3F Les 2 spelling: meervoudsvormen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

ZRGVEPL419AK

* Kennismaken:  Quiz lesson up

 

* Verwachtingen/doelen

* Volgende week 

Programma:

- Instructie: Lesson Up 

(instap 8 of hoger mag)

- Zelfstandig werken: opdrachten Studiemeter, deeltoets af

-Afsluiting: lesdoelen bespreken

Planning staat in Teams

Les gemist: maak de Lesson up

Meervoudsvormen

Taalverzorging 3F  - les 2

Lesdoelen

• Aan het eind van deze les ken je de afspraken die horen bij het juist schrijven van meervouden  
• Je kunt deze regels toepassen in een opdracht

twee

MEERVOUD: 6 afspraken

Afspraak 1+2:   -en of -s

De meeste zelfstandige naamwoorden krijgen in het meervoud -en of -s.

spreekwoord --> spreekwoorden

vogel --> vogels

1. MEERVOUD OP -EN

Bij veel zelfstandige naamwoorden maak je het meervoud door er 'en' achter te zetten.

een stoel - twee stoelen

een bord - twee borden

een boek - twee boeken

MEERVOUD OP -EN: LET OP!

Als het enkelvoud een lange klinker (aa, ee, oo, uu) heeft:

• een muur - twee muren
  
• een probleem - twee problemen

Als het enkelvoud een korte klinker (a, e, i, o, u) heeft: 

• een hek- twee hekken
• een handtas - twee handtassen

Meervoud van:

een leraar

1. leraaren
2. leraren

Meervoud van:

het kabinet

1. kabbinetten
2. kabineten
3. kabinetten

MEERVOUD OP -EN: LET OP!

Eindigt het enkelvoud op een s, wordt de s vaak een z : 

• een baas - twee bazen
• een wees - twee wezen

Eindigt het enkelvoud op een f, wordt de f vaak een v:

• een staaf (staf) - twee staven
• een golf - twee golven

Er zijn uitzonderingen: kans- kansen, kaars-kaarsen, smurf-smurfen

paragraaf- paragrafen

Meervoud van

een luis

1. luisen
2. luizen

Meervoud van

de paus

1. pausen
2. pauzen

Meervoud van

een schroef

1. schroefen
2. schroeven

Meervoud van

een fotograaf

1. fotografen
2. fotograven

Meervoud van

het verslag

1. verslagen
2. verslaggen

Meervoud van

een overleg

1. overleggen
2. overlegen

2. MEERVOUD OP -S

Als de uitspraak niet verandert, dan -s eraan vast!

Na woorden die eindigen op -el, -er, -en, -em, -je, -ie:

appels, trappers, jongens, tandems, meisjes, vakanties 

Ook na stomme e (u-klank), é, eau en ui: 

etalages, logés, cadeaus, etuis ​

​

 ​

2. MEERVOUD OP -S

Als de uitspraak niet verandert, dan -s eraan vast:

• appels, trappers, jongens, tandems, meisjes, vakanties 

Ook na stomme e (u-klank), é, eau en ui: 

• watjes, etalages, logés, cadeaus, etuis 

Woorden die eindigen op -ay -ey- oy:

• sprays, cowboys, 

​

 ​

3. MEERVOUD OP 'S

Als er wel verwarring is met uitspraak, dan 's. 

• omas > oma's 

• taxi’s, baby’s, accu's, auto's

Ook ’s na afkortingen die je ook echt als afkorting uitspreekt: cd’s, tv’s, bv’s

een etui - twee ....

1. etui's
2. etuis

een ski - twee ...

1. skies
2. ski's

een BMW - twee ...

1. BMW's
2. BMWs

een garage - twee ...

1. garages
2. garage's

Meervoud

de politie

1. polities
2. politiën

4. MEERVOUD OP -EREN

een ei - twee eieren

een kind - twee kinderen

een lam - twee lammeren

een lam - twee ....

1. lamen
2. lammeren
3. lameren
4. lammen

4. Meervoud bij    -ik, -el, -et, -es

Gebruik na on­beklemtoond -ik, -el,-et, -es  geen dubbele medeklinker:

• havik (HAA-vik) --> haviken
• dommeriken, leeuweriken, monniken, perziken
• dreumesen

Meervoud van

een luiwammes

1. luiwammessen
2. luiwammesen

Meervoud van

de viezerik

1. viezeriken
2. viezerikken

Meervoud van

raket

1. raketten
2. raketen

Meervoud van

het middel

1. middellen
2. middelen
3. midelen
4. midellen

Meervoud van

bangerik

1. bangerikken
2. bangeriken

5. MEERVOUD OP -ËN  

Bijna alle zelfstandig naamwoorden die eindigen op -ee:

• zee - zeeën, twee - tweeën, slee - sleeën, frisbee - frisbeeën

Zelfstandig naamwoorden die eindigen op -ie, eindigen in het meervoud op iën, ieën (of ies)

• bacterie - bacteriën, kopie - kopieën, (politie - polities) 

MEERVOUD OP -ËN: Let op bij -ie

Als de klemtoon van het woord niet op de laatste lettergreep ligt, eindigt het meervoud op -iën (geen extra e)

• bacterie > bacteriën, tralie - traliën, kolonie - koloniën

Als de klemtoon van het woord wel op de laatste lettergreep ligt dan -ieën 

• kopie - kopieën, drie - drieën, melodie > melodieën

Meervoud van

de fee

1. feën
2. feeën

Meervoud van

een ceremonie

1. ceremoniën
2. ceremonieën

Meervoud van

de categorie

1. categorieën
2. categoriën

Meervoud van

de genie

1. geniën
2. genieën

Meervoud van

de provincie

1. provincies
2. provinciën

Meervoud van

de kolibrie

1. kolibries
2. kolibrieën

6. Meervoud bij Latijnse woorden

Voor woorden op -um mag je vaak -a of-ums gebruiken.

• criterium --> criteria/ criteriums
• Een datum - twee data (ook datums)
  
• een museum - twee musea (ook museums)

Gebruik -ici voor woorden op -icus.

• technicus --> technici
• Een politicus - politici

Meervoud van

een chemicus

1. chemici
2. chemica
3. chemicussen

Meervoud van

aquarium

Meervoud van

museum

1. museums
2. musea
3. museums en museas
4. museums en musea

Meervoud van

medicus

Maak alle opdrachten en de deeltoets

Zelfstandig werken

Lesdoelen

• Aan het eind van deze les ken je de 6 afspraken die horen bij het juist schrijven van meervouden  
• Je kunt deze regels toepassen in een opdracht

Bekijk de video

Check of je alle afspraken kent en kunt toepassen

Regels meervoud

-a, -o, -u, -i, -y	's
-e, -é, -ay, -ey, -oy, -eau	vaste s
-ie	-ën (klemtoon op laatste lettergreep -"n (klemtoon NIET op laatste lettergreep)
-ee	-ën
-um	-a of -s
-us	-i
-ik, -it, -et, -es, -ei	alleen verdubbeling medeklinker bij klemtoon