Calamity_oude_versie_niet_verwijderen_aub!

• Mediawijsheid
• filmeducatie
• +3
• Basisschool
• Groep 5,6

Introductie

Middels deze les bereiden de leerlingen zich voor op de vertoning van de animatiefilm Calamity. De leerling onderzoekt door gericht te kijken en te luisteren hoe de context (setting en personages) van de film is vormgegeven. Ze zien alvast kleine stukjes uit de film en krijgen gerichte kijkvragen mee. Cinekid vertelt: Calamity vertelt op prachtig geanimeerde wijze hoe de jonge Martha Jane Cannary uitgroeide tot de legendarische ‘Calamity’ Jane. Een eigenzinnige held die haar eigen plan trekt in de tijd van het Wilde Westen.

Instructies

Leerdoelen:

- De leerling onderzoekt door gericht te kijken en te luisteren hoe de context (setting en personages) van de film is vormgegeven.

- De leerling kan verwoorden wat zijn gevoelens en gedachten zijn bij het kijken van deze film.

- De leerling kan in eigen woorden beschrijven wat hij ziet en hoort.

- De leerling onderzoekt door gericht te kijken en te luisteren hoe de context (setting en personages) van de film is vormgegeven.

- De leerling leert over het verschil tussen hoofdpersonages en bijfiguren. 

- De leerling leert over het thema en de relevantie van de film.

- De leerling leert over de stijl en techniek van deze animatiefilm. 

- De leerling leert reflecteren op de film en haar thematiek.

Benodigdheden:

- Het is handig om de notities van LessonUp bij deze les te printen.

- In de bijlagen staan de twee documenten die nodig zijn voor de creatieve opdracht, het maken van een animatiewiel.

Instructies

Handleiding Animatiewiel.pdfWerkblad Animatiewiel Calamity.pdf

Introductie

Deze les dient als voorbereiding op de vertoning van de film Calamity. Leerlingen zien alvast kleine stukjes uit de film en krijgen gerichte kijkvragen mee.

Vraag of opdracht

Extra informatie

Activerende opdracht

Kijk

Luister

Legenda

Waar staan de iconen voor, hoe werkt deze les? Klik in de volgende dia's op de iconen voor uitleg.

Luister klassikaal naar dit geluidsfragment uit de film. Probeer in te beelden wat er allemaal gebeurt in dit fragment. 

In de volgende slide staat hetzelfde fragment, maar dan mét beeld. Is het heel anders dan jullie dachten?

Hoe vonden jullie het fragment om naar te luisteren? Leuk, spannend, grappig...? En waarom?

Wat denken jullie dat er allemaal gebeurt in dit fragment? Wat zien jullie voor je?

Beleven en verwoorden

• Alle antwoorden zijn goed, bij deze vragen gaat het er vooral om dat de verbeeldingskracht van leerlingen wordt aangezet. Daag de leerlingen vooral uit om te vertellen waaróm ze de dingen denken en beleven zoals ze zeggen.

Wat viel jullie op of vonden jullie bijzonder om te zien? Hoe was het anders dan jullie verwachtingen?

In de volgende video komen jullie erachter hoe dit wordt gedaan...Het fragment is Frans gesproken, maar dat is niet erg. Let vooral op alle geluiden die je hoort!

Wat gebeurde er net in dit fragment? En hoe vonden jullie het om te zien?

Tekeningen maken zelf geen geluiden. Hoe denken jullie dat de geluiden, zoals jullie ze hoorden in het eerste fragment, worden opgenomen? 

Beleven en verwoorden

• Eigen antwoorden
• Eigen antwoorden

Onderzoeken: techniek geluiden

(De Frans gesproken tekst in deze video is verder niet van belang.)

Hier krijgen jullie een kijkje achter de schermen en zien jullie hoe de geluiden voor een animatiefilm worden opgenomen. Degene die deze geluiden maakt (in deze video is dat de man met de lange haren) noem je een foley-artiest.

Wat hebben jullie allemaal gezien in de vorige video? Wat vonden jullie er bijzonder aan?

Hoe noem je de persoon die deze geluiden opneemt?

Jullie gaan nu kijken naar de openingsscène van de film Calamity.

Onderzoeken: techniek geluiden

• Eigen antwoorden.
• Deze noem je een foley-artiest.

Kijken

Hier bekijken jullie een fragment uit de film.

Wat gebeurde er in dit fragment? Wat viel jullie op?

Probeer te schatten in welke tijd de film zich ongeveer afspeelt. In het heden, verleden of in de toekomst? Leg uit waaraan jullie dat allemaal kunnen zien of horen.

En waar zou de film zich kunnen afspelen? Wat viel jullie op aan de namen van de personages?

Onderzoeken: historische context

• Eigen antwoorden.
• Dit verhaal speelt zich af in het verleden (1863). Dit kun je eventueel zien aan de kleding die ze dragen, de paard-en-wagens, en hoe Martha Jane praat (ze legt aan haar zusje uit wat een badkamer is.)
• Eigen antwoord. (Geen goed/fout antwoorden). De namen Ethan en Martha Jane klinken Engels of Amerikaans. De film speelt zich af in Noord-Amerika. 
• Eigen antwoord

Wie denken jullie dat het hoofdpersonage is in de film? En waarom?

Wat zijn jullie nu al te weten gekomen over haar (Martha Jane)? 

Denken jullie dat Martha Jane echt heeft kunnen bestaan? Waarom wel/niet?

hoofdpersonage

De belangrijkste figuur in een film is de hoofdpersoon. Hij of zij heeft een doel, maar wordt vaak tegengewerkt door een 'slechterik'. Er zijn verschillende manieren waaraan je de hoofdpersoon kunt herkennen. Zo zie je ze meestal in de openingsscène en komen ze tijdens de film het meest in beeld. Ook krijg je te weten wat ze denken en voelen. Maar kan ook voorkomen dat er meer dan 1 hoofdpersonage in een film zit!

bijfiguren

De andere personages, met een kleinere rol in de film, noem je bijfiguren.

Welke bijfiguren kwamen we tegen in dit fragment?

Wat voor karakter heeft ze?

Onderzoeken: personages

• De hoofdpersoon is Martha Jane. Je ziet haar als eerste in beeld, ze staat vooral middenin het beeld en en alle andere personages praten tegen haar. Ook wordt haar naam vaak genoemd. Hierdoor krijgt de kijker door dat de film waarschijnlijk om haar zal draaien.
• Eigen antwoorden.
  Suggesties: Ze zal zo tussen de 10 en 15 jaar kunnen zijn. Ze heeft een jonger broertje en zusje. Haar moeder is overleden.
• Eigen antwoorden. Suggesties: ze is een zorgzaam persoon, lief, maar ook stoer en fel.
• Bijfiguren: Elijah (broertje van Martha Jane), Lena (het zusje van Martha Jane), Ethan (de jongen die gemeen doet), de vrienden van Ethan, de vader van Ethan en de rest van het konvooi.
• Eigen antwoorden. 

Martha Jane

Hiernaast zien jullie een foto van de echte Martha Jane Cannery. Deze foto werd genomen rond 1880. Ze heeft dus écht bestaan! Ook zijn er al meerdere films en stripboeken gemaakt waarin ze een rol speelt (zoals in Lucky Luke).

Kennen jullie andere films die gaan over een personage dat echt heeft bestaan?

Waarom zou een filmmaker een film maken over iemand die vroegher echt heeft bestaan?

Wat zou er bijzonder kunnen zijn aan Martha Jane, als je naar de foto kijkt?

Jullie gaan nu naar een ander fragment kijken uit de film.

Onderzoeken: Thema

• Eigen antwoorden. 
• Eigen antwoorden. Suggesties: Omdat deze persoon een belangrijke rol heeft gespeeld waar we van kunnen leren. En omdat de maker deze persoon inspirerend vindt.
• Eigen antwoorden. Suggesties: Het feit dat ze stoere, mannelijke kleding draagt als vrouw. Dat ze een geweer in haar hand heeft. 

Kijken

Hier bekijken jullie een fragment uit de film.

Wat gebeurde er in dit fragment? Wat viel jullie op?

Waarom zou deze situatie tegenwoordig niet snel meer plaatsvinden in bijvoorbeeld Nederland?

Bespreek klassikaal de volgende stelling: "Meisjes en jongens mogen tegenwoordig evenveel." Zijn jullie het er mee eens, of juist niet? En waarom?

In tweetallen: Martha Jane krijgt kritiek omdat ze jongensachtige dingen doet terwijl ze een meisje is. Stel je nu eens voor dat het hoofdpersonage een jongen was geweest (Markus). Welke meisjesachtige dingen zou hij dan kunnen doen, wat zijn omgeving raar zou vinden, of boos om zou kunnen worden? Bespreek dit met je klasgenoot (in tweetallen), en daarna klassikaal.

Integreren: Thema

• Eigen antwoorden
• Omdat het in Nederland (en veel andere landen) tegenwoordig normaal is dat meisjes broeken dragen en paardrijden. 
• Eigen antwoorden. Suggesties:  Als Markus jurken zou willen dragen en zich bezig zou houden met verzorgende taken. Als hij niet zou willen paardrijden. Als hij zijn haren lang zou laten groeien.
• Bij de stelling: eigen antwoorden. Probeer de kinderen uit te dagen door voorbeelden te geven van bestaande vooroordelen over meisjes en jongens: want misschien mógen jongens nu best jurken dragen, maar veel mensen vinden het alsnog raar en ze hangen niet bij de jongensafdeling in de winkel.

Kijk goed naar deze twee plaatjes en zoek de verschillen!

In de volgende slide zien jullie de trailer van de film.

Kijken

Deze opdracht dient als een stap binnen het proces om bewust te gaan kijken naar de tekenstijl van de animatie.

• Antwoorden: 1. Lena's jurk 2. de soep in de pot 3. het extra houten blok naast de bijl 4. de kist op de kar 5/6. De fles en het bord op de kist rechts van Martha 7 . het blik op het deksel rechtsonder op de afbeelding

Kijk goed naar deze twee plaatjes en zoek de verschillen!

In de volgende slide zien jullie de trailer van de film.

Kijken

Deze opdracht dient als een stap binnen het proces om bewust te gaan kijken naar de tekenstijl van de animatie.

• Antwoorden: 1. Lena's jurk 2. de soep in de pot 3. het extra houten blok naast de bijl 4. de kist op de kar 5/6. De fles en het bord op de kist rechts van Martha 7 . het blik op het deksel rechtsonder op de afbeelding

Kijken

Hier bekijken jullie de trailer van de film.

Wat vinden jullie van de stijl van deze animatiefilm? Wat vinden jullie er bijzonder aan?

Stijl

De stijl van een film gaat over de manier waarop de film is vormgegeven: hoe hij eruit ziet en klinkt of hoe hij bijvoorbeeld is getekend. De maker maakt hier veel beslissingen over en kan zo echt zijn of haar unieke smaak in de film verwerken. Zo is geen een animatiefilm in dezelfde stijl! Maar als een maker meerdere films heeft gemaakt, zie je juist vaak overeenkomsten in de stijl.

Hoe vonden jullie deze trailer om naar te kijken?

Voordat de maker een stijl bedenkt, heeft hij of zij inspiratie nodig. Net als wanneer jullie een tekening of knutselwerk willen maken. Je kunt overal inspiratie vandaan halen. Kunnen jullie wat voorbeelden noemen?

Waarom denken jullie dat de maker ervoor heeft gekozen om met animatie te werken in plaats van met echte acteurs op bestaande plekken? Welke dingen kun je bijvoorbeeld wel met animatie doen, die anders niet mogelijk zijn?

Onderzoeken: Stijl

• Eigen antwoorden.
• Eigen antwoorden. Suggesties: Het kleurgebruik is vaak anders dan normaal. Zo zijn de bergen soms paars, of de wolken groen. 
• Voorbeelden: uit andere films, uit kunstwerken zoals schilderijen, of uit oude posters (zoals jullie zagen op de vorige slide), foto's, maar ook uit het echte leven, of zelfs uit dromen!
• Suggesties: Door met animatie te werken kun je situaties en omgevingen creëeren die in het echt niet bestaan of kun je de werkelijkheid bijvoorbeeld mooier of gekker of spannender maken. Zo vertelt de maker van Calamity een verhaal gebaseerd op een echt persoon, maar kan hij ook zijn eigen fantasie erin kwijt.

Links zie je oude amerikaanse posters om toeristen aan te trekken, en rechts twee plaatjes uit de film. Hier zitten natuurlijk heel veel verschillen tussen. Maar er zijn zeker ook overeneenkomsten. Kunnen jullie die zien?

Wat zouden deze posters verder nog te maken kunnen hebben met de film?

In de volgende slide staat een stukje uit de trailer van een andere film: Reis naar het Noorden.

Kijken: Stijl

• Eigen antwoorden.
• Antwoordsuggesties: de pasteltinten groen, blauw en roze lijken erg veel op elkaar. Je noemt tinten pasteltinten als ze zacht zijn (en dus niet fel). Bij beiden zie je veel kleuren in de wolken en lucht. En er zijn veel natuur en landschappen te zien (bomen en gebergte).
• De posters komen uit dezelfde tijd als waarin het verhaal Calamity zich afspeelt (rond 1800), en gaan over de natuurgebieden waarin de film zich afspeelt. De maker van de film heeft deze posters dus gebruikt als inspiratie.

Kijken

Hier zien jullie een stukje uit de trailer van de film Reis naar het Noorden (uit 2016), gemaakt door dezelfde regisseur.

Wat vonden jullie van de stijl van deze animatie?

Deze film "Reis naar het Noorden", komt uit 2016 en is gemaakt door dezelfde Franse persoon (regisseur): Rémi Chayé. Konden jullie dat zien? Zo ja, waaraan?

Onderzoeken: Stijl

• Eigen antwoorden
• Eigen antwoorden. Suggesties: Ja, dat is te zien aan dezelfde stijl van tekenen. Dit kun je zien aan het gebruik van zachte kleuren, of aan de mensen, die op eenzelfde manier zijn getekend. Op de slide kun je dat goed zien doordat de twee hoofdpersonen naast elkaar staan. De ogen zijn redelijk groot, en de neus en mond zijn heel simpel getekend, als streepjes, zonder veel detail.

Kijk goed naar het korte animatiefilmpje hiernaast. Wat zien we hier precies?

Wist je dat...

... deze film bestaat uit 57.600 handgemaakte tekeningen? Daar ben je wel even mee bezig!

In de volgende slide krijgen jullie een kijkje achter de schermen. Er wordt Frans gesproken, maar daar hoeven jullie niet op te letten!

Onderzoeken: techniek

• In dit filmpje zie je de verschillende stappen van het teken-proces voor de animatie (in chronologische volgorde). De tekeningen zijn met de hand gemaakt, maar vervolgens wel met de computer verder bewerkt. Per stap worden steeds er meer details toegevoegd aan de tekening. Rechtsonder zie je de Engelse termen voor deze verschillende stappen: Storyboard, Background Layout, Animation, Clean up, Character/ FX Colorization, Compositing.

Onderzoeken: animatie techniek

Zag het er anders uit achter de schermen dan jullie dachten?

Zou het jullie leuk lijken om te werken als tekenaar voor een animatiefilm? Waarom wel/niet?

Onderzoeken: techniek

• Eigen antwoorden
• Eigen antwoorden

Maak je eigen animatie!

Creëeren: animatie techniek

(deze creatieve opdracht kan ook na de film worden uitgevoerd)

De leerlingen kunnen hun eigen Calamity animatiewiel maken. In de bijlagen van deze les staan de benodigde kleur-en-knip-platen (deze kunnen worden uitgeprint) en de handleiding met instructies. 

Veel kijkplezier tijdens de voorstelling van Calamity!

Deze les is onderdeel van het educatieprogramma van Cinekid.

Klik hier voor meer informatie.

Einde

Wat vonden jullie van de film Calamity? En waarom?

Wat is jullie het meeste bijgebleven van de film?

In de volgende twee slides vinden jullie stellingen. Bespreek deze klassikaal. Ben je het eens, of oneens met de stelling, en waarom?

Reflecteren

1. Ik herken mijzelf in Martha Jane.

Reflecteren

2. Martha moest opkomen voor haar rechten als meisje. Dat is nu niet meer nodig. 

In de volgende twee slides staan twee filmpjes waarbij je een kijkje achter de schermen krijgt!

Reflecteren