5 maart 21 - 419 - Beter tekstbegrip: examenvoorbereiding le/lu

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Beter tekstbegrip

Examenvoorbereiding

1. neologisme
2. inleiding/kern/slot
3. tekstsoort/tekstdoel
4. samenhang in een tekst
5. verschillende verbanden
6. huiswerk

Van belang om aan te geven dat het herkennen van tekstsoorten en -doelen een signaal doorgeven aan je hersenen, waardoor je meer verbindingen met 'oudere' tekstsoorten kunt maken. Door herkenning beter tekstbegrip, want meer aanknopingspunten in je hersenen.

Samenhang is een strategie om te ontdekken welke verbanden er zijn tussen verschillende alinea's/zinnen. 

Stop met de coderoodinflatie!

CODEROODINFLATIE

Vermindering van de waarde en de betekenis van het begrip code rood, omdat de waarschuwing zo vaak gegeven zou worden dat mensen het weeralarm minder serieus nemen. Marcel van Roosmalen gebruikte het woord onlangs in NRC en mopperde: “In onze achtertuin lag vier centimeter sneeuw, het voelde koud aan, maar dat was het dan ook wel. Het voedde de gedachte dat Nederland het makkelijkst te ontregelen land van Europa is. Bij de minste tegenslag stokt alles: de maaltijdbezorging, het vervoer, de testlocaties gingen dicht, zelfs deze krant vervroegde de deadlines.”

Samenstelling van code rood inflatie --> in NL zoveel mogelijk achter elkaar.

Een leuke gebeurtenis beschrijven is een goede manier om een inleiding te starten.

1. waar
2. niet waar

Wat staat er in de inleiding

Extra:

aanleiding

lezer motiveren

info geven wat komen gaat

Wat staat er in een slot?

extra:

samenvatting

conclusie

toekomst kijken

vraag meegeven

De kern

1. vaak meer dan één alinea
2. vaak meerdere deelonderwerpen-> tussenkopjes

Hoofd- en bijzaken

Het onderwerp + belangrijke dingen over het onderwerp.

Hoofdzaken in één zin:  hoofdgedachte!

Het doel van een krantenartikel is vaak ...

1. informeren
2. instrueren

Een gedicht is een

1. tekstsoort
2. tekstdoel

Overtuigen is een

1. tekstsoort
2. tektsdoel

Informeren is een

1. tekstsoort
2. tektsdoel

Een recept is een voorbeeld van een

1. instruerende tekst
2. overtuigende tekst
3. informatieve tekst

Een nieuwsbericht is een voorbeeld van een

1. instruerende tekst
2. overtuigende tekst
3. informatieve tekst

In een informerende tekst vind je vooral:

1. meningen
2. feiten

Beter tekstbegrip

Examenvoorbereiding

1. neologisme
2. inleiding/kern/slot
3. tekstsoort/tekstdoel
4. samenhang in een tekst
5. verschillende verbanden
6. huiswerk

Van belang om aan te geven dat het herkennen van tekstsoorten en -doelen een signaal doorgeven aan je hersenen, waardoor je meer verbindingen met 'oudere' tekstsoorten kunt maken. Door herkenning beter tekstbegrip, want meer aanknopingspunten in je hersenen.

Samenhang is een strategie om te ontdekken welke verbanden er zijn tussen verschillende alinea's/zinnen. 

Wat is het verschil?

Soorten signaalwoorden

1. Opsomming
2. Toelichting of uitleg 
3. Tegenstelling 
4. Reden of verklaring 
5. Oorzaak EN gevolg 
6. Doel EN middel
7. Voorbeeld of bewijs 
8. Voorwaarde
9. Vergelijking 
10. Samenvatting of conclusie 

Betekenis

1. een bepaalde volgorde (kan ook in tijd)
2. opheldering
3. verschillende zaken tegenover elkaar 
4. het waarom (intern)
5. door het één, gebeurde het andere (extern)
6. doordat je het ‘middel’ gebruikt, kom je tot een bepaald doel
   
7. om iets te verduidelijken
8. iets dat nodig is of waarvan je eist dat het gebeurt, voordat iets anders gebeurt
9. naast elkaar bekijken: gelijkenis vaststellen
10. in het kort weergeven of een gevolgtrekking

verschil reden en oorzaak

Een reden heeft te maken met de menselijke wil of keuze.

• Er zijn veel goede redenen om te stoppen met roken. 
  (daarom/ omdat)

Een oorzaak heeft te maken met externe omstandigheden.

• Door een nog onbekende oorzaak had de trein vanmorgen
   vertraging. (doordat/ daardoor)

Koppel het signaalwoord aan het juiste tekstverband.

Opsomming

Tegenstelling

Voorwaarde

Echter

Maar

Daarentegen

Bovendien

En

Als

Tenzij

Indien

Daarnaast

Ik neem altijd een boterham, een koekje en fruit mee. Ook een flesje drinken mag niet ontbreken.

1. vergelijking
2. opsomming
3. voorbeeld

Mandarijnen lijken soms op sinaasappels.

1. voorbeeld
2. samenvatting-conclusie
3. vergelijking

Mandarijnen zijn bijvoorbeeld vaak heel sappig, daardoor krijg je vieze handen.

1. voorbeeld
2. doel-middel
3. oorzaak-gevolg

Om niet te laat te komen, ga ik altijd op tijd van huis.

1. oorzaak-gevolg
2. doel-middel
3. tijd

Op school wil ik voor de les nog van alles doen, zoals even kletsen met mijn vriendin.

1. voorbeeld
2. voorwaarde
3. opsomming

Wat doe je als je een tekst totaal niet begrijpt?

Probeer aan te sturen op:

- opzoeken lastige woorden

- vragen stellen

- visualiseren

- voorkennis activeren

- voorspellen

TOT SLOT

CNPD419AH - examen 12 maart

--> lees de examenvoorbereiding 'wat je moet weten over lezen' goed door

BAIN + FICO419AH - examen 19 maart

--> volgende week les:

- maak de invuloefening examenvoorbereiding

- maak de leestekst met 10 vragen (= van examen vorig jaar)

DEHA419AH - examen 26 maart

- volgende week les: maak de leestekst met 10 vragen (= van examen vorig jaar)

- 19 maart les: examenvoorbereiding invuloefening doornemen