§3,3

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

§3,3 Serie- en Parallelschakelingen

Lesprogramma

Check §3.2

Uitleg 3.3

Zelfstandig werk & aanvullende uitleg

Er gaat een grotere stroom lopen in een kring.
De geleidbaarbaarheid van de kring is

1. is toegenomen
2. is gelijk gebleven
3. is afgenomen

Er gaat een grotere stroom lopen in een kring.
De weerstand van de kring is

1. is toegenomen
2. is gelijk gebleven
3. is afgenomen

Lisa maakt een opgave. Ze noteert de gegevens. Welke van de volgende gegevens is onjuist?

Uitleg

Check de groot- en eenheden

U Spanning              V Volt

I Stroomsterkte       A Ampère

G Geleidbaarheid    S Siemens

R Weerstand           Ω Ohm

1. U = 230 V
2. I = 2,3 A
3. G = 0,01 S
4. Geen

Kees maakt een opgave. Hij noteert de gegevens. Welke van de volgende gegevens is onjuist?

Uitleg

Check de groot- en eenheden

U Spanning              V Volt

I Stroomsterkte       A Ampère

G Geleidbaarheid    S Siemens

R Weerstand           Ω Ohm

1. U = 12 V
2. I = 50 mA
3. R = 240 S
4. Geen

Gegeven: U = 230 V I = 20 mA
Gevraagd: Geleidbaarheid
Formule: ?

Uitleg

Check de groot- en eenheden

U Spanning              V Volt

I Stroomsterkte       A Ampère

G Geleidbaarheid    S Siemens

R Weerstand           Ω Ohm

1. G = U × I
2. G = I : U
3. G = U : I
4. G = 1 : R

Gegeven: U = 4,5 V I = 200 mA
Gevraagd: Weerstand
Formule: ?

Uitleg

Check de groot- en eenheden

U Spanning              V Volt

I Stroomsterkte       A Ampère

G Geleidbaarheid    S Siemens

R Weerstand           Ω Ohm

1. R = U × I
2. R = 1 : G
3. R = I : U
4. R = U : I

Gegeven: Kleur, Weerstand, Tijdstip
Gevraagd: Geleidbaarheid
Formule: ?

1. G = U : I
2. G = I : U
3. G = 1 / R
4. G = 1 × R

Het I,U-diagram

Het diagram hiernaast is een I,U-diagram.

Je kunt er uit aflezen welke stroom (I) gaat lopen bij een bepaalde spanning (U).

Waarom is het geen U,I-diagram?

Voorbeeld

Ik doe een proef:

Mijn Thee koelt af, en ik meet elke minuut de temperatuur. 

Ik verander tijd (t) en meet dan temperatuur (T). 

Wat je verandert komt horizontaal, wat je meet verticaal. Een T,t-diagram dus.

Hoe heet dit diagram?

1. t,v-diagram
2. v,t-Diagram
3. m/s,s-diagram
4. Geen van allen

Hoe heet dit diagram?

1. u,x-diagram
2. x,u-Diagram
3. cm,m-diagram
4. m,cm-diagram

Ik meet hoe hard het geluid is (L) naar mate ik steeds verder weg ga staan (s)
Hier maak ik een ______-diagram van.

1. L,s-diagram
2. s,L-diagram
3. Kun je niet zeggen

De parallelschakeling

Als er een extra route bijkomt neemt de geleidbaarheid toe. 

Er geldt dan:

G_tot = G₁ + G₂ (+ G₃ + ...)

De stroomsterkt neemt dus toe.

Door welke schakeling loopt de grootste stroom?

1. de Linker schakeling
2. de Rechter schakeling
3. Beide evenveel

De serieschakeling

R tot = R 1 + R 2 ( + R 3 + ...)

Door welke schakeling loopt de grootste stroom?

1. de Linker schakeling
2. de Rechter schakeling
3. Beide evenveel

Bereken de stroomsterktes in de figuur.

Bereken de stroomsterkte in de figuur.

Bereken wat de voltmeter aangeeft.

R_totaal = R₁ + R₂ + R₃

R_totaal  = 10 + 20 + 30 = 60 Ω,

I_bron = U_bron  / R_totaal  

I_bron= 12 / 60 = 0,20 A.

Om de spanning over weerstand R1 te berekenen wordt ook hier de wet van Ohm toegepast: 

U_R1 = I_bron ⋅ R₁ 

U_R1= 0,20 × 10 = 2,0 V.

Huiswerk

M.N.V. 

§3.3 (vanaf §3.1)