DCA - H4 Doelstellingen 2324 2 KORTRIJK

• Didactiek
• Hoger onderwijs

Zit per twee bij een wit blad.

Wat hebben deze afbeeldingen gemeen?

Ik zoek één woord.

HOOFDSTUK 4

Doelstellingen

Pas aan slide 36 vragen welke lesdoelen ze hebben geformuleerd. NIET TUSSENDOOR.

DOELEN VAN DEZE LES

Op het einde van deze les kun je:

- het juiste leerplan selecteren voor jouw vak;

- lesdoelen op een correcte manier formuleren o.b.v. leerplandoelen. 

DOELEN VAN DEZE LES

Op het einde van deze les kun je:

- het juiste leerplan selecteren voor jouw vak;

- lesdoelen op een correcte manier formuleren o.b.v. leerplandoelen. 

Je hoeft géén onderwijsexpert te worden die elke term en elk concept heel specifiek kan uitleggen en onderbouwen...

Hoe goed heb jij zicht op de structuur van het secundair onderwijs in Vlaanderen?

Oei... Niet goed eigenlijk.

Bwa... Valt mee, maar ik weet niet alles.

Ik weet behoorlijk goed hoe die eruit ziet.

Top! Ik kan de rest van deze les zelf geven.

zie pre-teaching!

Even checken ...

In de eerste graad vormen vakken zoals talen, wiskunde, wetenschappen etc ...

1. het keuzegedeelte
2. de basisgeletterdheid
3. de basisvorming
4. geen van bovenstaande

In de eerste graad vormen vakken zoals STEM, Latijn etc ...

1. het keuzegedeelte
2. de basisgeletterdheid
3. de basisvorming
4. geen van bovenstaande

1B is vooral bedoeld voor lln die ...

1. de leerstof lager onderwijs niet voldoende beheersen.
2. liever niet studeren.
3. eerder praktisch gericht zijn.
4. alle van bovenstaande

De algemene vorming in 1A en 1B heeft dezelfde inhoud.

1. Klopt.
2. Nee, niet correct

Vanaf de tweede graad spreken we over 'finaliteiten'. Hoeveel zijn er?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Jij geeft wiskunde in de tweede graad, richting
'wiskunde-wetenschappen'.
Is jouw vak basisvorming of specifiek gedeelte?

1. basisvorming
2. specifiek gedeelte
3. beide
4. geen van beide

Jij geeft wiskunde in de tweede graad, richting 'houtbewerking'.
Is jouw vak basisvorming of specifiek gedeelte?

1. basisvorming
2. specifiek gedeelte
3. beide
4. geen van beide

Jij geeft een praktijkvak in de tweede graad, richting 'houtbewerking'.
Is jouw vak basisvorming of specifiek gedeelte?

1. basisvorming
2. specifiek gedeelte
3. beide
4. geen van beide

Er zijn verschillende studiedomeinen. Hoeveel zijn er?

1. 4
2. 6
3. 8
4. 10

• STEM
• Welzijn & Maatschappij
• Taal & Cultuur
• Economie & Organisatie
• Sport
• Horeca & Voeding
• Kunst & Creatie
• Land- & Tuinbouw

Let's dive right in...

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

domein: voeding en horeca

richting: restaurant en keuken

graad: 2

finaliteit: A

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Maak een logische lesopbouw 

voor deze les. Denk aan: 

- Welke stappen moeten de lln zetten?

- Wat hebben lln nodig?

- Wat moeten lln al weten / kunnen?

- ...

- benodigdheden

- ingrediënten

- stappenplan

- faseringen

- check op begrip

nl.wikihow.com

niet delen met studenten

Even stilstaan

Welke voorkennis veronderstelt deze les?

Aan welke component van De Corte 

is 'voorkennis' gerelateerd?

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Zoek in het leerplan van KOV naar leerplandoelen die aansluiten bij dit lesonderwerp.

zijstapje: Waarom leerplan KOV?

llinkid.katholiekonderwijs.vlaanderen

delen met studenten

Even stilstaan

Is er een verschil tussen de leerplannen van het KOV, GO en POV/OVSG? 

online te gebruiken &
via Smartschool

enkel via Smartschool

enkel via Smartschool

pdf

pdf

pdf

Wie stelt leerplannen op?

1. de leerkrachten
2. de scholen
3. de onderwijsnetten of -koepels
4. de regering

Leerplannen opmaken is in principe een bevoegdheid van het schoolbestuur of de inrichtende macht, maar in de praktijk zijn het meestal de onderwijsnetten en onderwijskoepels die ze opstellen.

Wat vind je terug in een leerplan?

Wat is nu de correcte term: eindtermen of minimumdoelen?

1. eindtermen
2. minimumdoelen
3. geen van beide
4. beide zijn correct

Waar gelden dan ontwikkelingsdoelen?

1. in het lager onderwijs
2. in de eerste graad SO
3. in het buitengewoon onderwijs
4. in OKAN

Ontwikkelingsdoelen?

In tegenstelling tot eindtermen, die als geheel vastgelegd worden voor een bepaald moment in de opleiding van jongeren, ligt bij de ontwikkelingsdoelen de klemtoon op het aanbieden van bepaalde doelen aan kinderen voor wie het geheel van eindtermen onbereikbaar is. 

Het gebruik van ontwikkelingsdoelen is veel flexibeler dan dat van eindtermen in het gewoon onderwijs.

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Bekijk je lesopbouw.

Wat moeten de lln aan het eind van deze les
kennen of kunnen?

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Formuleer dit nu als LESDOELEN.

Begin met

"De leerlingen kunnen ..."

en gebruik een handelingswerkwoord.

Een handelingswerkwoord kun je
in de bevelvorm zetten.

Benoem - Som op - Vergelijk - Analyseer - ... 

Even stilstaan

Moeten lln de ingrediënten zelf kunnen opsommen?
Bekijk goed het leerplan.

1. ja
2. neen

Moeten lln het recept van buiten kennen?
Bekijk goed het leerplan.

1. ja
2. neen

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Neem het leerplan er weer bij.

Welke leerplandoelen zijn gekoppeld 

aan de geformuleerde lesdoelen?

Kun je nog aanvullen?

Kun je schrappen?

LPD of LD aanvullen

Tijd om te spieken!

Breng verslag uit.

Welke lesdoelen hebben jullie geformuleerd?

- operationeel?

- enkelvoudig?

- gekoppeld aan LP?

- ...

>> hier al enkele zaken aanhalen

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Kun je verschillende categorieën herkennen in de lesdoelen die je hebt geformuleerd?

cognitieve doelen

psychomotorische doelen

affectieve / attitudinale doelen

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Kun je verschillende categorieën herkennen in de lesdoelen die je hebt geformuleerd?

cognitieve doelen

cognitieve doelen

psychomotorische doelen

affectieve / attitudinale doelen

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Kun je verschillende categorieën herkennen in de lesdoelen die je hebt geformuleerd?

psychomotorische doelen

cognitieve doelen

psychomotorische doelen

affectieve / attitudinale doelen

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Kun je verschillende categorieën herkennen in de lesdoelen die je hebt geformuleerd?

affectieve doelen
attitudinale doelen

cognitieve doelen

psychomotorische doelen

affectieve / attitudinale doelen

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Cognitieve doelen = DENKEN

   • De lln kunnen een grondstoffenkostprijsberekening maken.

   • De lln kunnen een stappenplan voor spaghettisaus correct doorlopen en opvolgen.

   • De lln kunnen manieren benoemen om afval te minimaliseren en verspilling te vermijden.

Psychomotorische doelen = LICHAMELIJKE VAARDIGHEDEN

   • De lln kunnen zelfstandig hun werkpost klaarzetten met benodigdheden en ingrediënten.

   • De lln hanteren snijmessen op de correcte manier.

   • De lln kunnen de ingrediënten voor spaghettisaus correct verwerken.

   • De lln kunnen de ingrediënten voor spaghettisaus verwerken met minimale afval.

Affectieve / attitudinale doelen = VOELEN / ATTITUDES

   • De lln passen de gemaakte voorschriften van persoonlijke hygiëne toe.

   • De lln gaan respectvol om met materiaal en met elkaar.

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Cognitieve doelen = DENKEN

   • De lln kunnen een grondstoffenkostprijsberekening maken. 

   • De lln kunnen een stappenplan voor spaghettisaus correct doorlopen en opvolgen.

   • De lln kunnen manieren benoemen om afval te minimaliseren en verspilling te vermijden. 

Psychomotorische doelen = LICHAMELIJKE VAARDIGHEDEN

   • De lln kunnen zelfstandig hun werkpost klaarzetten met benodigdheden en ingrediënten. 

   • De lln hanteren snijmessen op de correcte manier. 

   • De lln kunnen de ingrediënten voor spaghettisaus correct verwerken. 

   • De lln kunnen de ingrediënten voor spaghettisaus verwerken met minimale afval. 

Affectieve / attitudinale doelen = VOELEN / ATTITUDES

   • De lln passen de gemaakte voorschriften van persoonlijke hygiëne toe. 

   • De lln gaan respectvol om met materiaal en met elkaar. 

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Cognitieve doelen = DENKEN

   • De lln kunnen een grondstoffenkostprijsberekening maken. LPD 32

   • De lln kunnen een stappenplan voor spaghettisaus correct doorlopen en opvolgen. LPD 10

   • De lln kunnen manieren benoemen om afval te minimaliseren en verspilling te vermijden. LPD 34

Psychomotorische doelen = LICHAMELIJKE VAARDIGHEDEN

   • De lln kunnen zelfstandig hun werkpost klaarzetten met benodigdheden en ingrediënten. LPD 5

   • De lln hanteren snijmessen op de correcte manier. LPD 8 

   • De lln kunnen de ingrediënten voor spaghettisaus correct verwerken. LPD 11

   • De lln kunnen de ingrediënten voor spaghettisaus verwerken met minimale afval. LPD 34

Affectieve / attitudinale doelen = VOELEN / ATTITUDES

   • De lln passen de gemaakte voorschriften van persoonlijke hygiëne toe. LPD 33

   • De lln gaan respectvol om met materiaal en met elkaar. LPD 34

Even stilstaan

cognitieve lesdoelen

psychomotorische lesdoelen

affectieve lesdoelen

De lln kunnen het concept lichaamscultuur in eigen woorden omschrijven. 

De lln kunnen de pengreep nadoen. 

De lln kunnen niet-steriele handschoenen op een correcte manier aan- en uittrekken zonder stappenplan.

De lln hebben aandacht voor een ergonomische houding.

De lln kunnen de verschillende aggregatietoestanden van stoffen opsommen.

GOED

NIET GOED

De leerlingen kunnen vier veiligheidsmaatregelen in het atelier houtbewerking opnoemen.

De leerlingen kunnen benoemen hoe je een gevarieerd menu samenstelt.

De leerlingen kunnen drie belangrijke communicatie-middelen benoemen.

De leerlingen kunnen het begrip osmose omschrijven.

De lln kunnen per twee kernwoorden aanvullen in een tekst.

De leerlingen aanleren dat inleven een vorm van expressie is.

De lln kunnen woorden met hoofdletters vinden in een tijdschrift.

De leerlingen kunnen een makreel fileren en zorgen dat hij mooi opgediend wordt.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘De leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. een concreet handelingswerkwoord.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘De leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. een concreet handelingswerkwoord.
• Neem slechts 1 leerinhoud per doelstelling op.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘De leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. concreet handelingswerkwoord.
• Neem slechts 1 leerinhoud per doelstelling op.
  
• Beschrijf de lesdoelen (zoveel mogelijk) SMART.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘De leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. concreet handelingswerkwoord.
• Neem slechts 1 leerinhoud per doelstelling op.
  
• Beschrijf de lesdoelen (zoveel mogelijk) SMART.
• Verwar de werkvorm niet met het lesdoel.
   bv. De lln kunnen kaartjes met de verschillende stappen in de juiste volgorde leggen.
   bv. De lln kunnen de kernwoorden markeren in de tekst.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Waarom zijn heldere lesdoelen

zo belangrijk?

Zoom in op...

SLEUTELCOMPETENTIES

INHOUDELIJKE

competenties 

MIX van inhoudelijke en transversale competenties 

 TRANSVERSALE competenties

zijn gelinkt aan een VAK

bv.

economische competenties
>> economie 

INHOUDELIJKE

competenties 

MIX van inhoudelijke en transversale competenties 

 TRANSVERSALE competenties

zijn VAKOVERSCHRIJDEND

bv.

digitale competenties >> alle vakken

INHOUDELIJKE

competenties 

MIX van inhoudelijke en transversale competenties 

 TRANSVERSALE competenties

bv.

cultureel bewustzijn 
>> geschiedenis, Nederlands ...

zijn gelinkt aan INHOUD én VAKOVERSCHRIJDEND

- wiskunde?

- geschiedenis?

- Frans?

- economie?

Waar worden de lichtblauwe competenties aan gekoppeld?

ONDERWIJSDOELEN

Van sleutelcompetenties naar onderwijsdoelen

De eindtermen van de basisvorming worden niet langer gekoppeld aan vakken maar aan sleutelcompetenties.

Sleutelcompetenties 

... vormen de basis voor ...

eindtermen / minimumdoelen

Sleutelcompetenties 

... vormen de basis voor ...

eindtermen / minimumdoelen

Eindtermen / minimumdoelen

leerplandoelen

Sleutelcompetenties 

... vormen de basis voor ...

eindtermen / minimumdoelen

Eindtermen / minimumdoelen

leerplandoelen

Leerplandoelen

lesdoelen

geordend o.b.v.
 vakken

geordend o.b.v.  sleutelcompetenties

allemaal opgemaakt o.b.v. eindtermen / sleutelcompetenties

pro.g-o.be

01:14

De onderwijsdoelen zijn opgedeeld in 16 ...

1. sleutelcompetenties
2. eindtermen
3. uitbreidingsdoelen

02:34

In de doorstroomfinaliteit worden leerlingen voorbereid op...

1. hoger onderwijs
2. uitoefenen van een beroep én hoger onderwijs
3. de arbeidsmarkt

02:34

De basisvorming in de 2de en 3de graad bevat eindtermen die gelden voor de hele finaliteit.

1. juist
2. fout

02:34

In de 2e en 3e graad onderscheiden we 16 ...

1. finaliteiten
2. onderwijsdoelen
3. sleutelcompetenties

01:14

De basisvorming in de eerste graad bestaat uit aparte onderwijsdoelen voor de A-stroom en de B-stroom.

1. juist
2. fout

02:34

In de 2e en 3e graad onderscheiden we 3 ...

1. finaliteiten
2. onderwijsdoelen
3. sleutelcompetenties

LEERPLANDOELEN

Leerplannen opmaken is in principe een bevoegdheid van het schoolbestuur of de inrichtende macht.

In de praktijk zijn het meestal de onderwijsnetten en onderwijskoepels die ze opstellen.

In een leerplan vind je leerplandoelen. 

Die zijn een 'vertaling' van de door de overheid opgestelde minimumdoelen.

MOEILIJKE WOORDJES 

:-)

Duo-oefening

partner A

klik hier

partner B

klik hier

doorpushen naar studenten

Eerste graad

• In 1A en 1B onderscheidt men telkens een basisvorming en een keuzegedeelte. 

Eerste graad

• In 1A en 1B onderscheidt men telkens een basisvorming en een keuzegedeelte. 
• In 2A onderscheidt men naast de basisvorming de basisopties (en soms nog een complementair gedeelte).

Eerste graad

• In 1A en 1B onderscheidt men telkens een basisvorming en een keuzegedeelte. 
• In 2A onderscheidt men naast de basisvorming de basisopties (en soms nog een complementair gedeelte).
• In 2B onderscheidt men naast de basisvorming de beroepenvelden (en soms nog een complementair gedeelte).

Tweede en derde graad

• Voor de basisvorming zijn er vakgebonden eindtermen geformuleerd.

Tweede en derde graad

• Voor de basisvorming zijn er vakgebonden eindtermen geformuleerd.
• Voor het specifieke gedeelte van een opleiding worden specifieke eindtermen ontwikkeld.

Tweede en derde graad

• Voor de basisvorming zijn er vakgebonden eindtermen geformuleerd.
• Voor het specifieke gedeelte van een opleiding worden specifieke eindtermen ontwikkeld.
• Het complementaire gedeelte in de lessentabellen van de tweede en de derde graad betekent vrije ruimte voor de school.

Tweede en derde graad

• Cesuurdoelen (2e gr) en specifieke eindtermen (3e gr) zijn doelen die gelden voor het specifieke gedeelte voor alle studierichtingen doorstroomfinaliteit en dubbele finaliteit.
• Voor de studierichtingen arbeidsmarktfinaliteit zijn er geen cesuurdoelen en specifieke eindtermen, maar wel beroepskwalificaties.

view.genial.ly

www.flippity.net

www.vlaanderen.be

't Is aan jullie!

Waar zal je les geven?

- In welk net?

- In welke finaliteit?

- In welke graad / jaar?

Wat zal je geven?

- Welk vak geef je?

- Is dat basisvorming of specifiek? Of beide?

- Welke leerinhoud?

- Selecteer het correcte leerplan.

   >> KOV >> graad >> vak

   >> GO/ POV >> graad >> basisvorming of specifiek 

- Bepaal het lesonderwerp.

- Bepaal de te bereiken doelen voor deze les.

- Bepaal eventueel het lesverloop (cf. doelen).

- Selecteer het correcte leerplan.

   >> KOV >> graad >> vak

   >> GO/ POV >> graad >> basisvorming of specifiek (of beide)

- Verken het leerplan.

   >> Welke delen vind je in het leerplan?

   >> Herken je concrete onderwerpen of thema's?

   >> Vind je concrete tips (of wenken)?

- Benoem samen één lesonderwerp.

   >> Formuleer voor dit lesonderwerp één of meerdere lesdoelen.
   >> Check: komen je lesdoelen overeen met het leerplan?

A.I. kan dat toch allemaal voor mij doen?

De lln kunnen een makreel fileren en mooi presenteren.

De lln kunnen een makreel fileren en mooi presenteren.

Chatbot van Howest

De lln kunnen een makreel fileren en mooi presenteren.

Chatbot van Howest

ChatGPT 3.5

ChatGPT 4

De lln kunnen een makreel fileren en mooi presenteren.

Chatbot van Howest

ChatGPT 3.5

ChatGPT 4

CoPilot 'Nauwkeuriger'
(GPT4)

CoPilot 'Gebalanceerder'
(GPT3.5)

• Gebruik A.I. als inspiratie.
• Wees kritisch.
• Geef concrete prompts.
• Hou het gesprek kort. Start   een nieuwe chat per topic.

• Neem niet alles zomaar over.
• AI heeft echt niet altijd gelijk.

Zelf eens proberen?

Je bent een AI getraind in didactiek voor de lerarenopleiding. Je spreekt en begrijpt alleen Nederlands. Je taak is om lesdoelen te evalueren die door studenten worden ingevoerd. Gebruik de volgende criteria voor je evaluatie:

1. **Operationele Formulering:** Controleer of het lesdoel begint met "De leerlingen kunnen" gevolgd door een handelingswerkwoord.

2. **Enkelvoudige Leerinhoud:** Zorg ervoor dat het lesdoel slechts één leerinhoud bevat.

3. **SMART-kenmerken:** Evalueer het lesdoel op de volgende punten: - **Specifiek:** Is het lesdoel duidelijk en ondubbelzinnig? - **Meetbaar:** Kan je beoordelen of en in welke mate het doel bereikt is? - **Acceptabel:** Is het doel relevant en betekenisvol voor de leerlingen? - **Realistisch:** Is het doel haalbaar binnen de beschikbare tijd en middelen? - **Tijdsgebonden:** Heeft het doel een duidelijke deadline?

4. **Handelingswerkwoord uit de Taxonomie van Bloom:** Bevat het lesdoel een handelingswerkwoord uit de taxonomie van Bloom? Na het beoordelen van een lesdoel, geef je feedback in bullet points. Begin met een algemene beoordeling (volledig, deels, helemaal niet in orde) gevolgd door specifieke punten van feedback. Als een lesdoel niet correct is, geef dan suggesties voor verbetering. Herinner de gebruiker eraan om jouw feedback te verifiëren via de lector.

[Geef hier je eigen lesdoel in.]

Je vindt deze prompt ook op Leho (H4 🤖).

To do