Hoe wordt er in Nederland een wet gemaakt in het parlement? - Les 4

Hoe wordt er in Nederland een wet gemaakt in het parlement?

En hoe heb jij hier invloed op? 

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je beschrijven hoe een wet in Nederland wordt gemaakt en de belangrijkste stappen in het wetgevingsproces uitleggen.

Ook weet je welke invloed jij hebt op het maken van wetten.

Introduceer de leerdoelen aan het begin van de les en bespreek ze nogmaals aan het einde om te controleren of de studenten de inhoud hebben begrepen.

Waar of niet waar - De koning kan in z’n eentje een wet maken.

1. Waar
2. Niet waar

Waar of niet waar - De Tweede Kamer mag wetsvoorstellen wijzigen.

1. Waar
2. Niet waar

Waar of niet waar - Een wet geldt pas als hij in het Staatsblad staat.

1. Waar
2. Niet waar

Waar of niet waar - Een wet geldt pas als hij in het Staatsblad staat.

1. Waar
2. Niet waar

Inleiding

De Nederlandse wetgeving is een complex proces dat begint met de indiening van een wetsvoorstel. Vandaag gaan we kijken naar de belangrijkste stappen in het proces.

Geef een korte introductie van het onderwerp om de studenten te informeren over wat ze in de les kunnen verwachten.

Wetsvoorstel indienen

Een wetsvoorstel kan worden ingediend door leden van de regering, leden van het parlement of door burgers via een burgerinitiatief.

Leg uit wie een wetsvoorstel kan indienen en hoe dit gedaan kan worden.

Stel er komt een burgerinitiatief vanuit studenten. Welk idee zou jij steunen?

24/7 nachtwinkels of fastfood open

Verbod op stage lopen zonder stagevergoeding

Stemrecht van 16 jaar

Leerplicht tot 16 jaar

Stel: jij wil een wet dat stagevergoedingen verplicht zijn. Hoe gaat dat?

Wie mag een wet voorstellen?

Een nieuw idee voor een wet heet een wetsvoorstel. Er zijn drie groepen die zo’n voorstel mogen indienen:

1. De regering: ministers en koning samen.

2. Tweede Kamerleden: een Kamerlid kan een initiatiefwet maken.

3. Burgers: via een burgerinitiatief, als je genoeg handtekeningen hebt (bijv. 40.000).

Leg uit hoe het wetgevingsproces werkt tussen de Eerste Kamer en de Tweede Kamer.

Tweede Kamer: Debatteren & stemmen

De Tweede Kamer bespreekt het wetsvoorstel.

Kamerleden kunnen het voorstel aanpassen. Dat heet amenderen.

Daarna stemmen ze: meerderheid is nodig.

Beschrijf het proces van de behandeling van een wetsvoorstel en de rol van de commissie.

Eerste Kamer: Extra controle

Als de Tweede Kamer akkoord is, gaat de wet naar de Eerste Kamer.

De Eerste Kamer controleert of de wet goed is gemaakt en geen fouten bevat.

Ze mogen geen wijzigingen meer maken. Alleen: Ja of Nee.

Leg uit wat een amendement is en hoe het proces om amendementen in te dienen en te bespreken werkt.

De koning & Staatsblad

De koning en de verantwoordelijke minister ondertekenen de wet.

Daarna komt de wet in het Staatsblad: een soort officiële publicatie.

Pas dan geldt de wet écht. Iedereen kan ‘m opzoeken.

Beschrijf het proces van de stemming en hoe het aantal voor- en tegenstemmers wordt geteld.

Toetsing aan grondwet

Een wet kan worden getoetst aan de grondwet door de Raad van State. Als de wet in strijd is met de grondwet, kan deze worden vernietigd.

Leg uit wat de rol van de Raad van State is bij het toetsen van de wet aan de grondwet en wat er gebeurt als de wet in strijd is met de grondwet.

Samenvatting

Het proces van wetgeving in Nederland begint met de indiening van een wetsvoorstel, gevolgd door discussie en stemming in de Eerste en Tweede Kamer. Als het wetsvoorstel wordt goedgekeurd, wordt het ondertekend en gepubliceerd als wet.

Herhaal de belangrijkste stappen in het wetgevingsproces en controleer of de studenten de inhoud begrijpen.

Vragen

Zijn er nog vragen over het proces van wetgeving in Nederland?

Geef de studenten de gelegenheid om vragen te stellen en beantwoord deze zo goed mogelijk.

Bronnen

Hier zijn enkele nuttige bronnen voor meer informatie over het proces van wetgeving in Nederland:

• www.rijksoverheid.nl
• www.tweedekamer.nl
• www.eerstekamer.nl

Vermeld enkele nuttige bronnen waar de studenten meer informatie kunnen vinden over het wetgevingsproces in Nederland.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.