H2 Woordenschat

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 2

Beeldspraak: vergelijking, metafoor, personificatie en metonymie

Beeldspraak = beeld + spraak = spreken in beelden

- Bij beeldspraak gebruik je woorden in een
   figuurlijke betekenis.

- Goede beeldspraak maakt een tekst interessanter, mooier,
   duidelijker en krachtiger.

Wat heb je al gehad?

Vergelijking, metafoor en personificatie.

Vergelijking

Een vergelijking herken je aan de woorden 'als' en 'net'.    

Hij is zo rood als een kreeft. Ze is net (als) een nachtegaal.    

Ook bij de woorden 'van een' kun je denken aan een vergelijking: hij is een beer van een vent. 

Metafoor:

Bij een metafoor zijn de woorden 'als' of 'van een' weggelaten. Wél worden er twee dingen vergeleken: 

"Het is hier een zwijnenstal!" roept moeder, als ze Tommy's kamer ziet.

Personificatie 

Aan levenloze zaken (dingen) wordt een menselijke eigenschap toegekend: 

de oude auto kwam hoestend en proestend op gang.

Nieuw: metonymie

(Je kent het ook als metoniem of metonymia!) 

Bij een metonymia worden twee dingen met elkaar vergeleken, die niet op elkaar lijken.

Er zijn 8 veel voorkomende metonymieën:

1. Je bedoelt het voorwerp, maar noemt het materiaal: 

"Het vriest flink, dus ik heb mijn ijzers alvast maar tevoorschijn gehaald."

2. Je bedoelt de inhoud, maar noemt het voorwerp: 

"Zullen we een blikje kopen?"

3. Je bedoelt het voorwerp, maar noemt de maker: 

"Ik heb thuis een originele Van Gogh aan de muur hangen."

4. Je bedoelt het geheel, maar noemt het deel: 

"Die snor deelt de ene na de andere bekeuring uit!"

5. Je bedoelt het deel, maar noemt het geheel: 

"Nederland heeft gelukkig van Duitsland gewonnen!"

6. Je bedoelt het meervoud, maar noemt het enkelvoud: 

"De vrouw gebruikt vaker make-up dan de man."

7. Je bedoelt het bezit, maar noemt de bezitter: 

"De buren hebben lekkage." (Je bedoelt dat het huis van de buren lekt.)

8. Je bedoelt een groep, maar noemt de leider: "Hitler rukte op naar de Russische grens."

'Je brief glimlachte me toe'
Dit is een:

1. Vergelijking
2. Metafoor
3. Personificatie
4. Metonymie

De laatste loodjes wegen het zwaarst.

Dit is een:

1. Vergelijking
2. Metafoor
3. Personificatie
4. Metonymie

De hockeydames wonnen goud op de Spelen.
Dit is een...

1. Vergelijking
2. Metafoor
3. Personificatie
4. Metonymie

Deze les is net zo leuk als een bezoek aan de Efteling.
Dit is een:

1. Vergelijking
2. Metafoor
3. Personificatie
4. Metonymie

Na regen komt zonneschijn.

Dit is een

1. Vergelijking
2. Metafoor
3. Personicatie
4. Metonymie

Het leven is als een doos bonbons.

Dit is een

1. Vergelijking
2. Metafoor
3. Personificatie
4. Metonymie

Wij hebben een Herman Brood boven de bank hangen.
Dit is een:

1. Vergelijking
2. Metafoor
3. Personificatie
4. Metonymie

Bij een metafoor is altijd sprake van een beeld en een object. Juist of onjuist?

1. Juist
2. Onjuist

Moskou reageert fel op de kritieken.

Dit is een:

1. Vergelijking
2. Metafoor
3. Personicatie
4. Metonymie

De toekomst lacht ons toe.

Dit is een:

1. Vergelijking
2. Metafoor
3. Personicatie
4. Metonymie

'Die Rembrandt vind ik mooier dan die Van Gogh.' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metonymie
3. metafoor
4. personificatie

'De wind huilt door de bomen.' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. metafoor
2. personificatie
3. metonymie
4. vergelijking

Welk onderdeel of onderwerp van deze les vond je het lastigst?

Aan de slag

Ga online aan de slag met opdracht 1, 3, 5, 6 

Woordenschat - hoofdstuk 2

Maandag af