1.3 Erosie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 2

 1.3  Erosie en sedimentatie

Wat betekent het begrip: 'reliëf'?

Wat betekent verwering?

Hoe noem je de vorm van verwering waarbij de samenstelling NIET veranderd?

1. Chemische verwering
2. Mechanische verwering

Leerdoelen 1.3

1 Je begrijpt dat door verwering en erosie gebergten worden aangetast.

2 Je kunt een rivierdal én een gletsjerdal herkennen aan zijn vorm. 

3 Je weet wat erosie is en welke 3 vormen er zijn

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

Bovenloop

• in de bovenloop vindt zich de bron
• de rivier is hier smal
• snel stromend water
• veel verwering en erosie

Middenloop

• Het water stroomt minder snel dan in de bovenloop
• Sedimentatie (grind) en erosie
• De rivier begint te meanderen

       in de middenloop. Iemand 

       enig idee wat dit is?

Benedenloop

• Traag stromend water
• Sedimentatie: zand & klei
• Vertakken (delta vormen)
• De rivier is erg breed
• Nederland is de benedenloop

       van diverse rivieren

Puinhelling =

Verweringsmateriaal valt door de zwaartekracht naar beneden 

Erosie

Het transport van dit "puin" kan het landschap verder afbreken. 

Het uitschuren van het landschap door dit "puin" noemen we erosie. 

Wat is de bovenloop van de rivier

1. Het eerste stuk van de rivier bij de zee
2. Het eerste stuk van de rivier in de bergen
3. Het laatste stuk van de rivier bij de zee
4. Het laatste stuk van de rivier in de bergen

Sedimentatie is

het neerleggen van verweringsmateriaal door wind, water of ijs.

Het verweringsmateriaal dat wordt afgezet heet sediment. 

Dat zijn stenen, grind, zand en klei.

In de benedenloop is veel sedimentatie...

1. doordat het laag is
2. door de lage stroomsnelheid
3. door de zware stenen
4. omdat het vlakbij zee is

stenen

Grind

klei

zand

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

verwering

sedimentatie

erosie

grind

klei

zand

Gletsjers

Gletsjers ontstaan hoog in de bergen wanneer er meer sneeuw valt dan dat er in de zomer kan wegsmelten. 

Als de gletsjer naar beneden gaat glijden schuurt hij de landschap uit .

Zo ontstaat een gletsjerdal

 = U dal

Landijs

Alpine gletsjer

Erosie in de rivier 

Voor erosie in de rivier is de stroomsnelheid zeer belangrijk. 

Hoe steiler  hoe sneller =  meer erosie!

Zo ontstaat een V dal

U-dal

Vlakke bodem

Breed dal

V-dal

Smalle bodem

Smalle dal

Ezelsbruggetje

V dal is gemaakt door een 

RiVier

V-dal

U-dal

Hoe steiler een rivier afstroomt hoe meer erosie er plaats vindt.

1. niet waar
2. alleen in de winter
3. wel waar

Wat zie je op de foto?

Welke bewering is waar?

1. Erosie = verbrokkelen van het gesteente
2. Verwering = transport van het gesteente
3. Verwering = verbrokkelen v h gesteente
4. Erosie = verwering

Wat zie je op de foto?

1. Sneeuw
2. Gletsjer
3. V dal
4. U dal

Fjorden

1 ontstaan waar gletsjers de zee in stromen

2 Komen veel voor in Noorwegen. 

Zoek op: Fjord (maar geen paard!)