3.4

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom 4 mavo

3.4 Macht op de markt

Economie 
Pincode

Programma

- Welkom

- Terugblik vorige les

- Huiswerk bespreking

- Leerdoelen

- Theorie

- Aan de slag

- Afsluiter

Terugblik

Wanneer spreek je van een evenwichts-prijs en hoeveelheid?

Oorzaken van verschuiving aanbodlijn?

Oorzaken van verschuiving vraaglijn? 

Hoezo ontstaat er bij een minimum- of maximumprijs geen evenwicht op de markt?

Huiswerk

Opdrachten 2,4,6,8

Leerdoelen

• hoe producenten hun marktaandeel proberen te vergroten
  
• wat een monopolie is
  
• wat de verschillen zijn tussen volkomen concurrentie en monopolistische concurrentie
  
• wat een oligopolie is
  
• wat een kartel is
  

Jouw aandeel op de markt

Marktaandeel = je afzet (of omzet) in % van de totale afzet (of omzet) op de markt.

Marktaandeel vergroten door het inzetten:

• marketinginstrumenten
• overname ander bedrijf
  
• fusie (twee bedrijven vormen samen één nieuw bedrijf).
  

voorbeeld

Verschillende goederen

Voor het bespreken van de vier soorten markten, handig om te weten welke twee goederen er zijn:

• homogene goederen: Verschillen amper te vinden in de ogen van de consument 
• Heterogene goederen: hebben voor consumenten belangrijke verschillen: voor hen maakt het uit wie het product levert: merk- en smaakvoorkeur.

Monopolie

= marktvorm met maar 1 aanbieder!

Is in Nederland vrij zeldzaam, wel overheidsmonopolies

- Hoogspanningsnet 

- Uitgifte van bankbiljetten

- NS

Volkomen concurrentie

= marktvorm met veel aanbieders op de markt! 

- Landbouwproducten: Graan en suiker.

- Aandelen

Monopolistische concurrentie

= Markvorm met ook veel aanbieders, maar Heterogene producten.

Oligopolie

= Markt met veel vraag maar klein aantal aanbieders

Gaat om Heterogene- als homogene producten.

Verboden afspraken

Een kartel = een afspraak om onderlinge concurrentie te beperken. 

Kartelafspraken over bijvoorbeeld:

• prijs
  
• hoeveelheid aanbod op de markt
  

Kartelafspraken zijn verboden.

ACM onderzoekt Kartels en kan hoge boetes uitdelen

Aan de slag

Maken opdrachten van 3.4

Zelfstandig aan de slag

Hulp: tekst bronnen, ik loop rond