5 Nederland bezet dl 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

5.5 Bezet Nederland

Lesdoel=Aan het einde van deze les weet je hoe het dagelijks leven  in NL was tijdens de Duitse bezetting.

Maar eerst even een herhaling van de vorige les.....

Bekijk bijgaande bron

Advertentie krant:

Aan wie is deze ad. gericht?

Mannen uit NL die verplicht waren het werk van Duitsers in de dl over te nemen

Wie is Den Donder? De Duitser

Van wie is deze bron afkomstig? Het Nederlands verzet

Arbeidseinsatz

mei 1943

Nederlandse mannen worden in 1943 opgeroepen om verplicht in Duitsland te werken: alle mannen tussen 18 en 35 jaar moeten zich melden.
Uiteindelijk werken rond de 500.000 Nederlanders in Duitsland.

Gelijkschakeling

vanaf mei 1940

Elke burger, organisatie en vereniging moest zich houden aan de ideeën van de Nazi's en trouw zijn aan het Leidersbeginsel. Iedereen die dit niet deed, 

werd ontslagen en of opgepakt.

Journalisten mochten alleen schrijven wat de Nazi's opdroegen (censuur)

Bedenk een passende titel voor deze spotprent

= bv Iedereen moet schrijven wat ik zeg, geen persvrijheid meer, schrijf op !

5.5 Bezet Nederland

Lesdoel=Aan het einde van deze les weet je hoe het dagelijks leven  in NL was tijdens de Duitse bezetting.

Lees verzet en collaboratie op blz 109

dagelijks leven

De eerste veranderingen

Het dagelijks leven gaat aan het begin van de Duitse bezetting gewoon door.

Mannen en vrouwen gaan naar hun werk, de winkels blijven open en de kinderen gaan naar school.

Er zijn ook veranderingen. De mensen moeten 's avonds hun ramen verduisteren. Er mag geen licht naar buiten schijnen. De Engelse piloten mogen namelijk niet zien waar de steden liggen. Anders gooien ze bommen op spoorwegen en fabrieken. En dat willen de Duiters niet. 

Nog meer veranderingen

Er staan enorme rijen voor de winkels. Er zijn steeds minder levensmiddelen te krijgen. Daarom heeft iedereen voedselbonnen. 

Met een voedselbon kun je bijvoorbeeld melk, vlees of brood kopen. Iedereen wil natuurlijk op tijd in de winkel zijn, anders is alles op. Daarom staan er zulke lange rijen. 

Surrogaat

Echte thee en koffie zijn niet meer te koop. Mensen gebruiken bladeren van braamstruiken om thee na te maken. 

Nagemaakte spullen noem je 'surrogaat'. 

Persoonsbewijs

Als je 14 jaar of ouder bent moet je een persoonsbewijs bij je hebben. Zo kun je laten zien wie je bent. Zonder persoonsbewijs wordt je opgepakt en in de gevangenis gezet

Samenwerken of verzet?

Houdingen die Nederlanders aan konden nemen tijdens de bezetting:

1. Verzet= Duitsers tegenwerken

2. Collaboratie= samenwerken met Duitsers

3. Aanpassing = mensen doen wat hen opgedragen word

Het Verzet

• Nederlandse verzet
  
• Pleegden aanslagen tegen Duitsland
• Overvielen bevolkingsregistratie kantoor
  
• Stalen voedselbonnen
  
• Drukte illegale kranten
  
• Hielpen joden onderduiken
  
• Kortom: deden alles wat Nazi’s verboden hadden
  

Alle post- en sierduiven moeten worden gedood. 

Duiven vliegen vrij rond en kunnen 

boodschappen brengen naar de geallieerden.

Duivenpootjes mét ring moeten 

als bewijs worden ingeleverd.

Om te voorkomen dat Joden worden opgepakt,

worden identiteitsbewijzen vervalst...

Collaboratie

• werkte mee met de vijand (Duitsland)
• vaak lid van NSB
• na de oorlog gezien als landverraders

Opkomst NSB

• 1940: NSB alleen toegestaan in NL als politieke partij.
• Nationaal-socialistisch ingesteld.
  
• Partij bestuurd door Anton Mussert
  
• NSB = Nationaal Socialistische Beweging.
  

Bekijk  het volgende filmpje. Welke daden van

verzet en collaboratie worden genoemd?

Na de mislukte slag om Arnhem ontstond de hongerwinter (44-45)

De Hongerwinter had een aantal oorzaken. Zo was er geen aanvoer van kolen meer mogelijk uit Limburg, omdat dit deel van Nederland al was bevrijd. Daarnaast zorgde de Spoorwegstaking ervoor dat er niets meer werd vervoerd én namen de Duitsers wraak door hoofdroutes naar West-Nederland te blokkeren

Het systeem van de distributiebonnen, dat al in 1939 was ingevoerd,

werkt in de laatste fase van de oorlog niet meer: er wás gewoon niets meer

Waar of niet waar:
met de capitulatie begon de bezetting

1. Waar
2. Niet waar

Stel je voor: de VS nemen Nederland in, maar laten het bestuur in stand. Enige verschil: wij heten nu 'Biden's country'
--> is er sprake van bezetting?

1. Ja
2. Nee, want geen militaire macht
3. Nee, want geen politieke macht
4. Nee, want Trump is geen staatshoofd

Alle docenten die 1942 lesgaven op reguliere scholen waren niet-Jood

1. waar
2. niet waar

Bij welk begrip past
deze afbeelding?

1. Gelijkschakeling
2. Censuur
3. distributiesysteem
4. Capitulatie

Bij welk begrip past
deze afbeelding?

1. Capitulatie
2. Rechtstaat
3. Censuur
4. Mobiliseren

Bij welk begrip past
deze afbeelding

1. ariërverklaring
2. Mobiliseren
3. NSB
4. Antisemitisme

Bij welk begrip past
deze afbeelding?

1. Capitulatie
2. Mobiliseren
3. Februaristaking
4. NSB

Bij welke begrip past
deze afbeelding?

1. Februaristaking
2. Rechtsstaat
3. Razzia
4. Mobiliseren

Mensen van het verzet hielden zich bezig met onder andere..

1. Joden opsporen
2. Nazi's liquideren
3. Voedselbonnen uitdelen
4. Joden helpen onderduiken

Geef van de 5 voorbeelden aan of hier sprake is van 'verzet' of 'collaboratie':

1. Persoonsbewijzen vervalsen.
2. Joodse kinderen helpen.
3. Onderduikers verraden.
4. Illegale kranten verspreiden.
5. Nazi- propaganda verspreiden.

1. 1. verzet, 2. verzet, 3. collaboratie, 4. verzet, 5. collaboratie
2. 1. collaboratie, 2. verzet, 3. collaboratie, 4. verzet, 5. collaboratie
3. 1. verzet, 2. verzet, 3. collaboratie, 4. collaboratie , 5. collaboratie
4. 1. collaboratie, 2. collaboratie, 3. verzet, 4. collaboratie, 5. verzet

Gedwongen werken in een Duitse bommenfabriek

1. Verzet
2. Aanpassing
3. Collaboratie

Het tekenen van de Ariërverklaring (= in je persoonsbewijs kwam te staan of je wel/niet ariër was). Een arier is volgens de rassenleer het superieure ras.

1. Verzet
2. Aanpassing
3. Collaboratie

Het helpen van een onderduiker

1. Verzet
2. Aanpassing
3. Collaboratie

Het bouwen van bunkers voor de Duitsers

1. Verzet
2. Aanpassing
3. Collaboratie
4. Collaboratie uit eigen belang

Laatste vraag......Brood kopen bij een bakker die NSB'er is

1. Verzet
2. Aanpassing
3. Collaboratie

Welk begrip past het beste bij de bron?

1. Censuur
2. collaboratie
3. terreur
4. verzet

Welke begrip past bij de bron?

1. censuur
2. collaboratie
3. indoctrinatie
4. verzet