2mh taalverzorging formuleren

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Welkom!

Taalverzorging: formuleren
H1: Samengestelde zinnen

Lesdoel: Ik kan samengestelde zinnen herkennen en voegwoorden gebruiken.

Wat is de PV in de volgende zin: Marloes is spits en Jan staat in het doel.

Op welke 3 manieren kun je de PV vinden?

Samengestelde zinnen

In teksten kunnen enkelvoudige zinnen en samengestelde zinnen staan.

1. Een enkelvoudige zin heeft 1 persoonsvorm

Marloes is spits.

Jan staat in het doel.

~> Als je 2 enkelvoudige zinnen aan elkaar plakt, dan heb je een samengestelde zin.

Samengestelde zinnen

2. Een samengestelde zin heeft 2 persoonsvormen

Marloes is spits en Jan staat in het doel

Je kunt de pv's vinden met de tijdproef

Bv: Ik. luister naar muziek, terwijl ik de afwas doe.

Samengestelde zinnen

In een samengestelde zin staat meestal een voegwoord: een woord waarmee je de zinnen met elkaar verbindt. Bijvoorbeeld: en, maar, of, want, dus, omdat, terwijl,...

Vaak staat het voegwoord tussen 2 zinnen, maar het kan ook vooraan staan.

Bv: Omdat mijn schoenen te klein zijn, ga ik nieuwe kopen.

Samengesteld of enkelvoudig? Ons hele gezin gaat elk jaar naar een pretpark.

1. Samengesteld
2. Enkelvoudig

Samengesteld of enkelvoudig? Heb jij weleens een pepermunt in een fles cola gedaan?

1. Samengesteld
2. Enkelvoudig

Samengesteld of enkelvoudig? Toen Ole nog een peuter was, had hij lange rode krullen

1. Samengesteld
2. Enkelvoudig

Aan de slag!

1. Maak opdracht 1 + 2 + 3 blz. 30 - 31

2. Klaar? Opdr. 4 + 5 blz. 31

HW: Afmaken opdr. 1 + 2 + 3 blz. 30 - 31

Aan de slag!

1. Maak opdracht 1 + 2 + 3 + 4 + 5 blz. 30 - 31

2. Klaar? Opdr. 1 + 2 blz. 59 

HW: Afmaken opdr. 1 + 2 + 3 + 4 + 5 blz. 30 - 31

Welkom!

Taalverzorging: formuleren

H2: Samengestelde zinnen maken

Lesdoel: Ik kan samengestelde zinnen maken.

Samengestelde zinnen maken

Zo maak je samengestelde zinnen:

1. Gebruik een voegwoord om van 2 zinnen 1 zin te maken

2. Controleer of de woordvolgorde in de zin goed is

~> Bij voegwoorden en, maar, want, of en dus blijft de woordvolgorde hetzelfde.

~> Bij voegwoorden zoals, als, nadat, omdat, terwijl en toen verandert de volgorde wel vaak.

Samengestelde zinnen maken

Voorbeelden:

Karel leest een boek. Lotte luistert muziek.

~> Karel leest een boek en Lotte luistert muziek.

Anne lakt haar nagels. Ze kijkt op haar telefoon.

~> Anne lakt haar nagels, terwijl ze op haar telefoon kijkt.

Aan de slag!

1. Maak opdracht 1 + 2 + 3 + 4 + 5 blz. 59

2. Klaar? lezen leesboek/HW

HW: Afmaken opdr. 1 t/m 5 blz. 59

Let op: volgende week toets formuleren H1 + 2

Welkom!

Taalverzorging: formuleren

H3 + H4: Verwijswoorden

Lesdoel: Ik kan verwijswoorden op een goede manier gebruiken.

Lesplanning

1. Herhaling theorie hoofdstuk 3 verwijswoorden

2. Klassikaal bespreken opdracht 5 blz. 87

3. Nakijken opdachten hoofdstuk 3

4. Hoofdstuk 4 formuleren: verwijswoorden...

~> Keuze: zelf theorie lezen/luisteren

5. Opdracht 1 t/m 5 blz. 114 - 115

Woordgeslacht

Zelfstandig naamwoorden: de-woorden en het-woorden.

- de-woorden: mannelijk (m) of vrouwelijk (v)

- het woorden: onzijdig (o)

Hoe? Woordenboek (zeker!) of ezelsbruggetje (soms)

Vrouwelijke woorden:

- vrouwelijke personen en dieren

- woord eindigt op: : -heid, -nis, -ing, -schap, -de, -te, -ij, -st.

- je kunt het begrip niet vasthouden 

Verwijswoorden

Mouna is blij. Moena heeft twee euro gevonden op straat.

Mouna is blij, want zij heeft twee euro gevonden op straat.

~> Gebruik verwijswoorden voor meer variatie!

het-woorden (onzijdig):         het, zijn                                         dat,dit

de-woorden (mannelijk):       hij, hem, zijn                               die, deze

de-woorden (vrouwelijk):      zij/ze, haar                                   die, deze

meervoud:                                    zij/ze, hen, hun                         die, deze

Verwijswoorden

2 regels voor verwijswoorden als hulpmiddel.

1. Als je twijfelt tussen die of dat:

- Onzijdig zelfstandig naamwoord enkelvoud: die

- De rest: dat

Bv: Zie je het vliegtuig dat daar vliegt?

Zie je de auto die daar rijdt?

Zie je de schepen die daar varen?

Verwijswoorden

2. Als je twijfelt tussen met wie en waarmee

- met wie: verwijst naar een persoon

- waarmee: verwijst naar een dier of ding

Bv: Dat is de jongen met wie ik elke week meerijd.

Dat is de camper waarmee opa en oma op vakantie gaan.

Let op: Dit geldt ook voor: op wie en waarop, voor wie en waarvoor, tegen wie en waartegen, naast wie en waarnaast.

Lesplanning

1. Opdracht 1 t/m 5 blz. 114 - 115 in je boek

2. Klaar? Opdr. 6 - 7 - 8 Nieuw Nederlands online H4 taalverzorging - verwijswoorden

HW: Opdr. 1 t/m 5 blz. 114 - 115