les 8/12

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Aan het eind van deze week:

- weet je hoe je het verschil tussen een persoonsvorm en voltooid deelwoord 

- kun je een voltooid deelwoord spellen als deze bijvoeglijk gebruikt is 

- weet je hoe je persoonsvormen en voltooide deelwoorden die hetzelfde klinken moet spellen

- Weet je wat een samengestelde zin is

Pak je laptop erbij!

Samengestelde zinnen

In iedere zin staat een persoonsvorm. 

Bij elke persoonsvorm hoort een onderwerp.

• Zinnen met één persoonsvorm en één onderwerp noem je
  

een enkelvoudige zin. 

•  Zinnen met twee of meer persoonsvormen noem je samengestelde zinnen. 
  

omdat het erg glad is, val ik met de fiets en breek ik mijn been

Enkelvoudige zin

Samengestelde zin

Mijn moeder vroeg of ik mijn huiswerk al gemaakt had.

Samengestelde zinnen

Zo vind je de persoonsvormen in een samengestelde zin: 

• Probeer alle werkwoorden van tijd te veranderen
  
• De werkwoorden die je van tijd kunt veranderen, zijn persoonsvormen
  

De werkwoorden die je niet kunt veranderen, zijn infinitieven, voltooide deelwoorden of onvoltooide deelwoorden 

Samengestelde zinnen

De voetbaltrainer heeft besloten dat de trainer eerder stopt, omdat er al twee kinderen zijn geblesseerd.

Besloten en geblesseerd kun je niet van tijd veranderen; deze werkwoorden zijn in de zinnen dus geen persoonsvormen, maar voltooid deelwoorden. 

Samengestelde zin

Enkelvoudige zin

Vandaag leer ik over samengestelde zinnen.

Ik ga naar school, omdat ik slim wil worden.

Ik kan een moeilijke en lange samengestelde zin herkennen.

Deze stof vind ik makkelijk en ik hoef niet veel te leren.

Persoonsvormen in samengestelde zinnen

Juist spellen van de persoonsvormen:

• controleer of het werkwoord een persoonsvorm is
  
• kijk of het werkwoord in de tegenwoordige tijd (tt) of in de verleden tijd (vt) staat
  
• kijk naar het onderwerp om te zien of de pv enkelvoud (ev) of meervoud (mv) is
  
• vul de juiste vorm van het werkwoord in
  

Thom eet chips, omdat hij dat lekker vindt.

Wat is/zijn de persoonsvorm(en)?

1. eet, omdat
2. Thom, hij
3. eet
4. eet, vindt

Opdracht

Zet de persoonsvormen in de volgende zinnen in de tegenwoordige tijd.

De brandweer (beweren) dat zo'n ramp bijna nooit (gebeuren).

Noteer de juiste vorm van de persoonsvormen in de tt:

Het (verbazen) me dat je elke zaterdag zo lang (uitslapen).

Noteer de juiste vorm van de persoonsvormen in de tt:

Onze kat (jagen) graag op muizen, maar hij (doden) ze niet.

Noteer de juiste vorm van de persoonsvormen in de tt:

Dat zijn vader Wouts beltegoed (betalen), (vinden) ik maar vreemd.

Noteer de juiste vorm van de persoonsvormen in de tt:

Opdracht

Hoe schrijf je in de volgende zinnen het voltooid deelwoord?

Noteer de juiste vorm van het voltooid deelwoord:

Als het goed is, wordt het boek (bestellen).

Weet je nu:

- hoe je het verschil tussen een persoonsvorm en voltooid deelwoord?

- hoe je op de juiste manier een voltooid deelwoord moet spellen?

- hoe je een voltooid deelwoord moet spellen als deze bijvoeglijk gebruikt is?

Huiswerk: 

Spelling werkwoorden §12

Blz. 244, 245

• Opdracht 1, 2, 3, 4 (mag ook online!)

Paragraaf 13

Persoonsvorm samengestelde zinnen