BS 3 aangeboren of aangeleerd gedrag 2023-2024

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Planning

Terugblik (B/P/G)

Oriëntatie (leerdoelen/taaldoelen/lesprogramma's) (B/P/G)

Uitleg basisstof 3 (P/G)

Verlengde instructie + gezamenlijke vraag (G)

Zelfstandig werken (vragen beantwoorden)

Check leerdoelen (B/P/G)

Vooruitblik (B/P/G)

Afsluiting (B/P/G)

                  herhaling vorige les

In films maken ze ook gebruik van
sleutelprikkels of supranormale prikkels.
Bekijk de afbeelding. Van welk soort
prikkel hebben ze hier gebruik gemaakt?

1. Van een sleutelprikkel
2. Van een supranormale prikkel

Sleutelprikkel / supranormale prikkel

Sleep de stukjes tekst naar de juiste plek

sleutelprikkel

supranormale prikkel

De benen van een fotomodel worden met fotoshop verlengd

je reageert op het huilen van een baby

een merel voert het jong zodra het jong zijn bekje opendoet

het supergrote ei in het nest wordt beter bebroed

Babydieren zijn zooooo schattig

Leerdoel

• Je kunt factoren noemen waardoor gedrag wordt bepaald.
• Je kunt verschillende vormen van leren beschrijven. 

Groep blauw

Stap 1: Lees de tekst op bladzijde 230 t/m 232.

Stap 2: Maak opdracht 1, 2, 4, 5, 6, 7, en 8.

Stap 3: kijk de opdrachten na.

Stap 4: maak de testjezelf van bas 3.

Stap 5: maak alle vorige opdrachten af.

Stap 6: maak de testjezelfs af.

Stap 7: bereid je alvast voor op bas 3 door de tekst te lezen op blz 237 t/m 240.

Groep paars

Stap 1: Lees de tekst op bladzijde 230 t/m 232.

Stap 2: Maak opdracht 1, 2, 4, 5, 6 en 7.

Stap 3: kijk de opdrachten na.

Stap 4: maak de testjezelf van bas 3.

Stap 5: maak alle vorige opdrachten af.

Stap 6: maak de testjezelfs af.

Stap 7: bereid je alvast voor op bas 3 door de tekst te lezen op blz 237 t/m 240.

Groep geel

Stap 1: Lees de tekst op bladzijde 230 t/m 232.

Stap 2: Maak opdracht 1 t/m 7.

Stap 3: kijk de opdrachten na.

Stap 4: maak de testjezelf van bas 3.

Stap 5: maak alle vorige opdrachten af.

Stap 6: maak de testjezelfs af.

Stap 7: bereid je alvast voor op bas 3 door de tekst te lezen op blz 237 t/m 240.

Hoe wordt gedrag bepaald?

-Aangeboren: Erfelijke factoren bepalen (instinct)

-Aangeleerd:  Als gedrag ontstaat door leren

Gedrag is vaak een combinatie van aangeboren en aangeleerd gedrag. 

Verschillende leerprocessen

• Gewenning 
• Inprenting 
• Trial and error (proefondervindelijk leren):
• Conditionering

Bij gewenning wordt een bepaalde reactie

op een prikkel aangeleerd of afgeleerd 

door de prikkel vaak te herhalen.

Verschillende vormen van leren

Gewenning 

Verschillende leerprocessen

 

Inprenting: het leren van gedrag 

in de gevoelige periode 

Herkennen van ouders 

Waarom volgden de ganzen
deze man ?

Leerstrategie van proefondervindelijk leren, 
leren uit ervaring. Leren door vallen en 
opstaan.

Verschillende leerprocessen

Trial and error / proefondervindelijk leren

Verschillende leerprocessen

Conditionering: aanleren van gedrag door beloning of straf. 

Met belonen en straffen

Mikaela wil haar hond door middel van conditionering leren stil te zitten
als zij bij hem de tanden poetst.
 Leg uit wat Mikaela moet doen om haar hond te conditioneren
( examen 2023 tijdvak 1)

Vertel in het kort iets
over experiment van pavlov ?

Extra uitleg + gezamenlijke vraag

Pak vraag 6 erbij op blz 235.

Zelfstandig werken

check leerdoelen...

Noem de vier leerprocessen.