Hoofdstuk 2 W&K Spanje

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Drie verschijnselen die het weer beïnvloeden in Spanje en Nederland: 

1. Ontmoeting warme/koude lucht -> Depressies
   - Door de wet van Buys Ballot -> Warme/Koude lucht draait om elkaar heen. 
   - Door een Occlusiefront -> Koufront haalt het warmtefront in!

Gevolgen weer Spanje	Gevolgen weer Nederland
occlusiefront	occlusiefront

Occlusiefront

Koufronten gaan sneller dan warmtefronten. 

Een occlusiefront begint waar een koufront op een warmtefront botst en eindigt in de kern van de depressie. .

De lucht rondom de depressie draait tegen de wijzers van de klok in. De plek waar het koufront het warmtefront inhaalt is het occlusiepunt. 

In dit gebied valt de meeste regen.

Noordelijk Halfrond -> Hogedrukgebied -> klok mee (rechtsom)

Zuidelijk halfrond -> Lagedrukgebied -> tegen de klok in (linksom)

Koufront

Warmtefront

Koufront op de kaart

Warmtefront

Occlusiefront op de kaart

Het front heeft aan de voorkant kenmerken van een warmtefront, en de achterkant juist van een koufront. Vaak zie je dan dat het rustig begint te regenen, eindigend met een paar fellere buien. Aan de grond is de temperatuur zowel voor als na het front vaak niet veel veranderd.

Drie verschijnselen die het weer beïnvloeden. 

1. Ontmoeting warme/koude lucht -> Depressies

                - Wet van Buys Ballot -> Warme/Koude lucht draait om elkaar heen.

                - Occlusiefront -> Koufront haalt het warmtefront in!

2. Azoren-hoog -> Hogedrukgordel 30* NB

              

Gevolgen weer Spanje	Gevolgen weer Nederland
Zomer: droog en zonnig Winter: frontale neerslag	Zomer: frontale neerslag Winter: nauwelijks van invloed

Drie verschijnselen die het weer beïnvloeden. 

1. Ontmoeting warme/koude lucht -> Depressies

                - Wet van Buys Ballot -> Warme/Koude lucht draait om elkaar heen.

                - Occlusiefront -> Koufront haalt het warmtefront in!

2. Azoren-hoog -> Hogedrukgordel 30* NB

                - Zomer -> Hogedrukgordel ligt noordelijker

                              -> Meer frontale regens -> Nederland

                - Winter -> Hogedrukgordel ligt zuidelijker.

                              -> Meer frontale regens -> Spanje

3. Tijdelijke hogedrukgebieden: bijv. in de winter binnenland Europa

                - Koude, dalende lucht, oostenwind, koud in Nederland. 

Klimaten in Spanje

Klimaat

1. Noorden: Gematigd Klimaat
   - Zachte winters, koele zomers -> Hele jaar neerslag 
2. Noordwesten: Middellandse Zeeklimaat 
   - Droge zomers, relatief lage zomertemperatuur door ligging aan Atlantische oceaan.  

Klimaat

1. 
   
2. 
   
3. Zuiden: Middellandse Zeeklimaat 
   - Droge, warme zomers en natte, zachte winters. Middellandse zee warm door weinig  aanvoer van koud water. 
4. Hooggebergten: Hooggebergteklimaat
5. Delen zuidkust + binnenland: Steppeklimaat (Misschien zelfs al Woestijnklimaat)

2.3 Klimaatverandering en extremer weer

Natuurlijk en versterkt effect. 

• Natuurlijk is goed - zorgt voor een leefbare temperatuur op aarde. 
• De mens versterkt dit effect door het toevoegen van CO2 en CH4 (methaan). Dit is slecht!
  
  
• Gevolg: het wordt warmer op aarde, zeespiegel stijgt.

Nederland

• Zomer + 2 tot 3 graden 
• Winter + 2 tot 4 graden 
• In de winter natter
• Hoosbuien (hoge neerslagintensiteit!) in de zomer, maar ook perioden van (lange) droogte
  .
• Zomers met extremere temperaturen (meer hittegolven).

Spanje

• Zomer gemiddeld 2 tot meer dan 6 graden warmer.
  
• Winter gemiddeld 2 tot 3,5 graden warmer.
• langere droge perioden + meer verdamping -> waterproblemen

Zeespiegelstijging

1. Gletsjers en landijs smelten 
   
    2. Het zeewater wordt door hogere temperaturen  iets warmer. Warmer water zet uit en neemt meer ruimte in beslag. -> grootste oorzaak zeespiegelstijging

Zeespiegelstijging

Bron 1: Verdroging en verzilting

Temperatuurstijging en verminderde neerslag leiden tot verdroging en vergroting kans op verzilting (irrigatie).

Verzilting ook door:

• oppompen grondwater (zout uit grote diepte komt aan oppervlakte)
• stijgende zeespiegel (zout zeewater dringt via ondergrond land binnen)

Bron 3: Risico op verwoestijning

4 factoren:

• hoe droog een gebied is
• hoeveel erosie er optreedt
• hoe vaak er bosbranden zijn
• of er duurzaam met grondwater wordt omgegaan

bv; voorkomen tijgermug, langer hooikoorts, meer kans op overlijden

Bron 4: Gezondheid

Temperatuurstijging heeft gevolgen voor de gezondheid, zoals:

• meer hart- en vaatziekten
• slechtere luchtkwaliteit
• meer allergiedagen
• meer besmettelijke ziekten, zoals de Aziatische tijgermug

Bron 5: Meer kans op bosbranden

Door klimaatverandering kunnen in natuurparken:

• planten en dieren verdwijnen. (gevolg: de voedselpiramide in deze gebieden stort in)
• meer bosbranden voorkomen.

https://www.nu.nl/151478/video/snelweg-afgezet-door-grote-bosbrand-in-spanje.html

Bron 6: Veranderingen in de landbouw

Een hogere CO₂-concentratie en de hogere temperatuur kunnen in de toekomst leiden tot hogere landbouwopbrengsten. Maar: alleen als er voldoende water beschikbaar is: 

• Spanje: te weinig water, dus minder landbouwopbrengst
• Nederland: extreem weer kan leiden tot minder landbouwopbrengst (hagel, buien, droogte).

https://www.agf.nl/article/9219913/als-dit-lang-duurt-is-het-einde-bedrijf/

2.5 Klimaatbeleid

Je kunt twee dingen doen om de gevolgen te beperken:

1. klimaatverandering tegengaan
2. aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering
   

Start 11:24: Green Deal

2.5 Klimaatbeleid

1. Klimaatverandering tegengaan

• energietransitie = van fossiel naar groen
  

Van                                                                  Naar

2.5 Klimaatbeleid

• Duurzaamheid: reduce, reuse, recylce

Reduce	Reuse	Recyle
Gebruik minder spullen	Gebruik spullen opnieuw	Hergebruik oude spullen

Voorbeeld

Koop alleen nieuwe kleding als je het nodig hebt, en gebruik dat meerdere jaren

Voorbeeld

Gebruik een herbruikbare tas voor alle aankopen in de winkel/supermarkt

Voorbeeld

Scheid je afval, zodat de gemeente kan zorgen voor nieuwe producten

2.5 Klimaatbeleid

2. Aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering

klimaatverandering is al een feit, de snelheid kan wel verminderd worden

Maatregelen in Nederland

Maatregelen in Spanje

Aanpassingen voor gevolgen stijgende water:

• Ruimte voor de rivieren
• Rivierdijken verstevigen
• Kades en duinen aan zee ophogen
• Stranden verbreden
  

Aanpassingen voor gevolgen watertekort:

• Betere irrigatie in landbouw toepassen
• Kleinere veestapels
• Ontziltingsinstallaties
• Watervoorraad vergroten: stuwmeren