Wilhelmus

1 / 22
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 22 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 5 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat gaan we behandelen?
  • Waarom is het Wilhelmus ons volkslied?
  1. Wat doet het Wilhelmus met jou?
  2. Wat is de betekenis (historische context)?
  3. Zijn er alternatieven voor dit volkslied geweest? Zo ja, welke en waarom zijn die geen volkslied (meer)?
  4. Is het Wilhelmus het beste lied tot nu toe?
  5. Is het een lied van deze tijd?

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 3 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Wat doet het Wilhelmus
met jou?

Slide 4 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de betekenis van het Wilhelmus?
  • Algemene informatie:
  • Geuzenliedboek (Geuzen = opstandelingen, aanhangers van Willem van Oranje)
  • Ontstaan tussen 1568 (na een mislukte veldtocht) en 1572 succesvolle overval op Den Briel
  • Schrijver Marnix van St. Aldegonde???

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de betekenis van het Wilhelmus?
  • Melodie ontleend aan een Frans soldatenlied (Chartres)
  • Op deze melodie ook een lied geschreven over Maurits
  • Acrostichon: WILLEM VAN NASSOV
  • Sinds 1932 officieel volkslied

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 7 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht
Bekijk in groepjes strofe 1, 2, 3, 6, 8 en 15. In het filmpje werd gezegd dat dit lied propaganda was. Probeer dat met deze strofen aan te tonen.



Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht
Hint: In deze tijd speelden nog altijd de standen een rol. Daarbij hoort ook trouw aan de leenheer. Denk na over de volgende vragen:
  • Wie is de “ik” in het lied, wie is de leenman en wie is de leenheer?
  • Welk probleem heeft Willem?
  • Hoe wordt dat probleem hier goed gepraat?

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1) Wilhelmus van Nassouwe
Ben ick van Duytschen bloet,
Den Vaderlant getrouwe
Blyf ick tot in den doot:
Een Prince van Oraengien
Ben ick vrij onverveert,
Den Coninck van Hispaengien
Heb ick altijt gheeert.
Wilhelmus van Nassouwe
ben ik, van Duitsen bloed,
den vaderland getrouwe
blijf ik tot in den dood.
Een Prinse van Oranje
ben ik, vrij onverveerd,
den Koning van Hispanje
heb ik altijd geëerd.

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

2) In Godes vrees te leven
Heb ick altyt betracht,
Daerom ben ick verdreven
Om Landt om Luyd ghebracht:
Maer God sal mij regeren
Als een goet Instrument,
Dat ick zal wederkeeren
In mijnen Regiment.

In Godes vrees te leven
heb ik altijd betracht,
daarom ben ik verdreven,
om land, om luid gebracht.
Maar God zal mij regeren
als een goed instrument,
dat ik zal wederkeren
in mijnen regiment.

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

3) Lydt u myn Ondersaten
Die oprecht zyn van aert,
Godt sal u niet verlaten
Al zijt ghy nu beswaert:
Die vroom begheert te leven
Bidt Godt nacht ende dach,
Dat hy my cracht wil gheven
Dat ick u helpen mach.

Lijdt u, mijn onderzaten
die oprecht zijt van aard,
God zal u niet verlaten,
al zijt gij nu bezwaard.
Die vroom begeert te leven,
bidt God nacht ende dag,
dat Hij mij kracht zal geven,
dat ik u helpen mag.

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

6) Mijn Schilt ende betrouwen
Sijt ghy, o Godt mijn Heer,
Op u soo wil ick bouwen
Verlaet mij nimmermeer:
Dat ick doch vroom mach blijven
V dienaer taller stondt,
Die Tyranny verdrijven,
Die my mijn hert doorwondt.

Mijn schild ende betrouwen
zijt Gij, o God mijn Heer,
op U zo wil ik bouwen,
Verlaat mij nimmermeer.
Dat ik doch vroom mag blijven,
uw dienaar t'aller stond,
de tirannie verdrijven
die mij mijn hart doorwondt.

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

8) Als David moeste vluchten
Voor Saul den Tyran:
Soo heb ick moeten suchten
Met menich Edelman:
Maer Godt heeft hem verheven
Verlost uit alder noot,
Een Coninckrijk ghegheven
In Israel seer groot.

Als David moeste vluchten
voor Sauel den tiran,
zo heb ik moeten zuchten
als menig edelman.
Maar God heeft hem verheven,
verlost uit alder nood,
een koninkrijk gegeven
in Israël zeer groot.

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

15) Voor Godt wil ick belijden
End zijner grooter Macht,
Dat ick tot gheenen tijden
Den Coninck heb veracht:
Dan dat ick Godt den Heere
Der hoochster Maiesteyt,
Heb moeten obedieren,
In der gherechticheyt.

Voor God wil ik belijden
en zijner groten macht,
dat ik tot genen tijden
den Koning heb veracht,
dan dat ik God den Heere,
der hoogsten Majesteit,
heb moeten obediëren
in der gerechtigheid.

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat zijn de alternatieven van het volkslied geweest?

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 17 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht: Ontvangst van dit lied
Opdracht: Het lied werd niet positief ontvangen. Dit komt door een zin die aan zou kunnen zetten tot racisme. Dit heeft Tollens echter niet zo bedoeld. Wat zou hij wel bedoeld kunnen hebben? 
Hint: welke oorlog was er net geweest in 1815?


Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 19 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 20 - Video

Doel: Bewustwording van de rol van het volkslied. Wat doet dat lied met je gevoel? Na deze les(sen) weten de leerlingen in hoeverre het lied propaganda was. Ze weten wat de alternatieven zijn en ze hebben nagedacht over het Wilhelmus als ons volkslied. Daarnaast hebben Wien Neêrlands Bloed vloeit bekeken en beoordeeld: is dit een beter volkslied? En tot slot is nog naar het koningslied gekeken.
Vooraf: schooltv ”De tirannie verdrijven”
• Leerlingen moeten weten dat het lied als propaganda werd gebruikt, dat het heeft geholpen in de strijd tegen de Spanjaarden (Alva). De historische context van het lied wordt in het filmpje gegeven.
• Opmerkingen voor het Wien Neêrlands bloed van Tollens
Volkslied van 1815-1932. Er werd een wedstrijd uitgeschreven voor een nieuw volkslied omdat Het Wilhelmus in de eins 18e eeuw gezongen werd door de Oranje-gezinden. Dit lied werd al meteen niet positief ontvangen. Mensen hadden problemen met het Wilhelmus vanwege: Van Duytschen Bloed en De Koning van Spanje, maar de zin: Wien Neêrlandsch bloed door d'aderen vloeit / Van vreemde smetten vrij lijkt op racisme. Dit moeten leerlingen zelf achterhalen. Het blijkt ook nog eens duidelijk uit de parodie van Ramsey Nasr.
• Vraag aan de leerlingen: wat heeft Tollens bedoeld met deze tekst?
We hadden net een Franse bezetting achter de rug. Tollens bedoelde dat wij Nederlanders niet heulen met de vijand/bezetter. Het filmpje van Ramsey Nasr laat de interpretatie van racisme zien.
• Het Koningslied: zie vragen in PPT. Discussie.
• Artikel Parool: voldoet dit lied als volkslied. Aan welke kenmerken moet een volkslied voldoen

Waar moet een
goed volkslied
aan voldoen?

Slide 21 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht: discussie
Is het Wilhelmus het beste volkslied tot nu toe? Kijk ook in je tekstboekje naar een recenter alternatief. Kijk ook naar de eisen.
Is het nog een lied van deze tijd?

Moet het Wilhelmus blijven als volkslied?

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies