Veehouderij les voeding 2

• Groen
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 4

Les 2: Voeding

Onderdelen in voeding

wat heb je onthouden van
de eerste les over voeding?

Doelstellingen

• de vier magen verkennen
• Benoemen wat de belangrijke onderdelen zijn binnen de veevoeding waaronder:

      -  Water, DS, Eiwitten, Vetten, koolydraten, mineralen en                      vitamines

      -  Mest en emissie begrippen

• Voeding is ook rekenen

Aan de slag met:

• Huiswerkopdracht bespreken: Voersystemen
• Lezen: Voeding t/m waarvoor wordt voedsel gebruik
• Maak de tussenliggende opdrachten

De vier magen

De Pens

• Grootste voormaag
• Ruim 100 Liter
• Grote opslagcapaciteit
• Gewicht pens met voedselbrij 25% totale lichaamsgewicht
• Pensplooien verdelen pens in kamertjes
• Vertragen doorgang voedselbrij voor optimale vertering

De Pens

• 3 lagen in de pens:
  
• Bovenste is gas
  
• Middelste matras van grofvezelig materiaal
  
• Onderste vloeibaar
  
• Spieren in penswand zorgen voor continue menging pensinhoud
  
• Pensvloeistof, voer, micro- organismen
  
• 10- 15 pensbewegingen per 5 minuten
  

Penspapillen

Via penspapillen wordt ureum uit het bloed aan het penssap afgegeven. Verder wordt door de penspapillen geproduceerde stoffen zoals vluchtige vetzuren en ammoniak opgenomen in het bloed

Netmaag

• Vormt één ruimte met de pens
  
• Ingang slokdarm, uitgang boekmaag
  
• Netmaag ontspannen
  
• Netmaag zuigt voedseldeeltjes uit pensvloeistof
  
• Netmaag samentrekken
  
• Netmaag voert voerdeeltjes af naar boekmaag
  

Netmaag

• Vormt bal van voedselbrij en drukt deze naar de slokdarm
  
• Door peristaltiek in slokdarm wordt de bal naar de bek vervoerd voor het herkauwen
  

Boekmaag

• Grootte van een basketbal
  
• Binnenoppervlakte 4 á 5 m²
  
• Opname water, vluchtige vetzuren en mineralen
  
• Mg, Na, K
  
• Dikke en dunne delen worden gescheiden
  

Boekmaag

• Dunne delen
  / dunne voerresten worden samen met het penssap en pensmicroben tussen de bladen door vervoerd naar de lebmaag 
• Dikke delen
  
• Grote voerresten gaan terug naar netmaag en pens
  

Lebmaag

• Echte’ maag
  
• 15-20 Liter
  
• Hoofdfuncties
  
• Afbreken eiwit
  
• Doden micro- organismen d.m.v. maagsappen
  

Lebmaag

• Maagsappen worden gevoerd voor de maagwand
• Maagsap bevat zoutzuur
• Zuur is bacteriën dodend
• pH tussen 2-3
• Maagsap bevat ook pepsine
• Eiwit afbrekend enzym
• Grote eiwitketens worden afgebroken naar kleinere ketens (eerste stap eiwitvertering)

Juiste voeding

Lees onderdeel Rantsoen t/m de vertering

1. geef een duidelijjk beschrijving van het Rantsoen?
2. Wat doet de organisatie CVB?
3. Hoe wordt de DS bepaald van ruwvoer?
4. op welke 3 manieren wordt het voer verteerd?

Lees onderdeel Water 

1. uit hoeveel % bestaat een koe gemiddeld uit water
2. Voor welke onderdelen in het lichaam is er water nodig?
3. Welke taken heeft het water in het lichaam
4. aan welke kwaliteit moet het water voldoen?

Reken opdracht:
Hoeveel liter water verbruikt een veestapel wanneer er 100 melkkoeien (120L) 45 jongvee (40L) aanwezig zijn

Een koe produceert 9500 kg melk per lactatie. uit hoeveel water bestaat dit?

Lees: Eiwitten t/m vetten en koolhydraten

1. noem 2 eiwitrijke producten?
2. noem 2 eiwitarme producten?
3. noem 2 vetrijke producten?
4. in welk type producten zit veel koolhydraten?
5. Waarvoor zijn suikers, zetmeel en organische zuren belangrijjk?

Lees mineralen t/m vitamines

1. waarvoor zijn mineralen in voer belangrijk?
2. wat is het verschil tussen macro en micro elementen?
3. waar is vitamine A voor?
4. Waar is vitamine B voor?
5. Waar is vitamine D voor?
6. Waar is vitamine E voor?
7. Waar is vitamine K voor?

Lees "en dan is er nog mest tot de afsluiting

1. Welke soorten mest zijn er?
2. wat gebeurt er bij een mestoverschot?
3. Geef een beschrijving van de mineralenkringloop?
4. Benoem 3 aanvoer posten binnen de mineralenkringloop
5. Benoem 3 afvoer posten binnen de mineralenkringloop

Voeding is ook rekenen!!

maak de rekenopdrachten

Wat heb je deze les geleerd?