Verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom V3H

Programma vandaag

• Grammatica zinsdelen en woordsoorten

Leerdoel

Op het eind van deze les kun je verwijswoorden correct gebruiken.

Even ophalen...

Verwijswoorden

Verwijswoorden 

- persoonlijke (ik, jij, hij, hem, ons, jullie, zij,...)

- bezittelijke (mijn, jouw, zijn, haar,...)

- aanwijzende (deze, die, dat,..) 

en betrekkelijke voornaamwoorden (dat, die, wat...)

Wat valt je op...?  

• Het bestuur stuurde haar leden een brandbrief.
  



• Het meisje die geselecteerd werd voor de hockeyfinale, heeft afgezegd.

Verwijswoorden verwijzen naar eerder genoemde woord(en) (= antecedent): 

• Is het antecedent mannelijk? => hij (hem, zijn, deze, die). De trainer is ziek. Hij komt niet. 
  
• Is het vrouwelijk? => zij (ze, haar, deze, die). Kim heeft haar hondje uitgelaten.
• Onzijdig =>  het (zijn, dit, dat). Het team heeft zijn overwinning gevierd.
• Meervoud: zij (hun, hen, deze, die). Geef hun dat boek! 

Wanneer is een woord vrouwelijk? 

• Typische woorden als 'koe', 'bibliothecaresse', 'juf'...
• Woorden die eindigen op: 
• -heid (vrijheid) / -te (ruimte) / -iek (fabriek) / -nis (geschiedenis)
• -theek (discotheek) / -ing (regering) / -ie (familie)
• -teit (criminaliteit) / -schap (vriendschap) / ....

Verwijzen in combinatie met voorzetsel

• personen:  voorzetsel & (wie) 
• dieren en dingen: waar / daar & voorzetsel
• Het meisje met wie ik fiets, is vandaag ziek.
• De film waarover ik je vertelde, is nu op Netflix. 

Welk verwijswoord?

• Toen dit bedrijf winst ging maken, gaf .... een bonus aan .... werknemers.
• De demissionaire regering heeft .... ministers bijeengeroepen voor overleg.
• Floris-Jan, met... ik in het hockeyteam zit, doet nu eindexamen.
• De auto, .... ik op vakantie ga, is een Lamborghini. 

Hoe vul je de zin correct aan?

• Toen de leerlingen terugkeerden van hun buitenlandse reis, wachtten de ouders ... op.
• De film, .... genomineerd was voor een prijs, is in Letland opgenomen.
• Ik ga elk jaar op reis, ... ik heel leuk vind.
• De commissie heeft ..... beleid goed toegelicht. 

Verwijswoord controleren op

• geslacht (mannelijk, vrouwelijk, onzijdig)
• functie (lijd. vw; meew. vw)
• hun => mw.vw ZONDER VZ: Ik geef hun een boek.  
• hen=> mw.vw MET VZ: Ik geef aan hen een boek
• hen => lijd.vw en voor alles met een VZ
• persoon of ding

Functie, geslacht, persoon/ding

1.  *Je vrienden zijn leuk, maar ik leen hen geen fiets.
2. *Het bestuur heeft haar leden gemaild.
3. *De jongen waarvan ik geld geleend heb, is al naar huis.
4. *Het geld wat je gespaard hebt, kun je voor rijlessen gebruiken

Welke vragen heb je nog? 

Wat heb je van deze les opgestoken?