Begrijpend lezen les 6: verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

 Begrijpend lezen 

Deze les

• lezen
• Gaan we het hebben over verwijswoorden

Deze les ga je...

...leren wat verwijswoorden zijn.

...leren hoe je verwijswoorden kunt toepassen.

Lezen

10 minuten

Vorige les heb je geleerd ...

... welke functie de titel heeft.

...wat de functie is van de inleiding.

...wat de functie is van het slot.

...hoe een alinea is opgebouwd.

Wie weet het nog?

Wat is de functie van een titel

Op welke drie manieren kan een schrijver het slot afsluiten?

Op welke vier manieren kun je een tekst inleiden?

Verwijswoorden

In teksten staan woorden die verwijzen naar andere woorden . Een schrijver gebruikt ze om te voorkomen dat hij dezelfde woorden herhaalt, waardoor een tekst saai wordt.

Verwijswoorden kunnen naar één woord, een groepje woorden of een hele zin  verwijzen.   (antecedent)

Verwijswoorden

Michelle heeft gisteravond het werkstuk voor aardrijkskunde gemaakt, zodat ze in het weekend naar het strand kan. ('ze' verwijst naar één woord)

Bij een bekende webwinkel heb ik twee nieuwe spellen gekocht, want die waren in de aanbieding. ('die' verwijst naar twee nieuwe spellen)

Mijn neef is Nederlands kampioen judo geworden. Dat vind ik een goede prestatie. ('dat' verwijst naar een hele zin) 

Aan de slag!

Pak je boek Op Niveau erbij.

Lees tekst 5: Ben jij slimmer dan een 5-jarige (nog een keer)

Blz. 204

Aan de slag!

Log in bij LessonUp:  Begrijpend lezen les 6 verwijswoorden

Maak vraag 1 t/m 10

1. Waarnaar verwijst 'ze' in regel 8?

2. Waarnaar verwijst 'die' in regel 11?

3. Waarnaar verwijst 'ze' in regel 14?

4. Waarnaar verwijst 'dat' in regel 17?

5. Waarnaar verwijst 'daar' in regel 18?

6. Waarnaar verwijst 'hun' in regel 21?

7. Waarnaar verwijst 'ze' in regel 29?

8. Waarnaar verwijst 'die' in regel 31?

9. Waarnaar verwijst 'hun' in regel 34?

10. Waarnaar verwijst 'Dat' in regel 34?

Extra oefenen

Lees tekst 8 op bladzijde 209: 'De jongen die een biljoen bomen wil planten'. (209) globaal

Maak vraag 1

1. Op welke manier trekt de schrijver in de inleiding vooral de aandacht van de lezer?

1. De aanleiding voor het schrijven wordt genoemd.
2. Het onderwerp wordt aangekondigd.
3. Er worden een of meerdere vragen gesteld.
4. Een anekdote vertellen.

Extra oefenen

Lees tekst 8: 'De jongen die een biljoen bomen wil planten'. grondig

Maak vraag 2 t/m 14

2. Waarnaar verwijst 'Dat' in regel 1?

3. Waarnaar verwijst 'Dat' in regel 9?

4. Waarnaar verwijst 'Zij' in regel 21?

5. Waarnaar verwijst 'die' in regel 34?

6. Waarnaar verwijst 'ze' in regel 39?

7. Waarnaar verwijst 'Ze' in regel 50?

8. Schrijf het deelonderwerp van alinea 3 op.

9. Schrijf de kernzin van alinea 4 op.

10. Wat is de functie van de overige zinnen van alinea 4?

11. Schrijf de hoofdzaak van alinea 6 op.

12. Wat is het deelonderwerp van alinea 7?

13. Schrijf de hoofdzaak van alinea 7 op.

14. Schrijf de hoofdgedachte van de tekst op.

Oefenen

Lees tekst 9 op bladzijde 211 en 212 : 'Lente'. grondig

Maak vraag 1 t/m 15

1. Op welke manier trekt de schrijver in de inleiding vooral de aandacht van de lezer?

1. De aanleiding voor het schrijven wordt genoemd.
2. Het onderwerp wordt aangekondigd.
3. Er worden een of meerdere vragen gesteld.
4. Een kort, grappig of bijzonder verhaaltje vertellen.

2. Hoeveel schapenwolkjes zijn er in de heldere blauwe lucht aanwezig volgens de tekst van de inleiding?

3. Waarnaar verwijst 'ze' in regel 8?

4. Waarnaar verwijst 'wat' in regel 16?

5. Waarnaar verwijst 'Dat' in regel 30?

6. Waarnaar verwijst 'die' in regel 40?

7. Schrijf op wat bedoeld wordt met het lengen van de dagen (r. 5-6).

8. Schrijf het deelonderwerp van alinea 3 op.

9. Schrijf de kernzin van alinea 3 op.

10. 'Dat komt omdat stapelwolken zich boven de warmste gebieden ontwikkelen.' Deze zin is een:

1. Hoofdzaak
2. Bijzaak

11. Hoe komt het dat hooikoortspatiënten juist in de lente snotteren?

12. Schrijf de kernzin van alinea 5 op.

13. Schrijf de hoofdzaak van alinea 6 op in eigen woorden.

14. Past het tussenkopje 'Onstuimig weer' goed bij de inhoud van de alinea?

15. Wat is de hoofdgedachte van de tekst ?