1.4 Leven als boer

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Schrijf op je wisbordje het antwoord op de vraag.

Leg uit waarom het leven van de jager-verzamelaars na de laatste IJstijd gemakkelijker werd.

leerdoelen:

Ik kan uitleggen hoe de landbouwrevolutie ontstond en hoe die zich verspreidde.

Ik kan uitleggen wat er door de landbouw veranderde in het leven van de mensen.

Ontstaan van de landbouw in 10.000 v. chr=> Landbouwrevolutie= overgang van het jagen-verzamelen naar landbouw.

• Landbouw ontstaat in de Vruchtbare Halve Maan=> Irak, Iran, Syrië, Libanon, Israël, Egypte, Jordanië.
• Daar groeiden granen al in het wild die je kon verbouwen=> akkerbouw.
• Geiten en schapen werden tam gemaakt en om te fokken=> veeteelt.
• Landbouw=akkerbouw en veeteelt.
• Jagen-verzamelen werd steeds minder nodig: landbouw het middel van bestaan, landbouw/agrarische samenleving.

Landbouwsamenleving.

• Mensen gaan op een vaste woonplaats wonen in dorpen met stevige boerderijen.
• Groepen groeiden naar 100-200 mensen
  
• Gevolgen: mensen hadden nu meer tijd om ook andere dingen te bouwen zoals tempels, graven. Er kwam meer bezit=> verschillen in macht en aanzien.
• Nieuwe uitvindingen zoals aardewerk potten, maalstenen, ploeg.
• Graan werd in potten bewaard en maalstenen maalden het graan.

Verspreiding van de landbouw.

• De landbouw verspreidde zich langzaam over de rest van de wereld. In Europa gingen jager-verzamelaars tussen 6000 en 5000 v. Chr.  over op de landbouw.
• Mensen uit Nabije Oosten reisden verder en namen de kennis van de landbouw waarschijnlijk mee.
  
• Rond 5300 v. Chr. 1e boeren in Zuid-Limburg.  Ze kapten bos en legden er akkers aan=> vruchtbare grond=> grotere oogsten=> er ontstaan dorpen. 

Hunebed

bouwers/

Trechter

bekers

Band

keramiekers

Archeologen hebben deze volken zo genoemd vanwege de bouwwerken/ de vorm of versieringen van/op het aardewerk die ze maakten. Deze volken hadden nog geen schrift. 

Een cultuur is de manier hoe een groep mensen leeft. 

Hunebed=graf met grafgiften, geloof in hiernamaals/leven na de dood.

Landbouwvolken in Nederland.

Toetsvragen:

A: Leg uit welke oorzaken er zijn voor het ontstaan voor de landbouw in het Nabije Oosten.

B: Leg uit waarom dit stenen monument van Stonehenge alleen door boeren gemaakt kan zijn en niet door jager-verzamelaars.

Toetsvragen antwoorden=> eerst een minder goed dan een goed antwoord.

A:  

* De landbouw werd uitgevonden en ze gingen zelf verbouwen.

•  De jager-verzamelaars ontdekten dat er al granen al in het wild groeiden die je kon verbouwen en je kon geiten en schapen tam maken om mee te fokken. Zo ontstonden de akkerbouw en veeteelt. Dat noemen we samen de landbouw.

B: 

• Boeren woonden op vaste woonplaats dus hadden tijd genoeg om dit te bouwen.
• Jager-verzamelaars trokken rond en waren alleen bezig met overleven, hadden geen tijd om dit soort bouwwerken te maken. Boeren woonden op een vaste woonplaats, hadden genoeg voedsel en dus tijd om aan deze bouwwerken te werken.

Te doen

Maken WB par 1.4 vraag 34, 39, 40, 42, 45

Leren par 1.2, 1.3.

Mag: maken succescriteria, samenvatting, woordweb, zelf toetsvragen maken, flashcards maken.