3.1 Amsterdam stapelmarkt van de wereld.

De Gouden Eeuw
1. Amsterdam, stapelmarkt van de wereld 
1 / 18
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

In deze les zitten 18 slides, met tekstslides en 4 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

De Gouden Eeuw
1. Amsterdam, stapelmarkt van de wereld 

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Tekstslide

Leerdoel
Je kunt uitleggen hoe Amsterdam de stapelmarkt van Europa werd en welke gevolgen dat had voor de landbouw in de Republiek.

Slide 3 - Tekstslide

Amsterdam wordt een zeehaven
  • In de 16e en 17e eeuw groeit Amsterdam uit tot een van de grootste Europese handelssteden.
  • Door klimaatverandering verandert het Almere in de Zuiderzee --> A'dam bereikbaar voor grote zeeschepen. 

Slide 4 - Tekstslide

Stadsuitbreiding
  • In de middeleeuwen woonde iedereen door elkaar heen
  • Door de groeiende economie besluit het stadbestuur een nieuwe grachtengordel aan te leggen met herenhuizen. (Singel, Herengracht, Prinsengracht, Keizersgracht)
  • Gewone mensen verhuisden naar een nieuwe wijk buiten de grachtengordel: de Jordaan
  • Het centrum bleef de plek voor handel. In de Beurs werd gehandeld en later aandelen verkocht

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Link

Slide 7 - Video

Slide 8 - Video

Toenemende verstedelijking en graanhandel. 
  • In de 17e eeuw was er veel verstedelijking, voornamelijk in Holland
  • Boeren konden niet meer genoeg produceren voor de steden en kozen bovendien voor winstgevendere producten als hennep en vlas
  • Amsterdam begon graan te importeren uit het Oostzeegebied. 

Slide 9 - Tekstslide

Europees handelsnetwerk
  • Naast graan haalde NL ook ijzer en hout uit Scandinavië
  • De schepen namen producten uit andere Europese landen mee om te verkopen
  • Alles werd eerst in Amsterdam opgeslagen in pakhuizen --> stapelmarkt
  • Als de prijs op de beurs goed was werden de producten verkocht
  • Moedernegotie: moeder van de handel --> Oostzeehandel was het belangrijkst van allemaal. 

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Video

Informatie-stapelmarkt
  • In Amsterdam vond je alle informatie over handel en scheepvaart
  • Kenniscentrum van Europa

Slide 12 - Tekstslide

Handelskapitalisme
  • Systeem waarbij handelaren zowel de grondstoffen importeren als laten verwerken tot eindproducten om die weer te exporteren --> meer winst!
  • Door de val van Antwerpen kan Amsterdam de rol van grootste handelsstad van Europa overnemen
  • De Republiek beheerst de toegang tot de Schelde

Slide 13 - Tekstslide

Vluchtelingen en immigranten
  • Protestantse en joodse handelaren vluchtten van Antwerpen naar de Republiek
  • Angst voor vervolging en economische motieven
  • Sefardische joden waren ooit Spanje ontvlucht
  • De immigranten namen hun kapitaal en handelsnetwerk mee --> gunstig voor de Republiek!
  • Ook uit Duitsland godsdienstige en economische vluchtelingen

Slide 14 - Tekstslide

Commerciële nijverheid en landbouw
  • Overal in de Republiek handelskapitalisme
  • Fluitschip: Smal dek, brede buik --> minder tol op de Oostzee!
  •  Ook in de landbouw kozen boeren voor de markt --> minder graan meer veeteelt voor melk, boter, kaas
  • Commerciële landbouw: op de markt gerichte agrarische bedrijvigheid

Slide 15 - Tekstslide

Nieuwe landbouwgrond
  • Om meer landbouwgrond te creëren werden grote meren zoals de Beemster en Schermer drooggelegd.
  • Leeghwater heeft een systeem bedacht om met molens het water uit de meren te pompen. 
  • Kooplui investeren in deze projecten

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Video

Binnenlands verkeer
  • Beurtschippers voeren op vaste tijden van plaats naar plaats met aan boord vracht en passagiers
  •  Een stelsel van trekschuiten zorgt ervoor dat steden goed met elkaar verbonden zijn.
  • Ook postkoetsen die van post naar post reden.
  • Een post had een herberg en een stal om paarden te wisselen. 
  • Er brak een periode van grote voorspoed en welvaart aan: een Gouden Eeuw

Slide 18 - Tekstslide