Evolutie:Soorten veranderen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Soorten veranderen

§2

H5 Hoofdstuk Evolutie

Vorige les

Fossielen, welke delen blijven bewaard?

Waarom zijn fossielen zo belangrijk voor evolutionisten?

Welke problemen zijn er bij het dateren van fossielen?

Deze les

Soorten veranderen, wanneer dan?

Wat is er nodig voor ontwikkeling/evolutie van een soort?

Begrippen: mutaties, recombinatie,
natuurlijke selectie, adaptatie, selectiedruk, fitness.

Darwin's vinken

Variatie in uiterlijke kenmerken,

door??? 

Evolutie

Evolutie is het geleidelijk veranderen van populaties met variatie door natuurlijke selectie.

Waarom zijn mutaties belangrijk voor evolutie?

Recombinatie

2ⁿ mogelijkheden

Door recombinatie kunnen combinaties van allelen nieuwe fenotypen veroorzaken.

Waarom is recombinatie belangrijk voor evolutie?

Natuurlijke selectie

Wat is natuurlijke selectie?

Waarom is selectiedruk belangrijk voor evolutie?

Evolutie

Selectiedruk = invloed van milieufactoren op genetische variatie in een populatie.

• hoog --> overleven/voortplanten is moeilijk
• laag --> overleving voor iedereen makkelijker

To fit = passen, aanpassen (Engels)

Fitness = kans op nakomelingen (hoge fitness; meer kans op nakomelingen).

Fitness is afhankelijk van het milieu.

Wat heeft fitness te maken met evolutie?

Waarom kunnen individuen niet evolueren?

Aanpassen

Populaties veranderen omdat ze zich aanpassen aan de omgeving:

survival of the fittest.

Hiervoor is dus variatie nodig en selectiedruk.

Geen variatie wel selectie?

Geen selectie maar wel variatie?

Verandering?

Als een populatie verandert (evolueert) kan er sprake zijn van evolutie: aanpassing/adaptatie.

Als populatie geissoleerd is kan nieuwe soort ontstaan.
(bijv. darwinvinken)

Een eigenschap levert voordeel op voor overleving of voortplanting.

Verandering?

Bijzondere vorm van natuurlijke selectie is seksuele selectie.

Interseksuele selectie: vrouwtjes selecteren mannetje op aantrekkelijke eigenschappen.

Intraseksuele selectie: mannetjes vechten onderling. De sterkste meeste kans op voorplanting.

Dit verklaart verschillend uiterlijk man - vrouw.

Verandering?

Als een populatie verandert (evolueert) kan er sprake zijn van evolutie: aanpassing/adaptatie.

Het kan ook toeval zijn.

Dit gebeurt bij genetic drift.

Heeft niet te maken met selectie of fitness van deze populatie. Geen evolutie, maar toeval.

Verandering?

Als een populatie verandert (evolueert) kan er sprake zijn van evolutie: aanpassing/adaptatie.

Het kan ook menselijke bemoeienis zijn:

kunstmatige selectie.

Heeft niet te maken met selectie of fitness van deze populatie. Geen evolutie.

ontstaan nieuwe soorten

3 regels:

1. variatie in erfelijke eigenschappen, ontstaan door (een) mutatie(s)

2. selectiedruk, sommige fenotypes hebben voordeel, andere hebben nadeel. Op dat moment voordelige fenotypes overleven (survival of the fittest)

3. nieuwe soort kan niet meer voortplanten met oorspronkelijke soort