herhaling: parlementaire democratie

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

herhaling voor de toetsweek

toetsstof

Thema 3: parlementaire democratie. Hiervan moet je hoofdstukken 1 t/m 6 leren.

1. Wat is politiek?               (p.68-71)
2. Politieke stromingen   (p.74-77)
3. Politieke partijen           (p.78-81)
4.  Verkiezingen                  (p.82-85)
5. De regering                      (p.86-89)
6. Het parlement                (p.90-93)

Wat is geen kenmerk van een dictatuur?

1. vrijheid van meningsuiting
2. geen bescherming van grondrechten
3. grote politieke rol voor militairen
4. (schijn)verkiezingen

Wat zijn kenmerken van een parlementaire democratie? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. Vanaf 16 jaar mag je stemmen en verkozen worden.
2. Iedereen mag een politieke partij oprichten.
3. De regering en Staten-Generaal stellen de wetten vast.
4. Niet iedereen mag een vereniging oprichten.

Hoe kun je invloed uitoefenen op de politiek? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. stemmen
2. de politiek boycotten
3. een bezwaarschrift indienen
4. contact opnemen met politici

Welke antwoorden hieronder zijn politieke stromingen? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. idealisme
2. liberalisme
3. pessimisme
4. confessionalisme

Wat is de definitie van ideologie?

Bij .... is er sprake van eigen verantwoordelijkheid en bij .... is er sprake van gelijkwaardigheid

1. links, rechts
2. rechts, links

Welke soorten partijen zijn er? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. one-issuepartijen
2. niet-democratische partijen
3. partijen op basis van een ideologie
4. protestpartijen

Waar bestaat een politiek partij uit?

Welke soorten kiesrecht kent Nederland? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. assertief
2. actief
3. agressief
4. passief

herhaling voor de toetsweek

Politieke partijen

Via welk stelsel vindt de zetelverdeling na verkiezingen in de Tweede Kamer plaats?

1. democratische representatie
2. gelijke vertegenwoordiging
3. evenredige vertegenwoordiging
4. evenredige representatie

Wat zijn de taken van de koning?

Wat is een minister met portefeuille?

1. minister van financiële zaken
2. minister die veel verdient
3. minister met een eigen beleidsterrein
4. staatssecretaris

De Eerste en Tweede Kamer heten gezamenlijk ..... en de Eerste Kamer wordt ook wel .... genoemd

1. regering, Senaat
2. Senaat, Staten-Generaal
3. Staten-Generaal, kabinet
4. Staten-Generaal, Senaat

als een kabinet ontslag neemt, volgen meestal .... verkiezingen en de huidige ministers vormen dan een .... kabinet

1. vervroegde , temporeel
2. vroegtijdige, tijdelijk
3. vroegtijdige, tussentijds
4. vervroegde , demissionair

regerings-

fractie

oppositie-

partij

kiesdeler

kiesdeler = De hoeveelheid stemmen die een partij nodig heeft voor één zetel

voorbeeld: Stel, in een gemeente telt de gemeenteraad 30 zetels. In die gemeente mogen 30.000 mensen stemmen; 18.000 mensen gaan daadwerkelijk stemmen.

Reken de kiesdeler uit.

uitwerking 

1.         30.000: 30 = 1.000 stemmen nodig voor één zetel
2.         18.000 : 30 = 600 stemmen nodig voor één zetel

• 1 is onjuist
• 2 is juist
• Het gaat uiteindelijk enkel om de daadwerkelijk geldig uitgebrachte stemmen

regering en parlement

• Ministers hebben zowel wetgevende als uitvoerende macht. De wetgevende macht delen zij met het parlement.
• De uitvoerende macht is in handen van enkel de ministers.
• scheiding der machten = trias politica. De scheiding tussen de wetgevende en uitvoerende macht wordt in Nederland dus niet strikt genomen.

wetgevende taken

• stemrecht bij wetsontwerpen (beide Kamers stemmen)
• budgetrecht = rijksbegroting goed- of afkeuren door Eerste Kamer.
• recht van initiatief = Tweede Kamer kan wetsontwerpen indienen.
• recht van amendement = Tweede Kamer kan wijzigingen in een wetsvoorstel aanbrengen. 

controlerende taken

• Het recht schriftelijke vragen te stellen aan ministers of staatssecretarissen.
• Het recht van interpellatie = een minister ter verantwoording roepen.
• parlementaire enquête = gedetailleerd onderzoek naar een onderdeel van het regeringsbeleid.
• motie = een verzoek aan een minister om iets te doen of juist niet te doen.