Huidzintuigen

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Basisjaar Periode 4

Huidzintuigen 

Leerdoelen

De student kan:

- De verschillende typen huidzintuigen beschrijven

- Aan de hand van zintuigen het begrip 'drempelwaarde' beschrijven

- Globaal beschrijven hoe een reflex tot stand komt 

De zintuigen

- Zintuigen (sensoren) zorgen ervoor dat je kunt waarnemen

- Waarschuwen voor gevaar

- Zintuigen doen dit de hele dag door

- Ook buiten je bewustzijn om

Best een mooi systeem van ons lichaam dus!

Zintuigcellen zetten informatie van de buitenwereld om in elektrische signalen

Geluid

Licht

tast

reuk

smaak

temperatuur

Wat weten we nu over zintuigen?

- Organen die bepaalde prikkels opvangen en doorgeven

- Zetten prikkels om in impulsen

- Zenuwen pakken signalen op en geven het door aan je hersenen en ruggenmerg

- Een bepaalde zintuigcel is gevoelig voor een bepaalde prikkel

Welke soorten prikkels kunnen wij waarnemen?

Prikkels en impulsen

Een prikkel is een berichtje (uit de omgeving) dat wordt opgevangen in een zintuig.

In je zintuig wordt zo'n prikkel omgezet in een elektrisch stroompje, dat noem je een impuls

De zintuigcellen

Zintuigen kunnen prikkels waarnemen omdat ze een groot aantal zintuigcellen hebben.

Andere naam voor die specifieke cellen: sensoren of receptoren.

Wat vangen ze zoal op? geluid, licht, tast, reuk, smaak, temperatuur, informatie over jouw evenwicht/balans.

exteroreceptoren reageren op prikkels van buiten het lichaam

tong= smaak

neus= reuk

oog= gezichtsvermogen

oor=gehoor

huid= tast

interoreceptoren reageren op prikkels binnen het lichaam.

properiocepetoren geven informatie over het bewegingsapparaat. 

en de wanden van alle holle organen (darmen, longen, maag mondholte, urinewegen en bloedvaten)  geven informatie over de inhoud van het orgaan.

Drempelwaarde

Als een prikkel te klein is, dan kan het zituig het niet waarnemen. De prikkel is beneden de DREMPELWAARDE.

Gewenning en motivatie spelen ook een rol in de drempelwaarde.

De drempelwaarde is bij verschillende 

organismen anders: een hond kan beter horen 

dan een mens.

Drempelwaarde

Als een prikkel te klein is, dan kan het zintuig het niet waarnemen. De prikkel is beneden de DREMPELWAARDE.

Bijvoorbeeld: 

Een mens hoort geluiden tussen 20 Hz en 20.000 Hz

Een mens voelt warmte boven de 35 graden en kou beneden de 38 graden

 Gevoelszintuigen

- Kunnen we mee voelen

- Bewust worden van het feit dat je iets aanraakt

- Voelen doe je via je huid, je huid is één groot voelorgaan

- Miljoenen zintuigcellen

- In de lederhuid en het onderhuids bindweefsel

Gevoelszintuig

Werking gevoelszintuig:

Prikkels die gevoelszintuigen ontvangen, worden omgezet in een impuls

- impulsen gaan via de uitlopers van de zenuwcel naar het ruggenmerg

- vanuit daar vervoerd naar de grote hersenen --> naar de gevoelsschors, daar wordt de informatie verwerkt en word je bewust van wat je voelt.

Huidgevoel = sensibiliteit 

Zintuigen in de huid

1. Tastzintuigen
2. Drukzintuigen
3. Pijnzintuigen
4. Warmte zintuigen
5. Koude zintuigen
   

Temperatuur: Thermoreceptoren

- Meten de temperatuur van de huid

- Kou-receptoren: geprikkeld bij een temperatuur beneden de 38 graden

- Warmtereceptoren: geprikkeld bij een temperatuur boven de 35 graden 

Druk: Mechanoreceptoren

- Wordt waargenomen als veel of weinig druk

- Gevoelig voor druk of trilling

- Is niet hetzelfde als tast!

Tastreceptoren

- Gevoelig voor aanraking

- Vrije zenuwuiteinden

Pijnreceptoren

- Reageren op beschadiging van weefsel

- Vrije zenuwuiteinden

- Zowel binnenkant als buitenkant van het lichaam

- Stofje dat vrijkomt: histamine

Opdracht

Wat gebeurt er als je met je vinger een hete plaat aanraakt?

Beschrijf wat er gebeurt in je lichaam. 

Reflex (en reflexboog)

Reflexboog

• zintuigcel
• impuls
• schakelcellen in ruggenmerg of hersenstam
• bewegingszenuwcel
• spier/klier
  REACTIE

Werken zintuigen

Is het reukzintuig nodig om het verschil tussen aardbeien- en frambozenranja proeven?

1. Ja
2. Nee

de zintuigcellen zitten in je

1. organen
2. oren, ogen, tong, neus
3. oren, ogen, tong, neus, huid en in sommige organen
4. hersenen

Wat is de drempelwaarde bij een zintuig?

1. maximale sterkte om een prikkel waar te nemen door een zintuigcel
2. minimale sterkte om een prikkel waar te nemen door een zintuigcel
3. minimale verschil in een prikkel die je nog waar kan nemen
4. maximale verschil in een prikkel die je nog waar kan nemen

Zintuigen reageren op ...

1. informatie
2. een impuls
3. een prikkel
4. dat waar je hersenen op willen reageren

Zintuigcellen maken van prikkels...

1. Prikkels
2. Impulsen
3. Warmte
4. Geur

Wat is de functie van tastlichaampjes in de huid?

1. Ze nemen temperatuur waar
2. Ze zijn verantwoordelijk voor het registeren van aanraking
3. Ze registreren pijnprikkels
4. Alle genoemde antwoorden zijn juist

Wat gebeurt er met pijnreceptoren bij een verwonding?

1. Ze worden gedeactiveerd
2. Ze worden geactiveerd en helpen bij het genezingsproces
3. Ze worden geactiveerd en sturen impulsen naar de hersenen
4. Ze veranderen van vorm