Sk_les 2_H7.1_zuren en basen_H4

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H7.1 Zure en basische oplossingen

Leerdoelen - wat leer je in deze paragraaf:

• wat is een zuur en wat is een base
• welke reactie vindt plaats bij het oplossen van een zuur of een base in water
• wat is het verband tussen [H⁺] en pH 
• hoe kun je de pH meten
  

Een zuur is een deeltje/stof dat een
H+ ion kan ........

1. opnemen
2. afstaan

In een zure oplossing bevinden zich altijd ........ ionen

1. H​+​​ionen
2. OH​−​​ionen

De formule van fosforzuur is...

1. H​2​​SO​4​​
2. H​3​​PO​4​​
3. HNO​3​​
4. CH​3​​COOH

De formule van zwavelzuur is...

1. H​2​​SO​4​​
2. H​3​​PO​4​​
3. HNO​3​​
4. CH​3​​COOH

De formule van salpeterzuur is...

1. H​2​​SO​4​​
2. H​3​​PO​4​​
3. HNO​3​​
4. CH​3​​COOH

De formule van azijnzuur is...

1. H​2​​SO​4​​
2. H​3​​PO​4​​
3. HNO​3​​
4. CH​3​​COOH

Ethaanzuur kan .... H+ ionen afstaan

1. 4
2. 3
3. 2
4. 1

De formule van het zuur koolstofdioxide is....

1. H​2​​CO​3​​
2. H​2​​O+CO​2​​

Een base is een deeltje/stof dat een
H+ ion kan ........

1. opnemen
2. afstaan

In een basische oplossing bevinden zich altijd ........ ionen

1. H​+​​ionen
2. OH​−​​ionen

De formule van een carbonaation is ...

1. OH​−​​
2. CO​3​2−​​
3. O​2−​​
4. HCO​3​−​​

De formule van een hydroxide-ion is ...

1. OH​−​​
2. CO​3​2−​​
3. O​2−​​
4. HCO​3​−​​

De formule van een oxide-ion is ...

1. OH​−​​
2. CO​3​2−​​
3. O​2−​​
4. HCO​3​−​​

De formule van een waterstofcarbonaation is ...

1. OH​−​​
2. CO​3​2−​​
3. O​2−​​
4. HCO​3​−​​

1. dat doen de moleculen van salpeterzuur die in de oplossing bewegen
2. salpeterzuur is een sterk zuur en splitst in ionen en die kunnen bewegen in de oplossing
3. omdat de oplossing een hoge pH heeft
4. waterstof reageert met het negatieve ion

Zure oplossingen hebben een...

1. pH < 7
2. pH > 7
3. pH = 7

Basische oplossingen hebben een...

1. pH < 7
2. pH > 7
3. pH = 7

Neutrale oplossingen hebben een...

1. pH < 7
2. pH > 7
3. pH = 7

H7.1 pH  - zuurgraad

• De zuurgraad van oplossingen noemen we de pH-waarde
• pH-schaal loopt (meestal) van 0 tot 14
• Hoe zuurder de oplossing, hoe lager de pH
• Hoe basischer de oplossing, hoe hoger de pH
• Een neutrale oplossing heeft pH 7
• In de scheikunde is het niet zuur vs. zoet
   maar zuur vs. basisch

H7.1 pH meten

• Met een pH-meter (zeer nauwkeurig)

• Met indicatoren: kleurstoffen waarvan de kleur afhankelijk is van de pH (minder nauwkeurig)

• universeel indicatorpapier
  
• indicator-oplossingen

H7.1 pH meten - universeel indicatorpapier

• Strook geel papier die verkleurt, waarbij de kleur afhankelijk is van de pH van de aangebrachte oplossing 
• Kleur vergelijken met kleurenschijf op het doosje --> pH-waarde
• Voor demonstratie, klik op de link op de volgende slide. 
   -->  kies voor de optie 'rollen', deze rollen gebruiken we op school ook
            bij practica
  

https:

Gebruik de applet op de vorige slide. Wat is de pH van melk?

1. 5
2. 6
3. 7
4. 8

H7.1 pH meten - zuur-base indicatoren (oplossingen)

• Oplossingen van indicatoren kunnen ook gebruikt worden
• Bekende zuur-base indicatoren staan met omslagtrajecten in Binas 52A

H7.1 pH meten - zuur-base indicatoren (oplossingen)

H7.1 pH meten - zuur-base indicatoren (oplossingen)

• Oplossingen van indicatoren kunnen ook gebruikt worden
• Bekende zuur-base indicatoren staan met omslagtrajecten in Binas 52A

H7.1 pH meten - zuur-base indicatoren (oplossingen)

• Oplossingen van indicatoren kunnen ook gebruikt worden.
• Bekende zuur-base indicatoren staan met omslagtrajecten in Binas 52A
• Voor nauwkeurige bepaling vaak meerdere indicatoren nodig

Welke kleur krijgt de indicator thymolblauw bij pH = 10,0

1. rood
2. geel
3. groen
4. blauw

Voor de bepaling van de pH van een oplossing, schenk je een beetje van de oplossing in twee reageerbuizen. Aan buis 1 voeg je 2 druppels methylrood toe, de oplossing kleurt geel. Aan buis 2 voeg je 2 druppels fenolrood toe, de oplossing kleurt opnieuw geel. Wat kun je zeggen over de pH van de oplossing? Gebruik Binas 52A.

1. pH tussen 4,8 en 6,0
2. pH = 6,0
3. pH = 6,6
4. pH tussen 6,0 en 6,6

Uitleg 

• Methylrood kleurt geel bij een pH hoger dan 6,0.
• Fenolrood kleurt geel bij een pH lager dan 6,6.
• Dus 6,0 < pH < 6,6

Met welke indicator(en) kun je zo nauwkeurig mogelijk een oplossing met pH 4,6 bepalen? Gebruik Binas 52A.

1. Broomkresolgroen
2. Broomkresolgroen en methyloranje
3. Broomkresolgroen en methylrood
4. Methyloranje en methylrood

Uitleg 

• Omslag methyloranje: 3,2 - 4,4
• Omslag broomresolgroen: 3,8 - 5,4
• Omslag methylrood: 4,8 - 6,0

Bij pH 4,6:

• broomkresolgroen (kleurt groen)-> pH tussen 3,8 en 5,4
• broomkresolgroen (kleurt groen) + methyloranje (kleurt oranjegeel) -> pH tussen 4,4 en 5,4
• broomkresolgroen (kleurt groen) + methylrood (kleurt rood) -> pH tussen 3,8 en 6,0
• methyloranje (kleurt oranjegeel) + methylrood (kleurt rood) -> pH tussen 4,4 en 4,8

Laatste optie is dus meest nauwkeurig.

H7.1 Zuurgraad - pH meten

HUISWERK

• leren H7.1
• maken + nakijken
   opgaven (1 t/m 3) + 4 t/m 6