Klinische les

• Geneeskunde
• WO
• Studiejaar 1

Acute nierinsufficiëntie

JIT presentatie 

- 

Dirk Erdmann & Quinten van Keulen

Anatomie van de nier

Vascularisatie van de nier

Nefron

Verschillende segmenten:

Glomeruli

• Filtratie

Tubuli

• Reabsorptie
• Secretie

Glomerulus

Filtratie van bloedplasma

• Glomerulair filtraat

GFR
Totaal volume voorurine gefilterd door glomeruli
per tijdseenheid.

• 120 mL/min
• Bepaald a.d.h.v. creatinine
• Ccrea, plasma = Ccrea, glom. filtraat

Acute nierinsufficiëntie

• Toestand van verminderde GFR

• Snel ontstaan (binnen 48 uur)

• Nierfunctiestoornis:

Stijging creatinine > 30-50 μmol/l of >50% of

• Diurese < 0,5 ml/kg/uur (gedurende 6 uur)

Indeling

• Pre-renaal
• Renaal
• Post-renaal

Wie?

Incidentie: 500 patiënten / miljoen / jaar
Reden van opname bij 1% van alle ziekenhuisopnames
Tijdens 7% van de ziekenhuisopnames

Risicogroepen:

• Ouderen
• Hypovolemie / hypotensie
• Diabetes mellitus
• Pre-existente dysfunctie nier, lever, hart
• Nefrotoxinen

Casus - SEH

Dhr P,  79 jaar

RvO: oligurie

A/ Sinds gisteren nauwelijks plassen. 

3 dagen geleden waterdunne diarree + buikpijn

Waar denk je nu aan en wat wil je weten?

Casus - SEH: Dhr P, 79 jaar

LO/ weinig zieke man met grauw gelaat

RR 105/50 | HF 55

rest LO: gb

Lab/ Hb 8.3, CRP 2, natrium 138, K 6.5, Kreat 1183, ureum 55.7, leverfunctiewaarden normaal

Urineonderzoek: gb

Wat zou je nog graag willen weten?

Casus - SEH

VG/ 

Hypertensie, TIA, colon CA

Med/

lisinopril 20 mg 1 dd, amlodipine 10 mg 1 dd, atenolol 100 mg 1 dd, chloortalidon 12,5 mg 1 dd, acetylsalicylzuur 100 mg 1 dd, omeprazol 20 mg 1 dd, diclofenac 50 mg z.n. 3 dd

Samengevat: welke combi aan factoren hebben de klachten veroorzaakt?

Casus - SEH

Dehydratie bij gatero-enteritis

+

Gebruik ACE-remmer, diuretica, NSAID's

Behandeling? (meerder goed)

1. Staken antihypertensiva & diclofenac
2. Ruim infuus
3. Katheter
4. Glucose + insuline

RAAS

NSAIDs

RAAS remmers

Take home messages

1) Patiënten met  verminderde nierfunctie die RAAS-remmers gebruiken, kunnen tijdens dehydratie acute nierinsufficiëntie krijgen.

2) Risico hierop vooral aanwezig bij ouderen, patiënten met atherosclerose, en bij patiënten die naast de RAAS-remmers ook diuretica of NSAID’s slikken.

3) Bij langdurige gastro-enteritis of koorts moeten patiënten met een verminderde nierfunctie die RAAS-remmers gebruiken, overleggen met hun arts of huisarts.