L23 optativus

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Vorming van de optativus

in deze les

- optativus: vorming 

De optativus is in het Grieks een modus - wat is een modus?

1. actief/medium/passief
2. welke persoon een ww heeft
3. wijze
4. weet ik veel

Welke modi ken je al?

1. die ene en die andere tivus
2. vocativus, infinitivus
3. coniunctivus, superlativus
4. indicativus, imperativus

dus.. er zijn 4 modi

1. indicativus = feiten (aantonende wijs)
2. imperativus = bevelen (gebiedende wijs) 
3. coniunctivus = 'op welke manier een spreker tegen een feit aankijkt' (aanvoegende wijs)
4. optativus = "wensende wijs" - in verlengde van coniunctivus

vb - moge jullie een gezond 2021 hebben - ik wens dat jullie...

hoe vertaal je ook alweer een coniunctivus?

1. In HZ: niet In BZ: met bijv. twijfel
2. In HZ: niet In BZ: met ἀν
3. In HZ: met aansporing In BZ: met ἀν
4. In HZ: met bijv. verbod In BZ: met bijv. doel

Hoofdzin

dubitativus (twijfel)

prohibitivus (verbod)

adhortativus (aansporing)

Bijzin

zonder ἀν

finalis (doel) - ὡς of ἱνα

na ww van vrees - μή

met ἀν

futuralis (feit in toekomst) - ἐπεαν, ἐαν, ὁταν (, ὁς ἀν...)

generalis (alg.feit)/iterativus (herhaling)

modus-kenmerk

indicativus >> 0 (nul - is er niet ;))

coniunctivus >> -η/ω- (verlengde themavocaal)

optativus >> -ι/ιη/ιε-

(imperativus >> geen eigen kenmerk, wel eigen pers.uitgang

vorming optativus

optativus > -ι/ιη/ιε-  

(in praesens vaak vooraf gegaan door ο)

λυ-ο-ι-ς 

(stam-tempuskenmerk-moduskenmerk-p.uitg.)

stam  tijd&moduskenm

λυ                   οι

λυ                   οι

λυ                   οι

λυ                   οι

λυ                   οι

λυ                   οι

'secundaire' pers.uitg.

-μι                            -μην

-ς                              -σο

-                                 -το

-μεν                          -μεθα

-τε                             -σθε

-(ε)ν                          -ντο

stam  tijd&moduskenm

ποι                 οι

ποι                 οι

ποι                 οι

νικα      +      οι = νικῳ

νικα      +      οι = νικῳ

νικα      +      οι = νικῳ

'secundaire' pers.uitg.

-ην                            -μην

-ης                              -σο

-η                                 -το

-μεν                          -μεθα

-τε                             -σθε

-(ε)ν                          -ντο

dus het kenmerk van de coniunctivus is:

1. de iota
2. de persoonsuitgang
3. de verlengde themavocaal
4. het augment

optare betekent 'wensen'. Hoe vertaal je de optativus-vorm λύοιμι?

1. ik wens
2. dat jij wenst
3. ik wens dat jij losmaakt
4. moge ik losmaken

Benoem de vorm ποιοῖτο

1. 3de sg opt med
2. 2de pl opt act
3. 3de sg ind med
4. 2de sg opt act

en vertaal de vorm νικῳεν

1. moge wij overwinnen
2. moge hij overwinnen
3. moge zij overwinnen
4. mogen zij overwinnen

zo. 

dat was een stukkie theorie

vóór volgende les leer je p.65 en nu mag je aan de slag met het vertalen van tekst 23A =D