Literaire begrippen

1 / 21

Slide 1: Tekstslide

NederlandsMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1,2

In deze les zitten 21 slides, met tekstslides en 2 videos.

Lesduur is: 20 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waarom lezen?

Ontspannend;

Ontsnappen aan de werkelijkheid;

Jezelf leren kennen;

Woordenschat vergroten

Kennismaking met onbekende wereld en werkelijkheid;

Nieuwsgierigheid:

naar de ander
naar de wereld

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

VERHAALANALYSE - begrippen

Genre

Titelverklaring/motto

Personages

Thema/motieven

Opbouw verhaal / Spanningsboog

Plot

Tijd

Ruimte

Vertelperspectief

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Genres = verhaalsoort

De meest voorkomende genres:

misdaad
historisch
oorlog
psychologisch
fantasy
science fiction
griezel
avonturen
detective

humor

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wie spelen een rol in het verhaal? *personages 1

Hoofdpersoon (Protagonist)

probleem

Tegenstander

(Antagonist)

helper of nevenfiguur

afzijdigen/figuranten

Slide 7 - Tekstslide

hoofdpersonage heeft een probleem, doel in het verhaal: oplossing voor het probleem

tegenstander is het probleem of veroorzaakt het probleem

helper/nevenfiguur helpt bij oplossen van het probleem

figuranten/afzijdigen: wel rol in het verhaal, niet betrokken bij het probleem

Personages naar karakter 2

- Round character: Je weet veel over deze persoon, hij maakt ontwikkelingen door in het verhaal en heeft een complexe persoonlijkheid.

- Flat character: Een statisch personage. Hij maakt weinig ontwikkelingen door en heeft een eenvoudige persoonlijkheid.

- Archetype: Een personage met één duidelijke kartereigenschap (verstrooide professor, domme atleet)

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Thema - Waar gaat het over?

Het thema is een zeer korte samenvatting van het verhaal waarin het centrale probleem van het verhaal wordt gevat.

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wanneer speelt het verhaal zich af? *tijd

ab ovo = vanaf het begin (chronologisch)

in medias res = in het midden van het verhaal

in ultimas res = aan het einde van het verhaal

flashback / flashforward

verteltijd: Uit te drukken in aantal bladzijden of uren.

vertelde tijd: de duur van het verhaal of de gebeurtenis

open of gesloten einde

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waar speelt het verhaal zich af? *ruimte 1

Is deze ruimte belangrijk voor het verhaal?

geografische ruimte: omgeving van het verhaal; waar speelt het zich af

sfeerscheppende ruimte: een beschrijving van de ruimte om een bepaalde sfeer te creëren. (bijv: bos, 's avonds, het is donker en het stormt...)

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waar speelt het verhaal zich af? *ruimte 2

Sociale ruimte: personages maken deel uit van een sociale groep door hun afkomst, beroep, hobby en/of opleiding

Symbolische ruimte: de ruimte staat voor gevoelens van het personage of de situatie waarin hij/zij zich bevindt.

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Plot: het plan, de structuur van een verhaal met alle verwikkelingen en gebeurtenissen daarbinnen.

De plot is de structuur van het verhaal met alle conflicten en keerpunten. Het is een soort geraamte waaraan het verhaal is opgehangen.

De plot ontwikkelt zich door gebeurtenissen die elkaar opvolgen.

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Spanning - hoe houd je aandacht vast?

Trucs die de schrijver gebruikt:

Open plekken: er worden vragen opgeroepen bij de lezer;
Informatievoorsprong of informatie wordt achtergehouden (uitstel en vertraging);
Dwaalsporen en verkeerde vermoedens;
Meerdere verhaallijnen;
Gevaarlijke situaties of gevaarlijke omgeving;
Onverwachte gebeurtenissen/wendingen;
Inbouwen cliffhangers.