BiM4 erfelijkheid 4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Lezen

pak je iPad en log vast in , pak daarna je boek en ga lezen. 

Deze les

doel: 

na deze les kan je een dominant recessieve overerving maken.

na deze les begrijp je hoe een een intermediaire overerving werkt én kan je een opgave daarvan maken.

na deze les weet je wat een stamboom is én kun je opgaven daarmee maken

Van de tongrol weten we dat als je 'm wel kan, dat ie dominant is. Welk genotype heeft iemand die dit wel kan maar ook het gen voor geen tongrol maken heeft

1. AA
2. aa
3. Aa

Een moeder met vaste oorlelletjes en een vader met losse oorlelletjes krijgen kinderen met vast en losse oorlelletjes. Wat zijn de genotypen van de moeder en de vader? Leg je antwoord uit met een kruissingstabel.

Hoe?

maken examenopgave (dominant-recessief)

demoproefje intermediair

overerving kippen bespreken

oefenen opgaven (uit boekje)

terugkijken naar de begrippen

"de zin van de stambomen"

stambomen uitleg

voorbeeld vraag

oefenen opgaven (uit boekje)

Onderzoek heeft aangetoond dat patiënten met ijzerstapeling homozygoot recessief zijn voor een bepaald gen.
Hoe groot is de kans in procenten dat een kind ijzerstapeling heeft, als de beide ouders heterozygoot voor het betreffende gen zijn?

intermediaire overerving kippen

Van een plantensoort weten we dat er planten met rode, planten met gele en planten oranje bloemen zijn. Een plant met oranje bloemen en een plant met gele bloemen krijgen nakomelingen. Hoe groot is de kans op gele bloemen? Gebruik een kruisingsschema.

1. 25%
2. 0%
3. 50%
4. 75%

Hoe? (samen) Oefenen

Wat ga je doen?  maak opdracht 1 t/m 5 , 

Hoe? zoek je plekje: aan de grotere (uitleg) groep of  de andere kleinere groepjes

Hulp? vraag in de kleinere groepjes eerst je groepsgenoten, lukt dat niet dan vraag je mij, in de grotere groep steek je hand op. Theorie staat op blz 22 of bekijk uitlegfilmpje intermediair op studiewijzer. 

Tijd?  ong 20 minuten

Uitkomst? opdrachten zijn beantwoord 

Klaar?  start alvast met de stamboomvragen

terug kijken naar de begrippen

Op de tafels liggen verschillende kaarten met daarop begrippen. Er liggen ook kaarten met uitleg. 

Zoek met je groepje zo snel mogelijk de begrippen bij de juiste uitleg. (je krijgt 12 koppels)

Let op: er zijn meer "uitleg/begrip kaarten" dan je kunt gebruiken.

De zin  (bij stambomen):

Als in de F1-generatie een fenotype naar voren komt die niet zichtbaar is bij P-generatie dan is het gen voor deze eigenschap recessief en zijn beide individuen in de P-generatie heterozygoot.

of 

De zin  (bij stambomen):

Als bij de kinderen een eigenschap naar voren komt die niet zichtbaar is bij de ouders dan is deze eigenschap recessief en zijn beide ouders heterozygoot.

voorbeeld

Als bij de kinderen een eigenschap naar voren komt die niet zichtbaar is bij de ouders dan is deze eigenschap recessief en zijn beide ouders heterozygoot.

Voorbeeldvraag

Kuiltjes in de wangen. Sommige mensen hebben dat als ze moeten lachen.  De zoon uit deze stamboom heeft geen kuiltjes. 

vr 1: is kuiltjes in je wangen bij het lachen dominant of recessief?

vr2: wat zijn de genotypen van de ouders? 

vr 3: kan je met zekerheid het genotype van de dochter vaststellen? 

(samen) Oefenen

Wat ga je doen?  maak opdracht 1 tm 9

Hoe? zoek je plekje: aan de grotere (uitleg) groep of  de andere kleinere groepjes

Hulp? vraag in de kleinere groepjes eerst je groepsgenoten, lukt dat niet dan vraag je mij, in de grotere groep steek je hand op. Theorie staat op blz  25 of bekijk uitlegfilmpje stambomen op studiewijzer. 

Tijd?  ong 30 minuten

Uitkomst? opdrachten zijn beantwoord   

Klaar?  maak de extra opdrachten

ik kan vraagstukken met dominant-recessieve overerving oplossen

ja

ja ik denk een beetje

ik heb nog wat meer uitleg nodig

Ik kan vraagstukken met intermediaire overerving oplossen

ja

ja ik denk een beetje

ik heb nog wat meer uitleg nodig

Ik weet wat stambomen zijn en ik kan vraagstukken met een stamboom oplossen

ja

ja ik denk een beetje

ik heb nog wat meer uitleg nodig

Huiswerk

leren: 

begrippen + theorie blz 3 t/m 19

maken: 

opdrachten 3  tm 11 op blz 22, 23

nakijken: 

opdrachten 1 en 2 

voorbereiden: 

lezen blz 25

Tot donderdag!