H8.4 8.5 8.6

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

H8.4 / 8.5 / 8.6

Samengevoegde paragrafen

Leerdoelen

• Je kunt het verschil tussen een volledige/onvolledige verbranding benoemen
• Je kunt het gevaar van CO benoemen
• Je kunt de reagentia voor water en koolstofdioxide benoemen
• 3 milieueffecten van verbranding kunnen noemen
• het (versterkt) broeikaseffect begrijpen
• Je kunt uitleggen hoe vijf factoren de reactiesnelheid beïnvloeden.
• Je kunt uitleggen welke factoren van invloed zijn op het bederven van voedsel.

Volledig: genoeg zuurstof aanwezig.

- vlam is blauw
- ontstaat H2O (l) en CO2 (g)

Onvolledig: te weinig zuurstof . 

- vlam is geel 

- ontstaat CO(g) en/of C (s) en H2O (l)
CO is kleurloos en reukloos en erg giftig!

Je gaat er snel aan dood

Onvolledige verbranding C,H

Volledige verbranding

Verbrandingsproducten aantonen

Water (H2O)aantonen met wit kopersulfaat --> wordt blauw

Koolstofdioxide aantonen met helder kalkwater --> wordt troebel. 

Water aantonen met wit kopersulfaat --> wordt blauw

Verbrandingsproducten
aantonen

Koolstofdioxide aantonen met helder kalkwater --> wordt troebel. 

Verbrandingsproducten aantonen

H8.5

• 3 milieu-effecten van verbranding kunnen noemen
• het (versterkt) broeikaseffect begrijpen
• Je kunt uitleggen hoe vijf factoren de reactiesnelheid beïnvloeden.
• Je kunt uitleggen welke factoren van invloed zijn op het bederven van voedsel.

Fossiele brandstoffen

Steenkool / Aargas / Aardolie

Formules

Steenkool: C

Aardolie/aardgas: koolwaterstoffen
(verbindingen tussen C en H).

Bij de verbranding ontstaat CO₂ (en H₂O)

Als er zwavel in de moleculen voorkomt ontstaat ook SO₂

Bij de verbranding ontstaat door de hoge temperatuur ook NO_x

omdat de N₂ uit de lucht met de O₂ uit de lucht reageert

Drie milieu-effecten

Morsen van aardolie

Zure regen door SO2 en NOx

Broeikaseffect door CO2

www.metronieuws.nl

Milieu-effecten die niets met verbranden te maken hebben

Het gat in de ozonlaag : oorzaak CFK's (uit oa koelkasten)

Bodemverzuring: oorzaak bacteriën in de bodem zetten ammoniak uit mest om in salpeterzuur

Reactiesnelheid

Het tempo waarmee beginstoffen verdwijnen en reactieproducten ontstaan noem je reactiesnelheid

Snelle reactiesnelheid

Natrium in water geeft een snelle reactiesnelheid

Langzame reactiesnelheid

Het oxideren van ijzer heeft een langzame reactiesnelheid. 

Invloed op reactiesnelheid

• de soort stof

• de verdelingsgraad

• de concentratie

• de temperatuur

• de aanwezigheid van een katalysator

Verdelingsgraad

Een suikerklontje lost minder snel op als een schepje suiker. 

Ook bij chemische reacties heeft de reactiesnelheid met de verdelingsgraad te maken. 

Temperatuur

Bij een hogere temperatuur zal een reactie sneller verlopen. Bij bewaren van eten maken we daar ook gebruik van. Als je eten wilt bewaren doe je het in de koelkast, hierdoor zal het bederven (chemische reactie) minder snel gaan. 

Katalysator

De katalysator helpt bij de reactie, maar wordt zelf niet opgebruikt. 

Conserveren

Als je iets wilt bewaren ben je het aan het conserveren. 

Dit kun je doen door de temperatuur aan te passen, maar ook door toevoegingen te doen. 

Bij eten maak je vaak gebruik van conserveringsmiddelen. 

Aan de slag

LEES de tekst van 8.4, 8.5 en 8.6 en MAAK de opdrachten: