
3. Totale longcapaciteit
4. Vitale Capaciteit

Wat is de uiteindelijke beperkende factor tijdens inspanning?

1. AMV
2. HMV
3. AV
4. Af

Wat kan er gesteld worden van het ademvolume?

1. het is de hoeveelheid lucht die je maximaal kunt inademen
2. het is de hoeveelheid lucht die je maximaal kan uitademen
3. het is het volume in-of uitgeademde lucht per ademhaling
4. dit geldt alleen bij zware inspanning

Wat is het grootste volume in de longen?

1. De totale longcapaciteit
2. De vitale capaciteit
3. Het expiratoir reserve volume
4. Het inspiratoir reserve volume

Waarvoor zorgt een langdurige blootstelling aan een verlaagde partitiële zuurstofspanning(PO2)?

1. Voor een vergrote aanmaak van rode bloedcellen
2. Voor een vergrote aanmaak van hemoglobine
3. dit heeft nergens invloed op

Waarop berust hoofdzakelijk de regulering van de ademhaling?

1. Op de spanning van de longvliezen
2. Op de hoeveelheid kooldioxide in het bloed
3. Op de hoge ph van het bloed
4. op de bloeddruk

Welke spier is, bij contractie, verantwoordelijk voor het verkleinen van het volume van de thorax bij uitademing?

1. Het diafragma
2. De mm.intercostali interni
3. De m. pectoralis minor
4. De mm.intercostali externi

Wat gebeurt er bij inademing?

1. De ademhalingspieren ontspannen en het diafragma daalt
2. de m. latissimus dorsi helpt mee
3. De longen zetten uit en de borstkas gaat mee
4. De borstkas zet uit en de longen gaan mee

Wat is de ademfrequentie in rust bij volwassenen per minuut?

1. 6 tot 8 adembewegingen
2. 12 tot 16 adembewegingen
3. 12 tot 14 adembewegingen
4. 8 tot 12 adembewegingen

De uitademingslucht tijdens inspanning bevat ongeveer……

1. 4% zuurstof
2. 19% zuurstof
3. 80% zuurstof
4. 16% zuurstof

Welke situatie geeft de meest effectieve ventilatie van de alveoli per minuut?

1. Een ademfrequentie van 10 en een ademvolume van 400 ml.
2. Een ademfrequentie van 15 en een ademvolume van 300 ml
3. Een ademfrequentie van 20 en een ademvolume van 200 ml
4. Een ademfrequentie van 40 en een ademvolume van 150 ml

Wat kan gesteld worden van de inademingslucht?

1. Deze bevat meer zuurstof dan de uitademingslucht
2. Deze bevat minder zuurstof dan de uitademingslucht
3. Deze bevat evenveel kooldioxide als de uitademingslucht
4. Deze bevat evenveel zuurstof als de uitademingslucht

Wat kan gesteld worden van een getraind persoon in rust ten opzichte van een ongetraind persoon?

1. Deze heeft een lagere zuurstofopname
2. Deze heeft een hogere bloeddruk
3. Deze heeft een lagere rusthartfrequentie
4. Deze heeft een hogere rusthartfrequentie

Wat is de fysiologische dode ruimte als de alveolaire dode ruimte 50 ml is?

1. 50ml
2. 200ml
3. 150ml
4. 0ml

Wat is de fysiologische dode ruimte als de alveolaire dode ruimte 500 ml is?

1. 150ml
2. 1200ml
3. 1150ml
4. 650ml

Wat is de anatomische dode ruimte bij zware lichamelijke inspanning?

1. 150ml
2. 200ml
3. 1150ml
4. 0ml

in de anatomische dode ruimte kan diffusie plaatsvinden

1. juist
2. onjuist

als er perfusie is langs de alveoli en er is ventilatie kan er diffusie plaatsvinden

1. juist
2. onjuist

in de bronchioli kan er diffusie plaatvinden

1. juist
2. onjuist

de voordelen van door je neus in te ademen is o.a....

1. het verwarmen en bevochtigen van de lucht
2. de weg is sneller naar de longen
3. het bevat meer O2
4. het bevat meer CO2

de doorstroming van lucht in de longen, tot de alveoli behoort tot de fysiologische ademhaling

1. juist
2. onjuist

de externe ademhaling is alleen de luchtstroom in de longen tot aan de alveoli

1. juist
2. onjuist

de interne ademhaling is alleen de luchtstroom in de longen tot aan de alveoli

1. juist
2. onjuist

de interne ademhaling is waar gaswisseling plaatsvindt tussen de haarvaten en cellen

1. juist
2. onjuist

de externe ademhaling is waar gaswisseling plaatsvindt tussen de alveoli en de haarvaten

1. juist
2. onjuist

Wat kan gesteld worden van de vitale capaciteit?

1. Deze levert specifieke informatie over de conditie
2. Deze is moeilijk na te gaan met een meet-instrument
3. Deze is constant gedurende het leven
4. deze levert specifieke info over de bloeddoorstroming

Wat gebeurt er tijdens uitademing?

1. De longen vullen zich met lucht
2. De luchtstroom wordt geblokkeerd door de epiglottis
3. Het middenrif ontspant
4. De longen worden groter

Wat wordt vooral verbeterd door hoogtetraining?

1. De zuurstofbindingscapaciteit
2. De ademhaling
3. De bloedverdeling
4. De longen worden groter