Les 2 Chromosomen en Genen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Erfelijkheid en evolutie

basisstof 2 Chromosomen, Genen en Eiwitten

Terugblik!

Welke uitspraak over genotype en fenotype klopt het best?

1. Het fenotype komt voort uit het genotype.
2. Het genotype komt voort uit het fenotype.
3. Het fenotype komt voort uit het genotype en milieuinvloeden.

Hoeveel chromosomen hebben wij?

1. 22
2. 23
3. 44
4. 46

Zet in de juiste volgorde van klein naar groot:

1. cel - chromosoom - DNA - gen
2. gen - chromosoom - DNA - cel
3. gen - chromosoom -cel - DNA
4. gen - DNA - chromosoom - cel

Hebben plantencellen ook DNA?

1. Ja
2. Nee

Waar bestaan chromosomen uit?

1. Celplasma
2. DNA

Ilse is geboren met lichtbruin haar (1). Ze verft haar haar blond. (2)Daarna verft ze haar haar donkerbruin (3).
Wat gebeurt er met haar fenotype?

1

2

3

1. blijft hetzelfde
2. verandert bij 2 en 3
3. verandert alleen bij 2
4. verandert alleen bij 3

Het genotype van iemand ontstaat

1. bij de geboorte
2. bij de bevruchting
3. tijdens het leven
4. in de eicel

het fenotype van iemand ontstaat

1. bij de geboorte
2. bij de bevruchting
3. tijdens het leven
4. bij de bevruchting en tijdens het leven

Doelen

-Je kunt omschrijven wat een gen (meervoud "genen") is.

-Je kunt omschrijven wat een genenpaar is. Ook kun je uitleggen waarom genen in paren voorkomen.

- Je kunt voorbeelden geven van geslachtscellen

- Je kunt uitleggen wat een moeder- en dochtercel zijn.

- Je kunt omschrijven wat eiwit is

DNA

• Je lichaam bestaat uit lichaamscellen
• In elk van je lichaamscellen zit een celkern 
• In de celkern zitten lange dunne draden: Chromosomen
  

Chromosomen

• Chromosomen bestaan vooral uit DNA
• DNA is de blauwdruk voor je uiterlijk
• Hier staat in wat voor oogkleur, huidskleur, haarkleur je hebt
  

Chromosomen

• Als we de wirwar uit elkaar halen, houden we 46 chromosomen over
• twee aan twee zijn ze gelijk:
• Er zijn dus 23 paren (23x2)
  

Genen

• Een mens heeft duizenden erfelijke eigenschappen
• Een Gen is een deel van een chromosoom wat één erfelijke eigenschap maakt
  

Genen

• Genen staan aan of uit
• Genen hebben ook paren
  
• Als ze aan staan, maken ze eiwitten aan die voor iets zorgen
• Voorbeeld: oog
  

12.1.1 Genotype, fenotype en milieu

Bij Himalaya konijnen en Siamese katten wordt de vacht donkerder naarmate ze in een koudere omgeving leven. 

Geslachtscellen

• Geen paren, enkelvoudig.
  
• 23 chromosomen
  
• enkele allelen (blauwe ogen)
  

• 23+23 = 46
  

Mitose, gewone celdeling

Meiose

    Aan het (huis) werk

Quayn 5.2 Chromosomen, genen en eiwitten

Lezen? blz 12 van je boek

Heb je nog tijd voor een quizzzz?

Welke cellen hebben geen paren chromosomen maar enkele chromosomen in de celkern?

1. Geslachtscellen
2. Lichaamscellen

Chromosomen komen alleen voor in geslachtscellen.

1. Juist
2. Onjuist

Wat is juist?

1. 1 celkern 2 genen
2. 1 cel 2 chromosomen
3. 3 DNA 4 gen
4. 3 Chromosomen 4 DNA

Chantal heeft een hond. Een spiercel van deze hond bevat 78 chromosomen.
Hoeveel chromosomen heeft deze hond in een levercel?

1. 39
2. 78
3. 156
4. 36

Welke cellen hebben geen paren chromosomen maar enkele chromosomen in de celkern?

1. Geslachtscellen
2. Lichaamscellen