Les 2 Werk

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Waarom werken we? - I

- Geld

- Sociale contacten

- Zelfontplooiing

- Status / waardering / maatschappelijke positie

- Regelmaat

- Zekerheid

Betekenis werk

Werk = het betaald of onbetaald verlenen van een dienst of het maken van een product voor jezelf of anderen.

Er zijn 4 soorten werk:

- Betaald werk

- Ondernemen

-Stage

-Vrijwilligerswerk

Vaardigheden

Als je gaat werken heb je bepaalde capaciteiten nodig. Dat zijn vaardigheden.

Bv. Een bejaardenverzorger moet veel geduld hebben

Wit of zwart werk

Er zijn 2 soorten werk:

a. Zwart werk: je hoeft geen loonbelasting te betalen en je krijgt niet doorbetaald bij ziekte en ongevallen.

b. Wit werk: je moet wel loonbelasting betalen en krijgt wel doorbetaald bij ziekte en ongevallen

In Nederland heb je recht op een inkomen vanaf 18 jaar: of via een baan of via een uitkering.

c. vrijwilligerswerk 

Waarom werken we? - II

Volgens Maslow heeft ieder mens vijf basisbehoeften

Al deze behoeften samen vormen de piramide van Maslow

Piramide van Maslow

1 = 1e levensbehoeften -> eten, drinken, kleding en onderdak

2 = zekerheid en veiligheid -> bv. Van een vast inkomen

3 = ergens bij horen -> mensen willen zich “nuttig” voelen (dat je belangrijk bent)

Piramide van Maslow

4 = waardering en erkenning-> mensen willen graag “status”. Hoe groter de waardering, hoe meer tevreden mensen zijn.

5 = je dromen waarmaken / je doelen bereiken. Voor bijna niemand te bereiken. Als je namelijk je droom hebt bereikt, is er altijd wel weer een nieuwe droom. En dromen kosten meestal geld.

Arbeidsmotieven

• = redenen om te werken.
  

Arbeidsmotieven betaald werk 

• vooral geld, loon
• vanwege contacten met collega's, samenwerken
• een moeilijke/uitdagende baan

arbeidsmotieven onbetaald werk

• zorg voor kinderen
• werktijd zelf kunnen indelen

Voltijd of deeltijd ?

Voltijd baan (fulltime) = 36 - 40 uur in de week werken

Deeltijd baan (parttime) = minder dan 36 uur in de week werken

Gevolgen partime werken

• gezinsinkomen daalt
• sommige uitgaven dalen ( kosten kinderopvang, schoonmaak)
• er is meer tijd voor de huishouding van gezin

Betaald werk

(Loondienst )

-Supermarkt

-Ziekenhuis

-zonder vast dienstverband (flexwerker)

-in eigen onderneming

- via uitzendbureau

Onbetaald werk 

-Vrijwilligerswerk

-huishoudelijk werk

-kinderen opvoeden 

De Arbowet

In de ARBO-wet is geregeld:

- Veiligheid: bv. Veilige machines, vluchtroutes bij brand

- Gezondheid: bv. Niet roken in een gebouw, niet werken met gevaarlijke stoffen

- Welzijn: bv. Niet te saai werk

Arbeidsomstandigheden

Alles wat werken prettig en minder prettig maakt.

2.1 Arbeidsomstandigheden

Mensen die werken moeten dat doen in bepaalde arbeidsomstandigheden (de manier waarop je je werk moet doen, bv. Veel lawaai, slechte stoel, etc). 

Deze arbeidsomstandigheden zijn geregeld in de

ARBO-wet (= ARBeidsOmstandighedenwet).

Als je een klacht hebt, kan je naar de ARBO-dienst en die gaat kijken of de klacht terecht is. Het bedrijf krijgt dan een waarschuwing of boete.

2.2 Arbeidsvoorwaarden

Arbeidsvoorwaarden zijn de afspraken die je maakt voordat je ergens gaat werken. Deze gaan in op het moment dat je aan je baan begint.

Arbeidscontract

Arbeidsvoorwaarden staan in een arbeidscontract. Er zijn 2 soorten contracten:

a. Individueel: geldt voor 1 bepaald persoon. Bv salaris

b. Collectief: dat heet een Collectieve ArbeidsOvereenkomst (CAO): geldt voor alle werknemers in een bepaald bedrijf. Bv. Aantal vakantiedagen.

De belangrijkste arbeidsvoorwaarden zijn:

- Salaris

- Werktijden / uren

- Vakantiedagen

- Functie

- proeftijd

Arbowet

In de Arbowet staan regels voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden

Planning

ARBOWET

Planning

ARBOWET

Medewerkers

Planning

ARBOWET

Doel:

• Veiligheid
• Gezondheid
• Welzijn
• van de werknemers

Planning

Werkgever en werknemer zijn:

Samen verantwoordelijk voor een gezonde en veilige arbeidsomstandigheden!

Planning

Veiligheidspictogrammen

Planning

PBM

Persoonlijk
Beschermings
Midellen

Planning

RI&E risico-inventarisatie en -evaluatie

Wat is een vakbond?

Organisatie die opkomt voor belangen van werknemers.

Vakbonden organiseren stakingen. 

Ben je lid van de vakbond, dan word je doorbetaald bij een staking.

Staken is: Het werk wordt neergelegd

CAO

Collectieve arbeidsovereenkomst:

afspraken tussen werkgever en vakbonden over de arbeidsvoorwaarden van een grote groep werknemers (van een bepaalde bedrijfstak).

Vakbond

komt op voor de belangen van werknemers en onderhandelt met werkgevers over de CAO en voorwaarden.