Markten en handel

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Markten en handel

Tijdvak 4

Steden en staten

Leerdoel

Aan het eind van deze les weet je hoe er in de Middeleeuwen gehandeld werd en wie onder de derde stand vielen.

Markten

• Boeren kwamen naar de markt in steden om de opbrengst van het land te verkopen
  
  
•  Het ruilmiddel was geld
  
  
• Met het geld konden boeren producten kopen van de ambachtslieden

Wat voor soort producten kochten de boeren van de ambachtslieden?

Geld kwam veel voor in de steden, maar niet op het platteland. Hoe komt dat?

De markt, ook een uitje

Jaarmarkt

Er waren steden met grote internationale markten die

eens per jaar gehouden werden.

Bescherming handelaren

• Reizen naar (jaar)markten was gevaarlijk
  
  
• Graaf Thibault II van Champagne ging reizigers beschermen
  
  
• Keerpunt voor de handel in de Middeleeuwen

Handelaren / kooplieden

• Sommige stadsbewoners specialiseerden zich in de handel
  
  
• Handelaren haalden spullen uit steden en verkochten deze weer in andere steden. 

Bankier

• Iedere stad had zijn eigen munten
• Handelaren moesten daarom geld wisselen
• Geld wisselen (en lenen) deden zij bij een bankier
• Een bankier vroeg hier rente voor

Wie of wat was ook alweer de eerste stand?

Wie of wat was ook alweer de tweede stand?

De derde stand

Stadsbewoners keken soms een beetje neer op de boeren die er ruw en armoedig uitzagen en niet konden lezen en schrijven. Als burgers van de stad voelden zij zich beter dan het

plattelandsvolk.

Kathedraal

Elke dag kwamen er boeren naar de stad om te verkopen wat ze over hadden.

1. Juist
2. Onjuist

Ambachtslieden kochten voedsel dat op de markt werd aangeboden.

1. Juist
2. Onjuist

Op de markt was geld nodig als ruilmiddel.

1. Juist
2. Onjuist

Op het platteland was geen handel omdat niemand daar geld had.

1. Juist
2. Onjuist

Een bezoek aan de stad was voor veel mensen ook een soort dagje uit.

1. Juist
2. Onjuist

Bekijk de afbeelding.

Welke dingen op een markt van nu lijken nog erg op deze markt uit de Middeleeuwen?

Bekijk de afbeelding.

Geef een voorbeeld van wat op deze markt blijkbaar verkocht werd.

Bekijk de afbeelding.

Aan het plaatje kun je zien dat een markt ook andere doelen had dan alleen verkopen en kopen. Geef daar een voorbeeld van.

Graaf Thibault II van Champagne (een landstreek in Frankrijk) was kwaad geworden toen hij hoorde dat geldwisselaren op weg naar de jaarmarkt waren beroofd. Hij schreef in 1148: ‘Ik zal zulk onrecht niet straffeloos laten plaatsvinden. Dit leidt tot niets minder dan de ondergang van mijn markten.’

Lees de tekst hiernaast.

Leg uit wat de graaf bedoelde met ‘zulk onrecht niet straffeloos laten plaatsvinden’.

Graaf Thibault II van Champagne (een landstreek in Frankrijk) was kwaad geworden toen hij hoorde dat geldwisselaren op weg naar de jaarmarkt waren beroofd. Hij schreef in 1148: ‘Ik zal zulk onrecht niet straffeloos laten plaatsvinden. Dit leidt tot niets minder dan de ondergang van mijn markten.’

Lees de tekst hiernaast.

Leg uit waarom de graaf zijn maatregel belangrijk vond.

Leg uit hoe het reizen naar een jaarmarkt vóór 1148 was en wat er daarna langzamerhand veranderde.

Leg uit waarom je 1148 een keerpunt kunt noemen.

Tussen 1100 en 1300 werd de stad Brugge (tegenwoordig in België) een belangrijk handelscentrum.

Bedenk hoe je dat zou kunnen merken als je in 1200 door de straten en over de pleinen van Brugge zou lopen.

Beschrijf wie de derde stand gingen vormen en wie daar buiten bleven.

Succesvolle ambachtslieden en kooplieden vonden zichzelf net zo belangrijk voor de samenleving als de adel en de geestelijkheid. Bedenk een reden waarom zij dat vonden.

Welk woord hoort er niet bij? Leg je antwoord uit.

bankier / boeren / koopman