1.1 Zuivere stof en mengsel

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Zuivere stoffen en mengsels

(Herhaling: Fasen en fase-overgangen)

De soorten zuivere stoffen

De soorten mengsels

Hoe herken je ze? Hoe onderscheidt je ze?

Sleep de fase en faseovergang naar de juiste plek.

Smelten

Stollen

Condenseren

Vervluchtigen

Rijpen

Verdampen

gas

vloeistof

vaste stof

Zuivere stoffen

• Zuivere stof :
  

Een zuivere stof bestaat uit 1 soort deeltje. 

Deze zijn zijn ofwel elementen, of verbindingen.

• Element :
  

Een zuivere stof bestaande uit één atoomsoort Bijv. diamant (koolstof), alle metalen, en de twee-atomige moleculen

• Verbinding:
  

Een zuivere stof bestaande uit 2 of meer atoomsoorten. Bijv. zouten en moleculen.

Element

Verbinding

He

O

HCl

H₂O

CO

Fe

Suiker (glucose)

Zwavel

Lucht

Zuivere stoffen en mengsels

Zuivere stoffen zijn het resultaat van chemische reacties:

Elementen → Verbindingen zijn vormingsreacties

Verbindingen → Elementen zijn ontledingsreacties

Mengsels zijn het resultaat van het mengen van zuivere stoffen.

1.1 Zuivere stof en mengsels

Zuivere stof

1 soortje deeltje (element / verbinding)

Mengsels

Meerdere soorten deeltjes (elementen/verbindingen of zelfs elementen en verbindingen bij elkaar)

Mengsels

Oplossing

Een vloeistof, vaste stof of gas in een vloeistof (oplosmiddel) die wel mengen

- Helder

- kan een kleur hebben

- "Verzadiging"

1.1 Zuivere stof en mengsels

1.1 Zuivere stof en mengsels

Lees de tekst hiernaast.
Welke van de diagrammen hoort bij kerosine?

1. 
2. 
3. 
4. 

Mengsels

Schudden voor gebruik.

Mengsels

Suspensie

Een vaste stof in een vloeistof die niet goed mengen

- troebel

Mengsels

Emulsie

Mengsel van olie en water 

Bevat een hulpstof om de 2 vloeistoffen te mengen: 

Een emulgator

- Troebel (na schudden)

1.1 Zuivere stof en mengsels

Hydrofiel (water)

Houd van water /  mengt goed net water

Hydrofoob (olie)

Bang voor water / mengt slecht of helemaal niet met water

Emulgator:

Is hydrofiel en hydrofoob

1.1 Zuivere stof en mengsels

Hoe zit het zeepmolecuul in het vet?

Vet

Leerdoelen:

• het verschil tussen een zuivere stof en een mengsel;

• drie fases noemen en hun symbolen
• zes faseovergangen
• kook- en smeltgedrag van zuivere stoffen en mengsels verklaren

Wat heb je geleerd?

• verschillende soorten mengsels kennen.

• het verschil tussen hydrofiel en hydrofoob;

Vegan roomijs is een emulsie gemaakt van kokosolie, water en zonnebloemlecithine.
Welke functie vervult de lecithine?

1. Verzadigingsmiddel
2. Hulpstof
3. Reinigingsmiddel
4. Emulgator

Oplossing

Suspensie

Emulsie

Een mengsel van stoepkrijt in water

Een mengsel van zonnebloemolie en water

Een troebel mengsel

Een mengsel van alcohol en water

Zuivere stof of mengsel?

Zuivere stof

Mengsel

1.1:

Lees: blz. 8 & 9

Maak: 4 - 7

1.2:

Zelfstandig bestuderen

Lees blz. 13 - 15

Maak: 11 - 13 en 17 - 18

De volgende les

1.2  Chemische reacties 

& 

1.3 Scheidingsmethoden

&

1.4 Reactiesnelheid