Gebiedende wijs

• NT2
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute VL

Voltooide tijd

Thema Straatcultuur

Grammatica

🎯 LESDOEL

Ik herken het hulpwerkwoord hebben of zijn.

Ik kan de goede vorm van de voltooide tijd invullen.

Ik kan zinnen maken in de voltooide tijd (A2).

Waar gaat deze les over?

Vandaag leer je hoe je vertelt wat er is gebeurd.

Bijvoorbeeld: Hij heeft op straat geskatet.

Of: Zij is naar huis gegaan.

Tip

Ik heb tv gekeken.

Ik ben naar de stad gegaan.

Wat heb jij dit weekend gedaan?

Wat is de voltooide tijd?

De voltooide tijd vertelt wat er is gebeurd.

Je gebruikt:

hebben of zijn

+

het voltooid deelwoord (de vorm van het werkwoord die meestal eindigt op -d of -t)

Regelmatige werkwoorden 

Deze werkwoorden eindigen in het voltooid deelwoord op -d of -t.

Je maakt deze vorm met:

ge + stam + d/t

Eindigt de stam op een van de letters uit 't kofschip (t, k, f, s, ch, p)? 

Dan eindigt het voltooid deelwoord op -t. 

Anders op -d.

Bijvoorbeeld:

• maken → stam = maak → eindigt op k → gemaakt
• werken → stam = werk → eindigt op k → gewerkt

Onregelmatige werkwoorden 

Deze werkwoorden veranderen vaak van klank én hebben een onregelmatige vorm.

Je moet deze uit je hoofd leren.

Hij is naar huis gegaan.

Zij heeft de jongen gezien.

Zij is op straat gevallen.

gaan - gegaan 

zien - gezien 

komen - gekomen 

doen - gedaan 

vallen - gevallen

bellen - gebeld:

1. regelmatig
2. onregelmatig

lopen - gelopen

1. regelmatig
2. onregelmatig

werken - gewerkt

1. regelmatig
2. onregelmatig

doen - gedaan

1. regelmatig
2. onregelmatig

wachten - gewacht

1. regelmatig
2. onregelmatig

Maak de zinnen af:

1. Boas heeft lang ______________ (wachten).
2. Jan heeft de jongeren ______________ (zien).
3. Annemarie is hard ______________ (vallen).
4. Ze heeft haar bril weer ______________ (pakken).

De jongen is snel ______________ (weglopen).

A2

Lees de situatie. Schrijf per situatie een zin in de voltooide tijd wat hij / zij gedaan heeft. Voorbeeld: Boas is naar huis gegaan.

- Situatie 1: Boas liep naar het park. Daar stond een groep jongens.  

- Situatie 2: Jan kwam bij zijn auto. Zijn ruitenwissers waren kapot. 

- Situatie 3: Annemarie kreeg een duw. Haar bril en telefoon vielen op de grond. 

Wat heb je geleerd over de voltooide tijd?

Kun je twee hulpwerkwoorden noemen?