Paragraaf 2.1 Het skelet

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Startopdracht

Probeer het skelet zo goed 

mogelijk te tekenen in een leuke positie. Denk eraan dat je alle

botten tekent! (Gebruik je boek)

Later gaan we de botten 

benoemen.

Mag in tweetallen!

Planning

• Start H2: teken een skelet.
• Verder met verslag! 

2.1 Het skelet

Planning

• Uitleg over 2.1
• Opdrachten maken 

Doel van de les

• Je kunt in een torso of schematische tekening van het skelet de botten van het skelet aanwijzen en benoemen.
• Je kunt in een torso of schematische tekening van de wervelkolom de groepen wervels aanwijzen en benoemen.
• Je kunt in een torso of schematische tekening van de hand en voet de botten aanwijzen en benoemen.
• Je kunt de 4 taken en functies omschrijven van het skelet.

Het skelet

• Je hebt 206 botten / beenderen
• De botten in je hoofd vormen je schedel.
• Je schedel staat op je wervelkolom (dubbele s vorm)

• Je borstkas bestaat uit je ribben, een deel van de wervelkolom en je borstbeen.
• De wervelkolom zit aan je heupbeenderen vast. Die horen bij je heupen of bekken.
• Je armen en benen noem je ledematen.

Het skelet

het skelet heeft 4 taken:

• stevigheid
• vorm
• kwetsbare organen beschermen
• beweging mogelijk maken

Wervelkolom

• Ribben zitten vast aan de borstwervels.
• Heiligbeen en staartbeen zijn vergroeid.
• Heiligbeen zit vast aan heupbeenderen.

                         

Opvangen van schokken

Om de schokken van lopen rennen en springen op te vangen heeft je wervelkolom 2 mechanismes:

1. Dubbele S vorm
2. Tussenwervelschijven van kraakbeen

Wervels

Wervel bestaat uit:

• wervellichaam: geeft stevigheid aan wervelkolom.
• wervelgat: hierin ligt het ruggenmerg met zenuwen en zenuwcellen.
•  uitsteeksels

Uit welke delen bestaat het skelet?

1. Schedel en ledematen en armen
2. Romp, ledematen en armen en benen
3. Schedel, romp, ledematen
4. Schedel, romp, ledematen en armen en benen

Zet in de goede volgorgde, van boven naar beneden (1 is boven)

1

2

3

4

borstwervel

heiligbeen

halswervel

lendenwervel

Hoe noemen we nummers 1 en 2?

1

2

1. 1 = schouderblad 2 = ribben
2. 1 = sleutelbeen 2 = schouderblad
3. 1 = schouderblad 2 = sleutelbeen
4. 1 = ribben 2 = sleutelbeen

Opdrachten

Maak opdrachten 1 t/m 9 (blz. 69 werkboek).

Klaar? Teken het skelet na op een A4.

Deze les

• Eerst: stil werken!
• Wat weten jullie nog?
• Uitleg 2.1 deel 2
• Opdrachten maken 

Volgende week: uitval van biologie!

Daarna: eerste les nog tijd voor de opdrachten. 

Opdrachten maken

We beginnen met de opdrachten.

Maak opdracht 1 t/m 9 in stilte.

Uit welke delen bestaat het skelet?

1. Schedel en ledematen en armen
2. Romp, ledematen en armen en benen
3. Schedel, romp, ledematen
4. Schedel, romp, ledematen en armen en benen

Zet in de goede volgorgde, van boven naar beneden (1 is boven)

1

2

3

4

borstwervel

heiligbeen

halswervel

lendenwervel

Hoe noemen we nummers 1 en 2?

1

2

1. 1 = schouderblad 2 = ribben
2. 1 = sleutelbeen 2 = schouderblad
3. 1 = schouderblad 2 = sleutelbeen
4. 1 = ribben 2 = sleutelbeen

Hoe heten de groen gekleurde botten?

1. Halswervels
2. Borstwervels
3. Lendewervels
4. Heiligbeen

Succes !

opperarmbeen

teenkootje

dijbeen

sleutelbeen

schedel

heupbeen

kuitbeen

Welke vorm heeft de wervelkolom?

1. S-vorm
2. Dubbele e-vorm
3. Dubbele s-vorm
4. E-vorm

Welk bot is in het plaatje
te zien?

1. Scheenbeen
2. Schouderblad
3. Heupbeen
4. Opperarmbeen

Wat zit er tussen de wervels?

1. Kraakbeen
2. Botten
3. Niks

Bouw van botten

Botten bestaan uit:

• Beenweefsel: bestaat uit beencellen.
• Bloedvaatjes en zenuwen
• Beenmerg: midden in holle ruimte.

Hoe zijn botten gebouwd?

Beencellen maken stof met veel kalk en weinig lijmstof, die stof ligt tussen de cellen. Erg stevig.

Kraakbeenweefsel (buigzaam) bestaat uit kraakbeencellen. Tussencelstof met veel lijmstof en weinig kalk. 

Waar in je lichaam zit kraakbeen?

Verbening

Skelet van baby bestaat bijna helemaal 

uit kraakbeen: erg buigzaam, maar minder 

stevig.

Het kraakbeen verandert in been: verbening.

In de groeischijven blijft langer kraakbeen zitten. Die 

groeischijven zorgen voor de lengtegroei van de 

pijpbeenderen. Uiteindelijk verbenen die ook.

Opdrachten maken

Schrijf in je planner:

21 november: opdracht 1 t/m 18 van 2.1